Ἀριθμός 52
ΚΥΡΙΑΚΗ ΠΡΟ ΤΩΝ ΦΩΤΩΝ
31 Δεκεμβρίου 2023
«…τὸν ἀγῶνα τὸν καλὸν ἠγώνισμαι, τὸν δρόμον τετέλεκα,
τὴν πίστιν τετήρηκα» (Β΄ Τιμ. 4, 7)
ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ
έκνον Τιμόθεε, νήφε εν πάσι, κακοπάθησον, έργον ποίησον ευαγγελιστού, την διακονίαν σου πληροφόρησον. Εγώ γαρ ήδη σπένδομαι, και ο καιρός της εμής αναλύσεως εφέστηκε. Τον αγώνα τον καλόν ηγώνισμαι, τον δρόμον τετέλεκα, την πίστιν τετήρηκα· λοιπόν απόκειταί μοι ο της δικαιοσύνης στέφανος, όν αποδώσει μοι ο Κύριος εν εκείνη τη ημέρα, ο δίκαιος κριτής, ου μόνον δε εμοί, αλλά και πάσι τοις ηγαπηκόσι την επιφάνειαν αυτού
ΘΕΙΟ ΚΗΡΥΓΜΑ
Μὲ αὐτὰ τὰ λόγια, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, ἀποχαιρέτησε τὸν κόσμο ὁ μεγάλος Ἀπόστολος Παῦλος. Αὐτὴ ὑπῆρξε ἡ τελευταία ἐπιστολή του, τὸ κύκνειο ἆσμα του. Τὴν ἔγραψε μέσα ἀπὸ τὴν φυλακὴ τῆς Ρώμης, ἐνῶ ἐπρόκειτο νὰ μαρτυρήσει δι’ἀποκεφαλισμοῦ, σφραγίζοντας μὲ τὸ αἷμά του τὸ τέλος τῆς πολυκύμαντης ζωῆς του. Ἔχει ἤρεμη τὴν συνείδησή του ὁ θεῖος Ἀπόστολος, διότι ξέρει ὅτι ἐπετέλεσε στὸ ἀκέραιο τὸ καθῆκον του‧ ὅτι ἔφερε σὲ αἴσιο πέρας τὴν σπουδαία ἀποστολὴ ποὺ τοῦ ἀνέθεσε ὁ ἴδιος ὁ Θεός, «τοῦ βαστάσαι τὸ ὄνομά του ἐνώπιον ἐθνῶν καὶ βασιλέων υἱῶν τε Ἰσραήλ» (Πράξ. 9, 15).
Ποῦ δὲν ἐκήρυξε; Ποῦ δὲν ἐδίδαξε; Σὰν χρυσαετὸς τοῦ Πνεύματος πέταξε πάνω ἀπὸ τὴν οἰκουμένη. Ξεκίνησε ἀπὸ τὴν Δάμασκο, πέρασε ἀπὸ τὴν Μ. Ἀσία στὴν Ἑλλάδα, ἱδρύοντας χριστιανικὲς Ἐκκλησίες, καὶ ἔφθασε μέχρι τὴν Ρώμη. Ὑπέφερε τὰ πάνδεινα: φυλακίσεις, μαστιγώσεις, λιθοβολισμούς, κακουχίες ἀναρίθμητες. Μὲ τέτοια γρανιτένια θέληση, μὲ τέτοιο ἱερὸ πεῖσμα, μὲ τέτοια ἀστείρευτη διάθεση γιὰ δράση καὶ πνευματικὴ ἐργασία εἵλκυσε τὴν Χάρη τοῦ Θεοῦ ποὺ συνεχῶς τὸν ἐνίσχυε. Ἔτσι, γράφει στὸν μαθητή του Τιμόθεο αὐτὰ τὰ λόγια:«τὸν ἀγῶνα τὸν καλὸν ἠγώνισμαι…» . Ἀγωνίσθηκα μὲ συνέπεια τὸν καλὸ ἀγῶνα, ἔχω φθάσει πιὰ στὸ τέλος τοῦ δρόμου μου, ἐτήρησα τὴν πίστη, ὥστε δικαίως νὰ περιμένω ἀπὸ τὸν Θεὸ τὸ στεφάνι τῆς νίκης. Ἡ ἴδια ἡ ζωὴ εἶναι ἕνας διαρκὴς καὶ ἐπίπονος ἀγώνας‧ ἀγώνας μέσα στὴν οἰκογένεια, στὴν ἐργασία, στὴν ἐν γένει διαβίωση. Ἀγώνας εὐγενής, ἄξιος καὶ σεβαστός.
Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος μᾶς μιλᾶ γιὰ τὸν πνευματικὸ ἀγώνα. Αὐτὸν συνιστᾶ καὶ στὸν μαθητή του Τιμόθεο: «Νῆφε ἐν πᾶσι, κακοπάθησον, ἔργον ποίησον εὐαγγελιστοῦ, τὴν διακονίαν σου πληροφόρησον» (Β΄ Τιμ. 4,5). Ὁ ἀγώνας ποὺ γίνεται γιὰ τὸν Χριστὸ ἔχει μεγάλα στεφάνια. «Οὐδὲν τούτου βέλτιον τοῦ ἀγῶνος», τίποτα ὡραιότερο ἀπὸ τὴν προσπάθεια αὐτὴν δὲν ὑπάρχει, ἀποφαίνεται ὁ ἱ. Χρυσόστομος, γι’ αὐτὸ καὶ εἶναι ἀναγκαιότατη στὴν ζωή μας. Ἡ παράβαση τῆς ἐντολῆς τοῦ Θεοῦ εἶχε ὡς συνέπεια νὰ ζοῦμε μέσα στὸν πόνο καὶ τὸν μόχθο καὶ, χωρὶς νὰ τὸ θέλουμε, ἀγωνιζόμαστε νὰ ἀποφύγουμε τὶς ταλαιπωρίες τῆς καθημερινῆς ζωῆς. Εἶναι κάτι ποὺ κληρονομήσαμε ἀπὸ τὸν Ἀδάμ. Ὁ Κύριος μιλᾶ γιὰ τὴν «ἐπαινετὴν βίαν» (Ματθ. 11, 11), ποὺ πρέπει νὰ ἀσκοῦμε στὸν ἑαυτό μας. «Βιαστὲς» ἐκκλησιαστικά εἶναι ἐκεῖνοι οἱ ἀγωνιστὲς ποὺ εἰλικρινὰ πιστεύουν στὸν Θεὸ καὶ βιάζουν τὸν ἑαυτό τους μὲ «ἄκραν ἄσκησιν», ὥστε νὰ νικήσουν τὴν προσκόλληση στὰ πάθη ἢ ἀκόμα καὶ τὴν τυραννία τῆς ἀπιστίας.
Οἱ ἅγιοι τῆς Ἐκκλησίας μας, μετὰ ἀπὸ σκληρὸ ἀγῶνα, ἔλαβαν τὴν Χάρη τοῦ Θεοῦ. Ἡ ζωή τους πέρασε μέσα ἀπὸ παλαίσματα πνευματικὰ σὲ θλίψεις, σὲ στενοχώριες καὶ ἔδωσαν τὸ αἷμά τους γιὰ νὰ κερδίσουν τὸν Χριστό. Οἱ καρποὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος δὲν ἀποκτῶνται χωρὶς ἀγώνα. Ὁ Κύριος μᾶς εἶπε: «ἀγωνίζεσθε εἰσελθεῖν διὰ τῆς στενῆς πύλης» (Λουκ. 13, 24). Ὁ ἀγώνας γιὰ νὰ περάσουμε τὴν στενὴ πύλη εἶναι ἡ ἄσκηση τῶν ἀρετῶν. Ὁ ἀγωνιζόμενος ἐγκρατεύεται ἀπὸ ὅλα τὰ ἁμαρτήματα (Α΄ Κορ. 9, 25) καὶ, μὲ ἀπέραντη ὑπομονὴ καὶ ἐπιμονὴ, καθαρίζει, μὲ τὰ δάκρυα τῆς μετανοίας, τὸ εἰδεχθὲς προσωπεῖο τῆς ἁμαρτίας ποὺ ἔχει μέσα του, μέχρις ὅτου ἀποκτήσει «νοῦν Χριστοῦ» καὶ μπορέσει νὰ διακρίνει τὶς καταστάσεις, ἁγιοπνευματικὲς καὶ δαιμονικές. Ἡ ἀρετὴ εἶναι δυσκατόρθωτη καὶ χρειάζεται ἀγώνα. Ἄλλωστε, σύμφωνα μὲ τοὺς Πατέρες μας, ἀγαθὸ χωρὶς πίστη δὲν εἶναι κατὰ Θεόν.
