Παρασκευή 8 Αυγούστου 2025

 ΤΟ ΚΗΡΥΓΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ
Ἀριθμός 31
ΚΥΡΙΑΚΗ Θ΄ΕΠΙΣΤΟΛΩΝ
10 Αὐγούστου 2025
«Φύτεμα Kυρίου εἰς δόξαν» (Ἠσαΐου 61,3)

Ὁ μεγαλοφωνότατος Προφήτης Ἠσαΐας, ἀγαπητοί ἀδελφοί,
σημειώνει στό βιβλίο του: «Οἱ νέες γενεές θά ὀνομασθοῦν γενεές
δικαιοσύνης· φυτεία, τήν ὁποίαν ἐφύτευσεν ὁ Κύριος, πρός δόξαν
Του». Ὁ σοφός Σολομών γράφει στό ἱερό του βιβλίο: «Ἔλα κοντά ἀπό
ἐμένα, ἀκολούθησε τόν δρόμον, τόν ὁποῖον ἐγώ σοῦ χαράσσω, καί
ἔτσι θά μπορέσεις νά κτίσεις τό σπίτι σου» (Παροιμ. 24,27).
Στό σημερινό ἀποστολικό ἀνάγνωσμα, στήν Α΄πρός Κορινθίους
ἐπιστολή του λέγει: «Εἴμαστε συνεργάτες τοῦ Θεοῦ στό ἔργο Του,
πού ἀποβλέπει στή σωτηρία σας (3,9). Συνεργός εἶναι ἐκεῖνος πού
μαζί μέ κάποιον ἄλλο ἐργάζεται τό ἴδιο ἔργο. Ὁ Θεός ὡς Δεσπότης,
οἱ Ἀπόστολοι ὡς ὑπηρέτες, ἔγιναν συνεργοί τοῦ Θεοῦ στό ἔργο τῆς
σωτηρίας τῶν ἀνθρώπων. Κάθε χριστιανός εἶναι συνεργός τοῦ Θεοῦ
καί καλεῖται νά συνεργήσει στήν αὔξηση τῆς πνευματικῆς οἰκοδομῆς
τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ, προσκαλώντας καί ἄλλους σέ αὐτή.
Ἀνυπολόγιστη ἡ τιμή πού μᾶς κάνει ὁ Θεός. Τούς ἱερεῖς κάνει
ἀγωγούς τῆς ἁγιαστικῆς χάριτός Του. Τούς γονεῖς κάνει
συνδημιουργούς Του. Ὁμιλεῖ μέ τό στόμα τῶν διδασκάλων. Μᾶς
θεραπεύει μέ τή σοφία τῶν ἰατρῶν. Χρησιμοποιεῖ τόν ἕνα γιά τή
σωτηρία τοῦ ἄλλου. Τόν φτωχό γιά τή σωτηρία τοῦ πλουσίου. Τόν
ἀσθενῆ γιά τήν σωτηρία τοῦ ὑγιῆ. Κύριος καί Δεσπότης Ἐκεῖνος καί
ἐμεῖς ὅλοι ἐργάτες στόν ἀμπελώνα Του καλεσμένοι νά
καλλιεργήσουμε τή γῆ τῆς ψυχῆς. Γεωργός εἶναι ὁ Θεός. Χωράφι
εἶναι ἡ καρδιά μας. Σπόρος ὁ Θεῖος Λόγος. Ὁ Θεός φύτευσε στήν
καρδιά μας τόν λόγο τῆς πίστεως, τόν ὁποῖο ὀφείλουμε νά
διαφυλάξουμε στά βάθη της καί νά τόν προστατεύψουμε ἀπό τά
ἁρπακτικά ὄρνεα τῶν δαιμονικῶν ἀμφισβητήσεων. Κάθε χωράφι
θέλει φροντίδα, γιά νά μήν καταντήσει χέρσο. Κάθε ψυχή θέλει
σκάψιμο αὐτογνωσίας, ὄργωμα ταπεινώσεως, πότισμα μετανοίας,
περίφραξη ἐγκράτειας παθῶν, λίπανση φιλανθρωπίας,
ἐπαγρύπνηση προσευχῆς, θερμότητα ἀγάπης, ζῆλο ἐργατικότητος.