Ὁ καλὸς ἀγώνας γίνεται καὶ γιὰ τὴν διάδοση τοῦ Εὐαγγελίου. Ἡ ζωὴ τοῦ λειτουργοῦ τῆς Ἐκκλησίας καὶ τοῦ ἐργάτη τοῦ Εὐαγγελίου - ἀλλὰ καὶ κάθε Χριστιανοῦ - εἶναι ζωὴ ἀγώνα καὶ θυσιῶν, συνεχοῦς ἐγρηγόρσεως καὶ πολλῆς προσευχῆς. Ὁ οὐρανοβάμων Παῦλος ὁμολογεῖ ἀκόμα ὅτι τήρησε τὴν πίστη («τὴν πίστιν τετήρηκα», λέγει)‧ δηλαδὴ τὴν διεφύλαξε. Ἔμεινε ἀκλόνητος, «τῇ πίστει τεθελιωμένος καὶ ἑδραῖος καὶ μὴ μετακινούμενος ἀπὸ τῆς ἐλπίδος τοῦ εὐαγγελίου» (Κολ. 1, 23). Ἡ τήρηση τῆς πίστεως προϋποθέτει τὴν ὑπεράσπισή της ἀπὸ ὁποιονδήποτε ἐχθρό.
Ἡ ἄσκηση, ἡ μετάνοια, ὁ ἀγώνας καὶ ἡ πάλη τοῦ ἀνθρώπου νὰ ὑπερβεῖ τὸν ἑαυτό του φαντάζουν ἐξωπραγματικὲς καταστάσεις, ἀκόμα καὶ γιὰ ἐκείνους ποὺ θέλουν νὰ ὀνομάζονται Χριστιανοί. Μάλιστα, ὁρισμένοι ἐξ αὐτῶν θέλουν νὰ καταργήσουν τὴν νηστεία, τὶς ἀκολουθίες, τὴν ἄσκηση γενικά, προκειμένου δῆθεν νὰ διευκολύνουν τὸν σύγχρονο ἄνθρωπο. Ἔχουν τὴν ἐντύπωση ὅτι ὅσο πιὸ τρυφηλὴ ζωὴ διάγει ὁ ἄνθρωπος, τόσο καλύτερος γίνεται ὁ κόσμος μας. Ἡ πραγματικότητα ὅμως εἶναι διαφορετική. Οἱ διάφορες φοβίες -καὶ μάλιστα τοῦ θανάτου- ἡ ἀνασφάλεια, τὸ ἄγχος, ἡ νευρικότητα, τὰ ψυχικὰ ναυάγια δὲν παρατηροῦνται σὲ ὅσους εἶναι φτωχοὶ σὲ ὑλικὰ ἀγαθά, ἀλλὰ σ’ ἐκείνους ποὺ διακρίνονται γιὰ τὰ πλούτη τους. Μὲ ἄγχος καὶ ἀγωνία οἱ ἄνθρωποι ἐπιδιώκουν τὸν εὔκολο πλουτισμό. Πῶς, ὅμως, θὰ ἀντιμετωπίσουν τὴν ἁμαρτία γιὰ νὰ σώσουν τὴν ψυχή τους δὲν τοὺς ἐνδιαφέρει.
Ἡ σοφία τῶν Ἁγίων Πατέρων ἰδιαιτέρως μᾶς ἐνισχύει στὸν ἀγώνα μας αὐτόν.
Ὁ Μ. Βασίλειος κηρύττει: «Ὁ χρόνος ὁμοιάζει μὲ ἕνα ποτάμι ποὺ πηγάζει ἀπὸ τὸ ἄπειρο καὶ πάλι ἐκβάλλει στὸ ἄπειρο, στὴν αἰωνιότητα, στὴν θάλασσα τοῦ ἐλέους τοῦ Θεοῦ. Ὁ χρόνος τρέχει καὶ δὲν περιμένει αὐτὸν ποὺ ἀργοπορεῖ… Καὶ ὅπως δὲν μπορεῖς νὰ ἀνακάμψεις τὸ ρεῦμα τοῦ ποταμοῦ, ἔτσι οὔτε καὶ τὸν χρόνο ποὺ τρέχει μπορεῖς νὰ συγκρατήσεις, ἐκτὸς ἂν τὸν προλάβεις ἀπὸ νωρίς. Μαζὶ μὲ τὸν χρόνο δαπανᾶται καὶ ἡ ζωή», καταλήγει ὁ σοφὸς τῆς Καισαρείας ἱεράρχης. «Γι’ αὐτό, τώρα ποὺ μπορεῖς, ἅρπαξε τὶς ἐντολὲς τοῦ Θεοῦ καὶ ἐφάρμοσέ τες».
Ὁ ἱ. Χρυσόστομος, «ὁ χρυσοῦς τὴν γλῶτταν καὶ τὴν καρδίαν» ἐπίσκοπος, συμβουλεύει: «Θὰ πρέπει νὰ εὐχαριστοῦμε τὸν Θεὸ γιὰ τὸν χρόνο ποὺ μᾶς χάρισε καὶ νὰ ἐξετάζουμε τὴν ζωή μας καὶ νὰ σκεφτόμαστε ἂν ἔχουμε προχωρήσει στὸν δρόμο τῆς ζωῆς. Τὶ καλὸ ἆράγε ἔχουμε κάνει ὥς τώρα; Ποιὸς στόχος μπορεῖ νὰ μᾶς κάνει πραγματικὰ εὐτυχισμένους;»
Ὁ Ἅγιος Νεκτάριος διδάσκει: «Σκοπὸς τῆς ζωῆς μας εἶναι νὰ γίνουμε τέλειοι καὶ ἅγιοι. Ἂν ἀγωνίζεσαι τὸν καλὸν ἀγώνα, ὁ Θεὸς θὰ σὲ ἐνισχύσει. Στὸν ἀγώνα ἐντοπίζουμε τὶς ἀδυναμίες, τὶς ἐλλείψεις καὶ τὰ ἐλαττώματά μας. Εἶναι ὁ καθρέπτης τῆς πνευματικῆς μας καταστάσεως. Ὅποιος δὲν ἀγωνίσθηκε, δὲν γνώρισε τὸν ἑαυτό του. Μέσα μας ἔχουμε ἀδυναμίες καὶ πάθη. Ἡ ὑπερβολικὴ λύπη κρύβει μέσα της ὑπερηφάνεια», ὑπογραμμίζει ὁ Χίου διδάσκαλος καὶ μοναστής. «Γι’ αὐτὸ εἶναι βλαβερὴ καὶ ἐπικίνδυνη καὶ πολλὲς φορὲς παροξύνεται ἀπὸ τὸν διάβολο, γιὰ νὰ ἀνακάμψει τὴν πορεία τοῦ ἀγωνιστῆ. Ὁ δρόμος ποὺ ὁδηγεῖ στὴν τελειότητα εἶναι μακρύς. Εὔχεσθε στὸν Θεὸ νὰ σᾶς δυναμώνει. Νὰ ἀντιμετωπίζετε μὲ ὑπομονὴ τὶς πτώσεις σας. Μὲ τὴν πάροδο τοῦ χρόνου, ὅμως, καὶ μὲ τὴν ἐπιμέλεια, θὰ τὶς νικήσετε».
Ὁ Ἅγιος Ἰουστῖνος Πόποβιτς, ὁ σοφὸς Σέρβος θεολόγος, ἐπισημαίνει: «Ἄνευ τοῦ γλυκυτάτου Ἰησοῦ Χριστοῦ εἶναι φοβερὰ καὶ χωρὶς νόημα καὶ αὐτὴ ἡ βραχύχρονος ἐπίγειος ζωή, πολὺ δὲ περισσότερον ἡ ἀπέραντος καὶ ἀτελεύτητος ἀθανασία. Ὅπου δὲν εἶναι παρὼν ὁ Χριστός, ἐκεῖ δὲν ὑπάρχει ἀληθινὴ χαρά. Καὶ εἶναι πράγματι ἀνοησία καὶ μικρότης κάθε τι ποὺ ἀπομακρύνει τὸν ἄνθρωπο ἀπὸ τὸν Χριστόν, κάθε τι ποὺ δὲν τοῦ ἐξασφαλίζει τὴν ἁγιότητα καὶ τὴν ἀθανασίαν τοῦ Χριστοῦ. Μόνον ἐν τῇ Ἐκκλησίᾳ ὁ ἄνθρωπος εἶναι πλήρης ἄνθρωπος, ἔχει πάντα ὅσα τοῦ χρειάζονται διὰ τὴν αἰώνιον ζωήν».