Ἡ ζωή μας εἶναι μέν φθαρτή, ἔχει ὅμως τήν ἄφθαρτη καί αἰώνια
ψυχή πού τήν μεταβάλει σέ παράδεισο, σέ φυτεία οὐράνια. Μέ τή
δύναμη τῆς Θείας Χάριτος ἡ καρδιά μας μεταβάλλεται σέ
ἀμπελώνα, ὁ ὁποῖος παράγει τό κρασί τῆς θείας ἀγάπης.
Σκοπός τοῦ Ἀποστόλου Παύλου εἶναι νά διδάξει ὅτι ὅλοι οἱ πιστοί,
τά μέλη τῆς Ἐκκλησίας, πρέπει νά ζοῦμε ἑνωμένοι σφιχτά καί νά
μήν ἐπιτρέπουμε σχίσματα καί διαιρέσεις. Οἰκοδομή Θεοῦ εἴμαστε,
δεμένοι καί θεμελιωμένοι ἐπάνω στόν ἀκρογωνιαῖο λίθο, τόν Ἰησοῦν
Χριστό. Ἀσάλευτη καί ἀκλόνητη εἶναι αὐτή ἡ οἰκοδομή, γιατί πρῶτα
οἰκοδομήθηκε ἀπό τό Σοφό Ἀρχιτέκτονα, ὁ ὁποῖος τοποθέτησε κάθε
πέτρα στήν κατάλληλη θέση καί χρησιμοποίησε ὑλικά πού ἔδεσαν
τό ὅλο οἰκοδόμημα. Κάθε προσπάθεια πνευματικῆς οἰκοδομῆς δέν
εὐωδοῦται ἄν στηριχθεῖ σέ εὐτελεῖς σκοπιμότητες ἤ ἄν ἔχει ὡς
παράδειγμα ἐπιφανειακές ἀρετές πού εὔκολα συντρίβονται στόν
πρῶτο πειρασμό. Τό ὅτι ἡ πέτρα τῆς πίστεως εἶναι τό πρῶτο καί
καλύτερο ὑλικό τῆς οἰκοδομῆς τό βλέπουμε στήν ὁμολογία τοῦ
Πέτρου καί στήν ἀπάντηση τοῦ Χριστοῦ: «Σύ εἶ Πέτρος, καί ἐπί
ταύτῃ τῇ πέτρᾳ οἰκοδομήσω μου τήν Ἐκκλησίαν» (Ματθ. 16,18).
Κάθε αἱρετικός, πού οἰκοδομεῖ τάχα ψυχές, ἑτοιμάζει μιά οἰκοδομή
πού θά καταρρεύσει, γιατί δέν εἶναι θεμελιωμένη μέ τήν ἰσχύ τῆς
ἀληθοῦς πίστεως καί τῆς Θείας Χάριτος.
Ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς σημειώνει: Τόν Τριαδικό Θεό μόνο
νά ἀγαπήσεις καί νά λατρεύσεις μέ ὅλη σου τή διάνοια, μέ ὅλη σου
τήν καρδιά καί μέ ὅλη τή δύναμή σου (Δευτερ. 6,5). Καί νά ἔχεις τά
λόγια Του καί τά προστάγματά Του στήν καρδιά σου, στό νά τά
πράττεις, νά τά μελετᾶς καί νά μιλᾶς γι’αὐτά. Αὐτός θά σοῦ δώσει
δύναμη.
Ὁ Ἅγιος Νεκτάριος θά πεῖ: Αὐτός πού πλουτίζει ἐν Θεῷ ἔγινε ὁ
λύχνος τοῦ Εὐαγγελίου· αὐτός πού φωτίζει ὅσους ἀγάλλονται μέσα
στό εὐαγγελικό φῶς. Εἶναι πλέον ἡ ζύμη τῆς Χάρης πού εἶναι ἕτοιμη
νά ζυμώσει ὅλο τό φύραμα πού βρίσκεται κοντά της. Ἀναδείχθηκε τό
ἁλάτι τῆς Καινῆς Διαθήκης, τό ὁποῖο μπορεῖ νά συντηρήσει καί νά
δώσει νόημα ζωῆς.
Ὁ Ἅγιος Ἰουστῖνος Πόποβιτς ἀνακεφαλαιώνει: Ἡ Ἐκκλησία
εἶναι πνευματική «οἰκοδομή». Ἐν τῇ Ἐκκλησίᾳ ὁ Χριστός εἶναι
πανταχοῦ παρών: Αὐτός εἶναι καί ἡ ἀποστολικότης τῶν Ἀποστόλων,
καί ἡ προφητικότης τῶν Προφητῶν, καί ἡ ἁγιότης τῶν Ἁγίων, καί ἡ
πίστις τῶν πιστευόντων, καί ἡ ἀγάπη τῶν ἀγαπώντων, καί ἡ
δικαιοσύνη τῶν δικαίων, καί ἡ ταπείνωσις τῶν ταπεινῶν. Αὐτός
εἶναι τά πάντα ἐν πᾶσι εἰς κάθε ἕναν ὁ ὁποῖος ἀγωνίζεται καί
σώζεται. Οἱ χριστιανοί εἶναι «λίθοι ζῶντες», (σύν)οικοδομούμενοι εἰς
τήν πνευματικήν οἰκοδομήν τῆς Ἐκκλησίας.
Χριστιανοί μου,
«Θεοῦ ἐσμέν συνεργοί»! διαλαλεῖ σήμερα ὁ μακάριος Παῦλος.
Κάθε ἐργάτης τῆς Ἐκκλησίας εἶναι συνεργάτης τοῦ Θεοῦ! Ἐργάζεται
στό «γεώργιο» καί τήν «οἰκοδομή» τοῦ Θεοῦ πού εἶναι ἡ Ἐκκλησία.
Ἐργαζόμαστε κάτω ἀπό τίς διαταγές Του. Ἄσκοῦμε τό ἀποστολικό
μας ἔργο κάτω ἀπό τό βλέμμα Του καί μέσα στά πλαίσια τοῦ ἁγίου
θελήματός Του. Ἐκεῖνος εἶναι ὁ Κύριος τοῦ ἔργου (Α΄Κορ. 15,58·16,10).
Ἐμεῖς εἴμαστε τά ὄργανα καί οἱ ὑπηρέτες τοῦ Θεοῦ, πού καλούμαστε
νά ἀναδειχθοῦμε «σκεύη ἐκλογῆς» (Πράξ. 9,15), «ἡγιασμένα καί
εὔχρηστα τῷ Δεσπότῃ, εἰς πᾶν ἔργον ἀγαθόν ἡτοιμασμένα»
(Β΄Τιμ. 2,21). Ἀς μήν ξεχνᾶμε ὅτι «ἑκάστου τό ἔργον φανερόν
γενήσεται» (6,13) καί «μισθόν λήψεται» (6,14). Ἑπομένως, ἄς
προσέχουμε πολύ πῶς ἀσκοῦμε τό ἔργο τοῦ Θεοῦ πού ἀναλάβαμε νά
διακονήσουμε· «ἕκαστος βλεπέτω πῶς οἰκοδομεῖ» (6,10).
Ἀδελφοί μου,
ὑπάρχει μεγάλη ἀνάγκη σήμερα γιά οἰκοδομή ψυχῶν.
«Ὠλιγώθησαν αἱ ἀλήθειαι ἀπό τῶν υἱῶν τῶν ἀνθρώπων»
(Ψαλμ. 11,2). Λιγόστεψε ἡ πίστη, ἔγινε χλιαρή καί ἀδύνατη σήμερα
στούς ἀνθρώπους. Οἱ αἱρετικοί κάνουν θραύση. Ἐμεῖς τί πράττουμε;
Ἄς δίδουμε, λοιπόν, τήν μαρτυρία τῆς πίστεως ἀσκανδάλιστα,
ὑπεύθυνα καί ἐποικοδομητικά, μαζί μέ τήν γλυκόηχη λύρα τοῦ
χριστιανοῦ ποιητῆ: «Χτίστες κι ἐμεῖς...Εἶν ὁ Χριστός μας στό πλευρό
μας! ...Χιλιάδες γύρω μᾶς χαζεύουν, ἄλλοι γελοῦν καί ἄλλοι
παινεύουν... Ὅλοι μέ κέφι ἄς ἐργασθοῦμε καί μέ χαρά ἄς
ἀγωνιστοῦμε... Ἐκεῖνος εἶναι πού γεμίζει καί πλούσια δύναμη μᾶς
δίνει!» ΑΜΗΝ!  Πηγή: Ιερά Μητρόπολη Χίου

Σάββατο 2 Αυγούστου 2025

 ΤΟ ΚΗΡΥΓΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ
Ἀριθμός 30
ΚΥΡΙΑΚΗ Η΄ΕΠΙΣΤΟΛΩΝ
3 Αὐγούστου 2025
«σύ γάρ εἶ πατήρ ἡμῶν...ἀπ’ ἀρχῆς
τό ὄνομά σου ἐφ’ ἡμᾶς ἐστι» (Ἠσαΐου 63,16).

Στήν Παλαιά Διαθήκη, ἀγαπητοί ἀδελφοί, ὁ Προφήτης Ἠσαΐας ἀναφωνεῖ: «Ἐσύ, Κύριε, εἶσαι ὁ Πατέρας μας, ὁ δημιουργός καί κυβερνήτης μας...ἀνέκαθεν τό παντοδύναμον Ὄνομά Σου ἦταν προστατευτικό γιά ἐμᾶς»· «καί ἄκουσα τήν φωνή τοῦ Κυρίου» (6,8). Ὁ Δαβίδ ὁ μελῳδός μέλπει στούς Ψαλμούς του: «Ἐσύ εἶσαι ὁ ὕψιστος Κύριος πάνω σ’ὅλη τή γῆ» (96,9)· «Μάθετε ὅτι ὁ Κύριος εἶναι ὁ Θεός μας» (99,3)· «Σέ Ἐσένα εἶπε ἡ καρδιά μου· τόν Κύριο θά ζητήσω» (26,8).
Στήν σημερινή ἀποστολική περικοπή ὁ Ἀπόστολος Παῦλος ἀπευθυνόμενος πρός τούς Κορινθίους θά πεῖ: «Σᾶς παρακαλῶ διά τό ὄνομα τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ, νά λέγετε ὅλοι τήν αὐτήν ὁμολογίαν τῆς πίστεως καί νά μήν ὑπάρχουν μεταξύ σας διαιρέσεις. Ἄλλος λέγει ἀπό ἐσᾶς καυχόμενος· ἐγώ εἶμαι τοῦ Παύλου, ἄλλος, εἶμαι θαυμαστής καί μαθητής τοῦ Ἀπολλώ καί ὁ τρίτος λέγει· ἐγώ ἀνήκω στόν Κηφᾶ· καί ἄλλος πάλι ἰσχυρίζεται· Ἐγώ εἶμαι τοῦ Χριστοῦ» (Α΄ Κορ. 1,10-12). Αὐτή ἡ ἔντονη προτροπή τοῦ Ἀποστόλου τῶν Ἐθνῶν γιά ἑνότητα μᾶς δίνει τήν ἀφορμή νά ὑπογραμμίσουμε, πρῶτα, πόσο μεγάλη πληγή ἀποτελεῖ ἡ διάσπαση τῆς ἑνότητας μέσα στήν Ἐκκλησία καί, δεύτερον, πῶς μπορεῖ νά ἀποφευχθεῖ μιά τέτοια θλιβερή κατάσταση.
Ἡ Ἐκκλησία εἶναι τό Σῶμα τοῦ Χριστοῦ, καί, ὅταν τά μέλη της δέν εἶναι ἑνωμένα, τότε παρουσιάζεται ὁ Χριστός κομματιασμένος! Κάθε διαίρεση μεταξύ τῶν πιστῶν ἀποτελεῖ πρώτιστα καίριο πλῆγμα καί προσβολή ἐναντίον τοῦ Χριστοῦ. Γι’αὐτό καί διαμαρτύρεται ἔντονα ὁ θεῖος Ἀπόστολος «Μεμέρισται ὁ Χριστός;» (6,13). Εἶναι δυνατόν νά κοινωνοῦμε ἀπό τό ἴδιο Ἅγιο Ποτήριο καί νά εἴμαστε διασπασμένοι; «Ἕνας εἶναι ὁ οὐράνιος ἄρτος, γι’αὐτό ἕνα ἠθικό σῶμα εἴμαστε οἱ πολλοί» (Α΄ Κορ. 10,17). Ἄς θυμηθοῦμε τήν ἑνότητα τῶν πρώτων χριστιανῶν (Πράξ. 4,32).
Ἐκτός, ὅμως, ἀπό τή διάσπαση τοῦ Σώματος τοῦ Χριστοῦ, οἱ διαιρέσεις καί διαφωνίες ἔχουν ἀρνητικό ἀντίκτυπο καί στούς ἀνθρώπους πού βρίσκονται μακριά ἀπό τόν Θεό. Πῶς νά πιστέψουν αὐτοί οἱ ἄνθρωποι ὅτι ὁ Χριστός εἶναι ἀγάπη, ὅταν βλέπουν τούς χριστιανούς νά εἶναι σέ διαμάχη καί ἀντίθεση; Γι’αὐτό ἀκριβῶς καί ὁ Κύριος Ἰησοῦς προέτρεψε τούς μαθητές Του νά διατηρήσουν τήν ἀγάπη καί τήν ἑνότητα μεταξύ τους λέγοντας: «Μέ αὐτό θά μάθουν ὅλοι, ὅτι εἶστε μαθητές δικοί μου, ἐάν ἔχετε ἀγάπη μεταξύ σας» (Ἰω. 13,35). Εἶναι φανερό καί ἐπιτακτική ἀνάγκη νά καλλιεργοῦμε τήν ὁμοφροσύνη καί τήν ἑνότητα μεταξύ μας καί νά ἀποφεύγουμε κάθε τί πού δημιουργεῖ διαιρέσεις καί διχόνοιες μέσα στό χῶρο τῆς Ἐκκλησίας. Πῶς, ὅμως, θά γίνει αὐτό; Πρῶτα μέ τήν ταπεινοφροσύνη. Ἄν ἐξετάσουμε τόν βαθύτερο λόγο γιά τόν ὁποῖο δέν ὑπάρχει ἑνότητα μεταξύ μας, θά διαπιστώσουμε ὅτι λείπει ἡ ταπεινοφροσύνη. Ἀντί αὐτῆς παρουσιάζεται ὁ ἐγωϊσμός, ὁ ὁποῖος σάν δυναμίτης τινάζει στόν ἀέρα τό οἰκοδόμημα τοῦ νηφάλιου διαλόγου καί τῆς ἁρμονικῆς συνεργασίας. Γι’ αὐτό καί ὁ Ἀπόστολος Πέτρος μᾶς παρακινεῖ νά ἐγκολπωθοῦμε τήν ἀρετή αὐτή ὑποτασσόμενοι ὁ ἕνας στόν ἄλλο (Α΄ Πέτρ. 5,5). Καί ἕνα δεύτερο σημεῖο ἀπαραίτητο γιά τή διασφάλιση τῆς ἑνότητας εἶναι ἡ ὑπακοή μας στόν Κύριο καί στήν Ἐκκλησία. Δέν μπορεῖ νά ὑπάρχει ἑνότητα ἄν δέν ἀκολουθοῦμε τήν πίστη καί τήν παράδοση τῆς Ἐκκλησίας. Δέν ἔχουμε δικαίωμα νά αὐτοσχεδιάζουμε σέ ζητήματα Ὀρθοδόξου πίστεως καί ζωῆς. «Εἷς Κύριος, μία πίστις, ἕν Βάπτισμα» (Ἐφ. 4,5), λέγει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος. Αὐτήν τήν «μίαν πίστιν» καί τήν ἀλήθεια, πού μᾶς παραδόθηκε καλούμαστε καί ἐμεῖς νά ἀκολουθήσουμε. Τότε, πράγματι, θά λέγουμε «τό αὐτό πάντες» καί δέν θά ὑπάρχουν μεταξύ μας διαφωνίες καί ἀντεγκλήσεις.
Ὁ ἱερός Χρυσόστομος εὔστοχα παρατηρεῖ: «Τίποτα χειρότερο δέν ὑπάρχει ἀπό φιλονικία καί μάχη καί ἀπό τό νά διασπᾶ κάποιος τήν Ἐκκλησία, καί τόν χιτῶνα, τόν ὁποῖο δέν τόλμησαν οἱ ληστές νά σχίσουν, αὐτόν νά τόν κατακόβει σέ πολλά μέρη. Δέν ἀρκοῦν οἱ ὑπόλοιπες αἱρέσεις, ἀλλά καί ἐμεῖς κατακόβουμε τούς ἑαυτούς μας. Ἐκεῖνος ὁ ὁποῖος σφάζει καί διαμελίζει τόν Χριστό, ποιᾶς κόλασης δέν εἶναι ἄξιος;... Τόν Δεσπότη σου κατασπαράζεις καί δέν φρίττεις; Τά μέλη τά Δεσποτικά ξεσκίζεις, καί δέν τρέμεις; Σπίτι πατρικό εἶναι ἡ Ἐκκλησία! Δύο διαιρέσεις ὑπάρχουν στό ἐκκλησιαστικό σῶμα. Ἡ μία μέν ὅταν παγώσουμε τήν ἀγάπη. Ἡ ἄλλη πάλι, ὅταν τολμήσουμε
πράγματα πού εἶναι ἀνάξια νά γίνονται σέ ἐκεῖνο τό σῶμα. Καί συνεχίζει ὁ χρυσός στό στόμα καί στή καρδιά Ἐπίσκοπος: Τίποτα δέν θά μπορέσει νά διαιρεῖ τό σῶμα τῆς Ἐκκλησίας ὅσο ἡ ἀλαζονεία, ἐφ’ ὅσον ἡ διαφορά τῶν σχιζομένων δέν ὀφείλεται στήν δογματική διδασκαλία. Οὔτε τό αἷμα τοῦ μαρτυρίου δέν μπορεῖ νά ἐξαλείψει αὐτή τήν ἁμαρτία... Διότι καί ἄν ἀκόμη ἡ Ἐκκλησία ἔσφαλλε, δέν θά ἦταν κατόρθωμα ἀπό τήν ἀκριβῆ τήρηση τῶν χρόνων, τόσο μεγάλο, ὅσο εἶναι τό ἔγκλημα πού προέρχεται ἀπό τή διαίρεση καί τό σχίσμα.
Χριστιανοί μου,
δέν ὑπάρχει πιό πολύτιμο πρᾶγμα γιά τήν Ἐκκλησία ἀπό τήν ἑνότητα τῶν μελῶν της. Διηρημένοι προηγουμένως οἱ ἄνθρωποι μεταξύ τους καί ξένοι πρός τόν Θεό ζοῦσαν μέσα στήν ἄγνοια. Ἀλλά ὁ Χριστός μέ τόν Σταυρό καί τήν Ἀνάστασή Του ἦλθε καί μᾶς ὁδήγησε ὅλους στή «μία ποίμνη» στή μία Ἐκκλησία Του, ὅπου ἐκεῖ ἐκφράζεται ἡ μία ἑνότητα. Μόνο μέσα στούς κόλπους τῆς «Μιᾶς, Ἁγίας, Καθολικῆς καί Ἀποστολικῆς Ἐκκλησίας», βρίσκουμε αὐτόν τόν ἱερό δεσμό τῆς κοινῆς δογματικῆς ὁμολογίας τῆς πίστεως καί τῆς λατρείας καί εἰδικώτερα τῆς Θείας Εὐχαριστίας. Αὐτό τό Πανάγιο Πνεῦμα ἐμπνέει αὐτή τήν ἑνότητα τῆς Ἐκκλησίας. Γι’ αὐτό τό λόγο ὁ Ἀπόστολος Παῦλος ἀλλά καί ὅλοι οἱ θεοφόροι Πατέρες δέν παύουν νά ὑπογραμμίζουν καί νά ὁμιλοῦν ὅτι οἱ πιστοί χριστιανοί ἔχουν μεγάλο χρέος νά διαφυλάττουν τήν ἑνότητα καί νά παραμερίζουν διαιρέσεις καί σχίματα. Ὅλα πρέπει νά θυσιάζονται χάρη τῆς ἑνότητας. Ὁ ἴδιος ὁ Κύριος ἄλλωστε, κατά τήν ἀρχιερατική Του προσευχή πρίν ἀπό τό Πάθος Του, αὐτό ἀκριβῶς ζήτησε ἀπό τόν Οὐράνιο Πατέρα Του· τήν ἑνότητα τῶν πιστῶν «ἵνα πάντες ἕν ὦσιν...ἵνα ὁ κόσμος πιστεύσει ὅτι σύ μέ ἀπέστειλας» (Ἰωάν. 17,21).
Ὁ χριστιανός ποιητής θά παιανίσει καί πάλι: Ἐγώ νά γίνω θέλησα θεός - ὤ συμβουλή προδότρα, στεῖρα! - Ἐγώ ν’ἁρπάξω ζήτησα στά χέρια μου στέμμα καί σκῆπτρο - ὤ μαύρη πλάνη! – Κι ἐσύ, Χριστέ μου, τό καλάμι ἐκράτησες κι ἐφόρεσες τ’ ἀκάνθινο στεφάνι. ΑΜΗΝ!  Πηγή: Ιερά Μητρόπολη Χίου