Ὁ Ἅγιος Ἄνθιμος λέγει: «Δὲν εἶδα ὅμως νὰ κρατοῦμεν μύρα. Μὲ τὶ λοιπὸν ἐμυρίσαμεν (τὸν ἐνανθρωπήσαντα Κύριον); Μὲ τὰς ἀρετάς μας, μὲ τὴν ἐργασίαν τῶν ἀρετῶν. Ἡ ταπείνωσις, ἡ ὑπομονή, ἡ συμπάθεια, ἡ ἀγάπη, ἡ ὑπακοὴ καὶ πρὸ πάντων ἡ ταπεινοφροσύνη. Αὐτὰ ἐπήραμεν, ἀντὶ μύρων, καὶ ἐπήγαμεν εἰς συνάντησιν μὲ τὸν Χριστόν, νὰ Τοῦ τὰ προσφέρωμεν. Δὲν ξεύρω, ὅμως, ἂν Τὸν εὑρήκαμεν. Δὲν ξεύρω ἂν εἴχαμε αὐτὰς τὰς ἀρετάς, διὰ νὰ τὰς προσφέρωμεν εἰς τὸν Κύριόν μας. Ἐκάμαμεν, ὅμως, καμμίαν προετοιμασίαν; Ἐφροντίσαμε γι’ αὐτό; Αὐτὸ πρέπει νὰ προσέξωμεν».
Ὁ Ἅγιος Πορφύριος συμπληρώνει: «Ὅταν νοιώθουμε στὸν ἀγώνα μας ἄγχος, νὰ ξέρουμε ὅτι δὲν κινούμαστε στὸν χῶρο τοῦ Θεοῦ. Ὁ Θεὸς δὲν εἶναι τύραννος νὰ μᾶς πνίγει. Ὁ Χριστὸς εἶναι ὅλο ἀγάπη καὶ παρηγοριά καὶ ἔχει ἄφθονο πνευματικὸ ὀξυγόνο. Ὁ Θεὸς σὲ κλειδωμένες ψυχὲς δὲν εἰσέρχεται, δὲ ἐπιβάλλει, δὲν παραβιάζει. Ἀντίθετα, σὲ αὐτοὺς ποὺ ἔχουν πίστη ἁπλῆ, χωρὶς διακυμάνσεις, ὁ Θεὸς ἐμφανίζεται καὶ χαρίζει τὸ ἄκτιστο φῶς Του. Ἂν ζεῖτε μέσα στὴν θεία χάρη, δὲν θὰ σᾶς προσβάλλει τὸ κακό. Ὁ Χριστὸς θέλει νὰ ἑνωθοῦμε μαζί Του καὶ περιμένει ἔξω ἀπὸ τὴν πόρτα τῆς ψυχῆς μας».
Ὁ Ἅγιος Παΐσιος ἐπιλέγει: «Θέλω νὰ γράψω γιὰ μερικοὺς ἀνθρώπους ποὺ ἔζησαν τίμια, γιὰ μερικὲς κοπέλες καὶ ἀγόρια, καθὼς καὶ γιὰ μερικοὺς οἰκογενειάρχες ποὺ εἶχαν μιὰ ἁγία ζωή. Μὲ τέτοια καλὰ παραδείγματα ἐλέγχονται ὅσοι ἔχουν κάνει μόδα τὴν ἁμαρτία. Μὲ τὸ νὰ ἐλέγχεις τὸ κακὸ συχνὰ δὲν βγαίνει τίποτε. Μὲ τὸ νὰ παρουσιάζεις, ὅμως, τὸ καλό, ἐλέγχεται ἀπὸ μόνο του τὸ κακό. Μετάνοια καὶ ἐξομολόγηση χρειάζεται πάνω ἀπ’ ὅλα σήμερα, γιὰ νὰ κοποῦν τὰ δικαιώματα ποὺ ἔδωσαν οἱ ἄνθρωποι στὸν διάβολο, μὲ ἀποτέλεσμα νὰ ἁλωνίζει τὸν κόσμο. Νὰ ἀφήσετε τὰ πάθη, γιὰ νὰ ἔρθει μέσα σας ἡ θεία Χάρη».
Χριστιανοί μου,
Τὸ ἀποστολικὸ ἀνάγνωσμα ἔρχεται σήμερα νὰ μᾶς ἀποδείξει τὸ βαθύτερο νόημα τῆς ζωῆς, τὸν ἀμετακίνητο ἄξονα γύρω ἀπὸ τὸν ὁποῖο στρέφεται ὁ «καλὸς ἀγώνας» μας. Εἶναι ἡ χριστιανική μας ἐλπίδα, ὁ πόθος τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ, ἡ γλυκιὰ προσμονὴ τῆς ἔνδοξης παρουσίας τοῦ Χριστοῦ, ἡ φλογερὴ ἐπιθυμία νὰ ἀπολαύσουμε τὸ ἄρρητο κάλλος τοῦ προσώπου Του.
Ἡ φιλόστοργη Μητέρα, ἡ Ἁγία μας Ἐκκλησία, μὲ τὴν ἀρχὴ τοῦ νέου ἔτους, μᾶς προτείνει νὰ ἀγωνισθοῦμε, νὰ ἀποτινάξουμε κάθε ἁμαρτωλὸ βάρος καὶ ἐμπόδιο ποὺ προέρχονται ἀπὸ τὴν «εὐπερίστατον ἁμαρτίαν» (Ἑβρ. 12, 2) καὶ μὲ ὑπομονὴ νὰ τρέξουμε τὸν προκείμενο ἀγώνα μας.
Ἀδελφοί μου,
Δὲν ὑπάρχει καλύτερος ἀπολογισμὸς τῆς ζωῆς μας, πιὸ χριστιανικὸ τέλος τοῦ βίου μας ἀπὸ τὸ νὰ μπορέσουμε κι ἐμεῖς, ἀποχαιρετώντας τὸν κόσμο, νὰ ἐπαναλάβουμε αὐτὰ τὰ ὕστατα λόγια τοῦ Ἀποστόλου τῶν ἐθνῶν Παύλου: «τὸν ἀγῶνα τὸν καλὸν ἠγώνισμαι, τὸν δρόμον τετέλεκα, τὴν πίστιν τετήρηκα». Ἡ ζωή μας θὰ πρέπει νὰ φέρει τὴν σφραγίδα τῆς πνευματικότητος. Νὰ μὴν ἐπηρεάζεται ἀπὸ τὰ ὑλιστικὰ ρεύματα τῆς ἐποχῆς, ἀλλὰ νὰ ἔχει ἔκδηλα τὰ χαρακτηριστικὰ τῆς μετανοίας, τῆς ταπεινοφροσύνης, τῆς ἀγάπης, τῆς ἐλπίδος τῶν αἰωνίων. Θερμότατη ἂς εἶναι ἡ προσευχή μας νὰ ἀξιωθοῦμε κατὰ τὸ ἔτος αὐτὸ νὰ ἀγωνισθοῦμε τὸν ἀγῶνα τὸν καλὸν καὶ νὰ κατακτήσουμε στὸ τέλος τῆς πορείας μας τὸν «τῆς δικαιοσύνης στέφανον».
Τὰ πρωτοχρονιάτικα κάλαντα ἂς ψάλλει ἡ ἐναρμόνια λύρα τοῦ Γ. Βερίτη:
«Καινούριος χρόνος πάλι ξημερώνει
καὶ λάμπει ὁ σκοτισμένος οὐρανός.
Μ’ ἐλπίδες ὁ Θεὸς νὰ τὸν χρυσώνει
καὶ νά’ναι εὐτυχισμένος καὶ καλός.
Χριστέ, μεγαλοδύναμε Θεέ μας,
Χριστέ, γεμάτε ἀγάπη καὶ στοργή,
χαρούμενο τὸν χρόνο χάρισέ μας
καὶ δῶσε τὴν ἀγάπη Σου στὴν γῆ». ΑΜΗΝ!
Πηγή: Ιερά Μητρόπολη Χίου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου