ΤΟ ΘΕΙΟ ΚΗΡΥΓΜΑ ΤΗΣ Γ' ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΤΟΥ ΜΑΤΘΑΙΟΥ (25.06.2023)

Ἀριθμός 25
ΚΥΡΙΑΚΗ Γ΄ ΜΑΤΘΑΙΟΥ
25 Ἰουνίου 2023

«…καυχώμεθα ἐπ’ ἐλπίδι τῆς δόξης τοῦ Θεοῦ»
(Ρωμ. 5, 2)

ΤΟ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ

Ἀδελφοί, δικαιωθέντες ἐκ πίστεως εἰρήνην ἔχομεν πρὸς τὸν Θεὸν διὰ τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, δι᾿ οὗ καὶ τὴν προσαγωγὴν ἐσχήκαμεν τῇ πίστει εἰς τὴν χάριν ταύτην ἐν ᾗ ἑστήκαμεν, καὶ καυχώμεθα ἐπ᾿ ἐλπίδι τῆς δόξης τοῦ Θεοῦ.

Οὐ μόνον δέ, ἀλλὰ καὶ καυχώμεθα ἐν ταῖς θλίψεσιν, εἰδότες ὅτι ἡ θλῖψις ὑπομονὴν κατεργάζεται, ἡ δὲ ὑπομονὴ δοκιμήν, ἡ δὲ δοκιμὴ ἐλπίδα, ἡ δὲ ἐλπὶς οὐ καταισχύνει, ὅτι ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ ἐκκέχυται ἐν ταῖς καρδίαις ἡμῶν διὰ Πνεύματος Ἁγίου τοῦ δοθέντος ἡμῖν.

Ἔτι γὰρ Χριστὸς ὄντων ἡμῶν ἀσθενῶν κατὰ καιρὸν ὑπὲρ ἀσεβῶν ἀπέθανε. Μόλις γὰρ ὑπὲρ δικαίου τις ἀποθανεῖται· ὑπὲρ γὰρ τοῦ ἀγαθοῦ τάχα τις καὶ τολμᾷ ἀποθανεῖν. Συνίστησι δὲ τὴν ἑαυτοῦ ἀγάπην εἰς ἡμᾶς ὁ Θεός, ὅτι ἔτι ἁμαρτωλῶν ὄντων ἡμῶν Χριστὸς ὑπὲρ ἡμῶν ἀπέθανε. Πολλῷ οὖν μᾶλλον δικαιωθέντες νῦν ἐν τῷ αἵματι αὐτοῦ σωθησόμεθα δι᾿ αὐτοῦ ἀπὸ τῆς ὀργῆς.

Εἰ γὰρ ἐχθροὶ ὄντες κατηλλάγημεν τῷ Θεῷ διὰ τοῦ θανάτου τοῦ υἱοῦ αὐτοῦ, πολλῷ μᾶλλον καταλλαγέντες σωθησόμεθα ἐν τῇ ζωῇ αὐτοῦ.

ΤΟ ΘΕΙΟ ΚΗΡΥΓΜΑ

Δὲν εἶναι ἄγνωστο φαινόμενο ἡ καύχηση στὴν ζωὴ τῶν ἀνθρώπων. Ἀντίθετα μάλιστα, εἶναι πολλοὶ οἱ ἄνθρωποι ποὺ καυχῶνται. Ἄλλοι γιὰ τὴν ὑψηλή τους καταγωγή, ἄλλοι γιὰ τὰ πλούτη τους καὶ τὰ ὑλικὰ ἀγαθά. Ἄλλοι πάλι γιὰ ἀξιώματα ποὺ κατέχουν καὶ τὴν κοινωνική τους θέση καὶ ἄλλοι γιὰ τὴν μόρφωση καὶ τὶς διανοητικές τους ἱκανότητες. Καὶ ναὶ μέν, πολλὰ ἀπὸ αὐτὰ δὲν εἶναι οὐσιαστικὰ δικά μας, ἀλλὰ δῶρα τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ, ἄλλα δέ εἶναι πράγματα μάταια καὶ παροδικά. Ἔτσι, ἀκοῦμε τὸν Ἴδιο τὸν Θεὸ στὴν Παλαιὰ Διαθήκη νὰ παραγγέλλει: «Ἂς μὴ καυχιέται ὁ σοφὸς γιὰ τὴν σοφία του…, ὁ ἰσχυρὸς γιὰ τὴν δύναμή του…, ὁ πλούσιος γιὰ τὰ πλούτη του, ἀλλὰ αὐτὸς ποὺ καυχιέται ἂς καυχιέται γιὰ τὸ ὅτι γνωρίζει ὅτι ἐγὼ εἶμαι ὁ Κύριος» (Ἱερ. 9, 23).

Ὑπάρχει, λοιπόν, κάτι γιὰ τὸ ὁποῖο μπορεῖ ὁ πιστὸς νὰ καυχιέται. Καὶ αὐτό, σύμφωνα μὲ τὰ λόγια τοῦ προφήτη, εἶναι ἡ ἐπίγνωση τοῦ ἀληθινοῦ Θεοῦ. Ὀρθῶς ὀνομάστηκε ἡ Καινὴ Διαθήκη πηγὴ τῆς ἐλπίδας καὶ τῆς χαρᾶς. Καὶ πρέπει νὰ ὁμολογήσουμε ὅτι, μέσα στὸ πέρασμα τῶν χρόνων, ἐκεῖνο ποὺ ἀνέκαθεν ζήτησε καὶ ζητεῖ ὀ ἄνθρωπος, εἶναι κυρίως αὐτὴ ἡ θωπεία τῆς ἐλπίδας, χωρὶς τὴν ὁποία ὁ βίος του μοιάζει μὲ νύχτα ἀξημέρωτη καὶ δράμα ἀτελείωτο.

Ἡ ἐλπίδα, ὅπως καὶ ἡ πίστη, προβάλλεται ὡς θέλημα τοῦ Θεοῦ, καὶ στὴν Ἁγία Γραφὴ καὶ στὴν Ἱερὰ Παράδοση. Στὴν Παλαιὰ Διαθήκη οἱ ἄνθρωποι προτρέπονται νὰ ἐλπίζουν «ἐπὶ Κύριον» (Ψαλμ. 4, 6), χαρακτηρίζονται δὲ ὡς «μακάριοι» καὶ «εὐλογημένοι» οἱ ἐλπίζοντες ἐπ’ Αὐτόν (Ψαλμ. 39, 9 καὶ 83, 13).

Τὶ εἶναι, ἀλήθεια, αὐτὴ ἡ ἐλπίδα; Εἶναι ἡ χρυσῆ προσδοκία τῆςψυχῆς‧ εἶναι τὸ ἁπαλὸ ἀεράκι τῆς γλυκιᾶς προσμονῆς‧ εἶναι ὁ πόθος τοῦ ἀνθρώπου νὰ δεῖ τὰ ὄνειρά του νὰ πραγματοποιοῦνται. Καὶ εἶναι ἀπαραίτητη αὐτὴ ἡ ὁρμὴ τῆς ψυχῆς νὰ ἐλπίζει. Ἐλπίζει ὁ πτωχὸς ὅτι αὔριο θὰ βελτιωθεῖ ἡ κατάστασή του‧ ἐλπίζει ὁ ἐγκαταλελειμμένος ὅτι θὰ βρεθεῖ κάποιος νὰ ἐνδιαφερθεῖ καὶ γι’ αὐτόν‧ ἐλπίζει ὁ ἄρρωστος ὅτι θὰ ἀνακτήσει τὴν ὑγεία του καὶ θὰ πραγματοποιήσει τὰ ὄνειρά του‧ ἐλπίζει ἡ χήρα ὅτι δὲν θὰ εἶναι πάντα δύσκολη ἡ ζωή της‧ ἐλπίζει ὁ ἀδικημένος ὅτι τελικὰ θὰ δικαιωθεῖ‧ ἐλπίζει ὁ νέος ὅτι θὰ νικήσει τὰ ἐμπόδια καὶ θὰ κατακτήσει τὴν ζωή‧ ἐλπίζει ἡ νέα ὅτι θὰ ἀξιωθεῖ νὰ χαρεῖ τὸ δικό της σπίτι, τὰ παιδιά της, τὴν οἰκογενειακὴ εὐτυχία. Ἐλπίζει…Μὲ αὐτὴν τὴν ἐλπίδα ζοῦμε ὅλοι. Ἡ ἐλπίδα, εἶπε ἕνας σοφός, «εἶναι ἡ χαρὰ πρὶν τὴν χαρὰ τῆς ἐπιτυχίας».

Ὅσο ἀναγκαῖο εἶναι κανεὶς νὰ ἐλπίζει, τόσο ὀλέθριο εἶναι πάλι νὰ ἐλπίζει χιμαιρικά, ἀπατηλά. Αὐτὴν τὴν ψεύτικη ἐλπίδα κάποιος ἀρχαῖος τὴν ἀποκάλεσε «προμηθεύτριαν κινδύνων». Νὰ ἐλπίζουμε σὲ λογικά, ὄχι σὲ παράλογα πράγματα. Πόσα θύματα δὲν δημιούργησε αὐτὴ ἀκριβῶς ἡ ἐπιπόλαιη καὶ ἀστήρικτη ἁλυσίδα ἀπατηλῶν ἐλπίδων. Πόσοι ἄλλοι, ἐπίσης, στήριξαν τὶς ἐλπίδες τους στὸ χρῆμα, στὶς γνωριμίες, στὰ πράγματα τῆς ζωῆς καὶ ἀργότερα διαψεύσθηκαν καὶ ἀποκαρδιώθηκαν!

Ο ΘΕΟΣ! Εἶναι ἡ ἄγκυρα τῆς ψυχῆς, ἡ ἀσφαλὴς καὶ βεβαία (Ἑβρ. 6, 19), εἶναι ἡ ἰσχυρὴ περικεφαλαία (Α΄ Θεσσ. 5, 8), ποὺ καθιστᾶ τὴν πορεία μας ἐγγυημένη καὶ ἐλπιδοφόρα. Ἡ ἐλπίδα, ποὺ θεμελιώνεται πάνω στὸν Θεὸ, δὲν διαψεύδεται ποτέ, δὲν ὑπάρχει κίνδυνος νὰ ἀποδειχθεῖ χίμαιρα. Διότι ὁ Θεὸς, στὸν ὁποῖο στηρίζεται, εἶναι ὁ Δυνατός, ὁ Παντοδύναμος, ὁ Στοργικός Πατέρας. «Ἠλπίκαμεν ἐπὶ Θεῷ ζῶντι» (Α΄ Τιμ. 4, 10) καὶ γι’ αὐτὸ δὲν πρόκειται νὰ ντροπιαστοῦμε. Ἡ ἐλπίδα μας εἶναι «βεβαία» (Β΄ Κορ. 1, 7). Ποῦ θεμελιώνεται ἡ ἀκαταίσχυντη ἐλπίδα τῶν Χριστιανῶν; Στὴν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ, ἡ ὁποία πλημμύρισε τὶς καρδιές μας, μᾶς λέγει σήμερα ὁ Ἀπόστολος Παῦλος. Ἡ ἐλπίδα μας ἀντλεῖ τὸ κῦρος καὶ τὴν ζωντάνια της «ἀπὸ τῆς ἀγάπης ἣν περὶ ἡμᾶς ἐπεδείξατο» ὁ Θεός, κατὰ τὸν ἱ. Χρυσόστομο.

Αὐτὴ ἡ σταθερὴ καὶ ἐγγυημένη ἐλπίδα:

α) π α ρ η γ ο ρ ε ῖ. Θὰ ἔλθουν δοκιμασίες καὶ περιπέτειες. «ἵνα τὶ περίλυπος εἶ ἡ ψυχή μου; ἔλπισον ἐπὶ τὸν Θεόν…» (Ψαλμ. 41, 12). «Ἐπὶ αὐτὸν ἤλπισεν ἡ καρδία μου καὶ ἀνέθαλεν ἡ σάρξ μου» (Ψαλμ. 27, 7). Πόσες ψυχὲς ταραγμένες ἤλπισαν στὸν Θεὸ καὶ ἀνέκτησαν τὴν δύναμή τους! Καὶ πόσοι, «ἐλπίδα μὴ ἔχοντες» (Ἐφ. 2, 2), καταποντίσθηκαν καὶ χάθηκαν!

β) ἐ μ ψ υ χ ώ ν ε ι. «ἀνδρίζεσθε καὶ κραταιούσθω ἡ καρδία ἡμῶν, πάντες οἱ ἐλπίζοντες ἐπὶ Κύριον» (Ψαλμ. 30, 25). Σὲ μία περίοδο ἀβεβαιότητας καὶ κλονισμῶν, μόνο ἡ ἐλπίδα στὸν «ἰσχυρὸν βραχίονα» μπορεῖ νὰ μᾶς κάνει θαρρετοὺς καὶ ἀνδρείους.

γ) «ο ὐ  κ α τ α ι σ χ ύ ν ε ι» «Ἐπί σοι, Κύριε, ἤλπισα, μὴ καταισχυνθείην εἰς τὸν αἰῶνα» (Ψαλμ. 70, 1), σημειώνει μὲ πίστη ὁ ἱερὸς ψαλμῳδός. Καὶ εἶναι φυσικό. Διότι ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ, ὅπως προείπαμε, ἔχει χυθεῖ ἀφθόνως στὶς καρδιές μας διὰ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, τὸ ὁποῖο δόθηκε σ’ ἐμᾶς (Ρωμ. 5, 5). Ἔτσι, οἱ Χριστιανοὶ κερδίζουν τὶς μεγαλύτερες πνευματικὲς νίκες στὴν ζωή. Κατακτοῦν τὴν αἰωνιότητα. Γιατί; Διότι γνωρίζουν «ὅτι ἡ θλῖψις ὑπομονὴν κατεργάζεται, ἡ δὲ ὑπομονὴ δοκιμή, ἡ δὲ δοκιμὴ ἐλπίδα, ἡ δὲ ἐλπὶς οὐ καταισχύνει» (Ρωμ. 5, 3-5). Ἐδῶ βρίσκεται τὸ βαθὺ νόημα τῆς χριστιανικῆς ἐλπίδας, γιὰ τὴν ὁποία καυχιόμαστε. Ὁ Χριστιανὸς ἐλπίζει καὶ ταυτόχρονα ἀγωνίζεται. Περιμένει τὸν ἔνδοξο ἐρχομὸ τοῦ Κυρίου καὶ μέχρι τὴν ὥρα ἐκείνη ἑτοιμάζεται. «Ἁγνίζει ἑαυτόν» (Α΄ Ἰω. 3, 3). Καὶ στὸν ἀγῶνα αὐτὸν ἡ ἐλπίδα γίνεται πηγὴ δύναμης ποὺ μᾶς ὁπλίζει μὲ ὑπομονή. Μᾶς δίνει θάρρος καὶ μᾶς ἐνδυναμώνει ὥστε νὰ μποροῦμε νὰ παλεύουμε καὶ νὰ ὑπερνικοῦμε τὶς παγίδες τοῦ πονηροῦ, τὰ ἐμπόδια καὶ τὶς θλίψεις τῆς ζωῆς.Οἱ θεῖοι πατέρες μᾶς διαφωτίζουν σχετικὰ μὲ τὸ θέμα μας.

Ὁ ἱ. Χρυσόστομος: «Ἡ ἐλπίδα εἶναι ἀσφαλὴς ἄγκυρα, τὸ θεμέλιο τῆς ζωῆς μας, αὐτὴ ποὺ ὁδηγεῖ τὰ βήματά μας στὸν δρόμο πρὸς τὸν οὐρανό. Εἶναι ἡ σωτηρία τῶν χαμένων ψυχῶν. Μεγάλη δύναμη ἡ ἐλπίδα στὸν Κύριο! Εἶναι φρούριο ἀπόρθητο, τεῖχος ποὺ δὲν πέφτει, συμμαχία ἀκαταγώνιστη, ὅπλο φοβερό, λιμάνι γαλήνιο καὶ αὐτὴ ποὺ στὰ ἀδιέξοδα βρίσκει διέξοδο. Δὲν ἐπαγγέλλεται μόνο τὴν ἁπάλυνση τῶν βασάνων, ἀλλὰ οὔτε καὶ ἂν βρίσκεται μέσα σὲ αὐτά, παραδίδεται στὴν ἀπογοήτευση».

Ὁ Ἅγιος Νεκτάριος: «Ἀπελπισία! Τὸ ὄνομά σου ἐκφράζει ἄρνηση τῶν πάντων, ἄρνηση τοῦ Δημιουργοῦ τοῦ κόσμου. Ἀρνεῖσαι τὴν πρόνοια καὶ ἀθετεῖς τὴν ὕπαρξη τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ, τοῦ Λυτρωτῆ αὐτῶν ποὺ κινδυνεύουν. Ὅπου εἰσέλθεις, διώχνεις ἀπὸ ἐκεῖ τὴν ἐλπίδα, πάνω στὴν ὁποία θεμελιώθηκε ὁ κόσμος. Τὸ ἔργο σου εἶναι ἡ καταστροφή, ἡ δὲ ἀποστολή σου ὁ ἀφανισμός. Καὶ αὐτό, γιατὶ ἀποστρέφεσαι τὴν εὐδαιμονία τῶν ἀνθρώπων καὶ καταπολεμᾶς τὴν χαρά του. Ἐλπίδα! Εἶσαι ἀναφαίρετο δῶρο τοῦ Θεοῦ, διότι πλάσθηκες μαζὶ μὲ τὴν ψυχὴ τοῦ ἀνθρώπου, γιὰ νὰ τὸν ἐνισχύεις στίς δοκιμασίες του καὶ νὰ τὸν ἀναδεικνύεις ἀνώτερο τῶν περιστάσεων καὶ ἀνίκητο ἀγωνιστή. Ἀληθινὰ μακάριος εἶναι ὁ ἄνθρωπος ποὺ ἐλπίζει στὸν Θεό. Ὁ Κύριος τοῦ δίνει πλούσια τὰ ἐλέη Του. Ἀπολαμβάνει ἄκρα εἰρήνη, γαλήνη ἐπικρατεῖ στὴν καρδιά του καὶ στὴν ψυχή του βασιλεύει πλήρης ἀταραξία. Βαδίζει ἤρεμος στὸν ἀγῶνα τῆς ζωῆς του δίχως τὸ ἄγχος τῶν μεριμνῶν. Ἔχει θάρρος στὴν ἀγαθή του συνείδηση καὶ ἐμφανίζεται σὰν γιὸς ἀπέναντι στὸν Πατέρα του καὶ τὸν ἐπικαλεῖται».

Ὁ Ἅγιος Ἄνθιμος: «Σωτήριον καὶ πολὺ ὠφέλιμον καὶ διὰ τὸ σῶμα καὶ διὰ τὴν ψυχήν. ὁπόταν μᾶς τύχῃ καμμία συμφορά, εἶναι τὸ νὰ τρέχωμεν εἰς τὸν πνευματικόν μας Πατέρα. Ἐκεῖνος εἶναι ἕνα δένδρον, τὸ ὁποῖον θὰ σὲ σκιάση μὲ τὰ δροσερά του φύλλα καὶ θὰ σὲ ξεκουράση. Νὰ τρέξωμεν στὴν πέτραν, τὸν Χριστόν, γιὰ νὰ παρηγορηθοῦμε καὶ νὰ σωθοῦμε».

Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κροστάνδης: «Ἡ χριστιανικὴ ἐλπίδα εἶναι ἡ ἐλπίδα τῆς ἑνώσεώς μας μὲ τὸν Θεὸ κατὰ τὴν μέλλουσα ζωή. Πολλὰ εἶναι τὰ μέσα ποὺ μᾶς ὁδηγοῦν ἐκεῖ: Ἡ ἀποταμιευμένη στὴν Ἐκκλησία χάρις τοῦ Θεοῦ, ἡ θεία λατρεία, τὰ Μυστήρια, ἡ θεία Εὐχαριστία, ἡ συνείδησή μας, ἡ αὐτοκατάκρισή μας, οἱ καρποὶ τῶν προσευχῶν, οἱ θλίψεις ποὺ καθαρίζουν τὶς καρδιές, οἱ ἀσθένειες. Οἱ δωρεὲς τοῦ Ἁγίου Πνεύματος στὶς καρδιὲς τῶν πιστῶν τοὺς βεβαιώνουν γι’ αὐτό».

Ὁ Ἅγιος Παΐσιος: «Ἐλπίδα καὶ ἐμπιστοσύνη στὸν Θεό. Μὲ τὴν ἐμπιστοσύνη στὸν Θεὸ καὶ μὲ τὴν ταπείνωση ὅλα τὰ προβλήματα λύνονται. Νὰ κάνεις αὐτὸ ποὺ μπορεῖς ἐσὺ καὶ μετὰ νὰ ἀφήνεσαι στὴν θεία Πρόνοια, στὸ θεῖο θέλημα. Μικρὸ πρᾶγμα εἶναι νὰ ἔχει κανεὶς σύμμαχο τὸν Θεό; Ἡ ἐλπίδα καὶ ἡ ἐμπιστοσύνη στὸν Θεὸ εἶναι ἡ μεγαλύτερη ἀσφάλεια. Νὰ βλέπουμε κάθε δοκιμασία σὰν δῶρο σταλμένο ἀπὸ τὴν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ. Ὁ ἄνθρωπος ποὺ ἔχει μεγάλη ἐμπιστοσύνη στὸν Θεὸ χαίρεται τὰ πάντα, εἴτε εἶναι ἄρρωστος, εἴτε μένει νηστικός, εἴτε τὸν ἀδικοῦν. Οἱ νέοι πρέπει νὰ ἐμπιστεύονται τὸν ἑαυτό τους στὸν Θεὸ γιὰ νὰ εἰρηνεύουν, γιατὶ ὁ Θεὸς σὰν στοργικὸς Πατέρας ἐνεργεῖ ἐκεῖ ὅπου ἐμεῖς ἀνθρωπίνως δὲν μποροῦμε νὰ ἐνεργήσουμε».

Ὁ φλογερὸς μακαριστός Μητροπολίτης Φλωρίνης, Αὐγουστῖνος Καντιώτης: «Ἐλπίδα σταθερή, ἀληθινή, φωνάζει σήμερα ὁ Ἀπόστολος, εἶναι μία: εἶναι ὁ Χ ρ ι σ τ ό ς! Ὅποιος πιστεύει στὸν Χριστό, ἔχει τὴν ἐλπίδα του σὰν ἄγκυρα ποὺ εἶναι ριγμένη, στερεὰ καὶ ἀκλόνητη, πολὺ ψηλά, πάνω ἀπὸ τὰ ἄστρα, ἐκεῖ ποὺ εἶναι ὁ Χριστός. Καὶ ἀπὸ κεῖ ὁ πιστὸς κρατιέται καὶ δὲν φοβᾶται μήπως πέσει στὸ χάος τῆς ἀπελπισίας. Αἰσθάνεται μέσα στὴν καρδιά του τὸν Χριστὸ νὰ τὸν παρηγορεῖ καὶ νὰ τὸν ἐνισχύει στὶς δύσκολες στιγμὲς τῆς ζωῆς του. Κι ὅταν ἀκόμα ὁ πιστὸς περνάει τὸ γεφύρι τοῦ θανάτου, ἡ ἐλπίδα δὲν τὸν ἀφήνει μέχρι τὴν τελευταία στιγμή. Ἔτσι ὁ πιστὸς φεύγει ἀπὸ τὸν κόσμο αὐτὸν μὲ τὴν βεβαία ἐλπίδα ὅτι θὰ συναντήσει τὸν Χριστὸ καὶ αἰώνια θὰ ζήσει στὸν κόσμο τῆς χαρᾶς καὶ τῆς εὐτυχίας».

Εὐλογημένοι Χριστιανοί!

Ζοῦμε σὲ μιὰ ἐποχή, στὴν ὁποία πολλοὶ ἄνθρωποι, παραμερίζοντας κάθε μεταφυσικὴ προοπτικὴ ἀπὸ τὸν ὁρίζοντα τῆς ψυχῆς τους, θεοποίησαν τὸ ἐγώ τους, τὴν ὕλη καὶ τὶς ἐφήμερες ἀπολαύσεις. Εἶναι ἑπόμενο, λοιπόν, ἡ καύχησή τους νὰ εἶναι, καθὼς λέει ὁ Ἀπόστολος, «κατὰ σάρκα» (Β΄ Κορ. 11, 18). Νὰ καυχῶνται γιὰ πράγματα φθαρτά, παροδικὰ καὶ μάταια ἢ ἀκόμη καὶ γιὰ τὰ πάθη ποὺ τοὺς καταδυναστεύουν. Ἡ δική μας καύχηση, ἡ καύχηση τῶν Χριστιανῶν, εἶναι ἐντελῶς διαφορετική. Ἐμεῖς καυχώμεθα «ἐπ’ ἐλπίδι τῆς δόξης τοῦ Θεοῦ» (Ρωμ. 5, 2).

Ἂς θυμηθοῦμε τὴν ἐλπίδα τῶν ἀγωνιστῶν τοῦ 1821 γιὰ τὴν ἐλευθερία τοῦ Γένους, ποὺ ἦταν συνυφασμένη μὲ τὸ πρόσωπο τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ. Αὐτὴ δὲν ἦταν μιὰ μάταιη, ὑπερφίαλη ἐλπίδα, ὅπως καὶ ἡ Ἱστορία ἀπέδειξε. Ἦταν μιὰ ἐλπίδα ποὺ στηρίχθηκε στὴν χριστιανικὴ πίστη καὶ γι’ αὐτὸ μπόρεσε μὲ τὴν εὐλογία τοῦ Θεοῦ νὰ πραγματωθεῖ ἀπὸ τοὺς ἡρωικοὺς ἀγωνιστὲς τῆς Ἐθνικῆς μας Παλιγγενεσίας. Οἱ ἀγωνιστὲς αὐτοὶ, μὲ τὸ αἷμά τους, μᾶς χάρισαν τὴν ἐθνική μας ἀνεξαρτησία, ὅπως ὁ Θεάνθρωπος Ἰησοῦς μὲ τὸ δικό Του Αἷμα μᾶς χάρισε τὴν πνευματικὴ ἐσωτερικὴ ἐλευθερία, τὴν ἀνάσταση καὶ τὴν ζωή. Μακάρι αὐτὰ τὰ πρόσωπα νὰ γίνουν φωτεινοὶ ὁδοδεῖκτες γιὰ τὶς δικές μας ἐλπίδες στὸν δύσκολο καὶ ἀνηφορικὸ δρόμο τῆς ζωῆς.

Ἡ μουσουργικὴ λύρα τοῦ Βερίτη ψάλλει:

«Μέσα στῆς θλίψης τὸ ξεχείλισμα
ποὺ πνίγει τὴν φτωχὴ καρδιά μας,
Ἐσύ 'σαι ὁ φάρος τῶν ἐλπίδων μας
κι ἐσὺ ἡ γλυκιὰ παρηγοριά μας.
Εἶσαι ὁ Παράκλητος ποὺ ἐγλύκανες
τοὺς μαύρους πόνους τῆς ψυχῆς μας.
Δόξα σοι, ὤ, δόξα σοι, ποὺ γίνηκες Ἐσὺ
Ζωὴ κι ἀνάστασή μας!
Ὤ βλαστὲ τῆς Παρθένου μυριοπόθητε,
Κι ὤ ἐλπίδα δική μου καὶ τοῦ κόσμου, Ἐσύ!» ΑΜΗΝ!

Πηγή: Ιερά Μητρόπολη Χίου

ΤΟ ΘΕΙΟ ΚΗΡΥΓΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ Β' ΜΑΤΘΑΙΟΥ (18.06.2023) (2)

Ἀριθμός 24
ΚΥΡΙΑΚΗ Β΄ ΜΑΤΘΑΙΟΥ
18 Ἰουνίου 2023

«συμμαρτυρούσης αὐτοῖς τῆς συνειδήσεως» (Ρωμ. 2, 15)

Πόσο ἀληθινὰ εὐτυχεῖς θὰ εἴμαστε, ἀγαπητοὶ ἀδελφοί, ἂν ἀκούγοντας σήμερα τὸν λόγο αὐτὸν τοῦ Ἀποστόλου Παύλου, λέγαμε μέσα ἀπὸ τὰ κατάβαθα τῆς ψυχῆς μας: Ναί, ἔτσι εἶναι, Ἅγιε Ἀπόστολε Παῦλε! Κάθε ἄνθρωπος, καὶ μάλιστα κάθε Χριστιανὸς ποὺ ἀγωνίζεται καθημερινὰ γιὰ τὸν ἁγιασμό του, ἔχει δόξα καὶ τιμὴ καὶ εἰρήνη ἀπὸ τὸν Θεό, συμμαρτυρούσης τῆς συνειδήσεώς του. Ὁ Πανάγαθος Θεὸς δὲν ὥρισε μόνο τοὺς νόμους τῆς φύσεως, ἀλλὰ καὶ τοὺς νόμους ποὺ διέπουν τὴν ἠθικὴ συμπεριφορὰ τῶν ἀνθρώπων. Καὶ τίθεται τὸ ἐρώτημα: Πῶς οἱ Ἅγιοι Ἀπόστολοι, μετὰ ἀπὸ τόσες ταλαιπωρίες – σωματικὲς καὶ ψυχικές – μπόρεσαν νὰ ἔχουν ψυχικὴ ἠρεμία; Ἡ ἀπάντηση δὲν εἶναι δύσκολη καὶ κατὰ τὴν διδασκαλία τῆς Ἁγίας Γραφῆς εἶναι ἡ ἑξῆς: Ἡ ἠρεμία, ἡ γαλήνη καὶ ἡ εὐτυχία τοῦ ἀνθρώπου δὲν ἐξαρτῶνται ἀπὸ ἐξωτερικοὺς παράγοντες, ἀλλὰ ἀπὸ τὸν ἴδιο τὸν ἄνθρωπο, ἀπὸ τὴν συνείδησή του, «ἧς οὐκ ἔστιν ἐν κόσμῳ βιαιότερον», κατὰ τὸν ποιητή τοῦ Μεγάλου Κανόνος.

Ἐκεῖνος ποὺ ξάπλωσε στὸ κρεβάτι του νὰ κοιμηθεῖ, πῶς νὰ ἡσυχάσει, πῶς νὰ κλείσει μάτι, ὅταν τόσες ἐπιτιμητικὲς φωνὲς ἀκούγονται μέσα του; Γιατὶ τὸ ἔκανες αὐτό; Γιατὶ συμπεριφέρθηκες ἔτσι; Γιατὶ ἀδίκησες; Γιατὶ ἐσυκοφάντησες; Γιατὶ ἔκλεψες; Γιατὶ ἀτίμασες; Γιατί;… γιατί;…. γιατί;…

Ἡ ὀρθόδοξη χριστιανικὴ θεολογία, βασισμένη στὴν Ἁγία Γραφὴ καὶ τὴν πατερικὴ διδασκαλία, διευκρινίζει ὅτι ἡ συνείδηση εἶναι ἡ «ἐνδιάθετη» φωνὴ τοῦ Θεοῦ, ὡς ἔμφυτος ἠθικὸς νόμος, διὰ τῆς ὁποίας διακρίνεται τὸ κακὸ ἀπὸ τὸ ἀγαθό (Ρωμ. 2, 14). Μάτι τοῦ Θεοῦ εἰς τὰς καρδίας ὀνομάζει ὁ σοφὸς Σειρὰχ τὴν συνείδηση. Ὁ Θεός, λέγει, «ἔθηκεν τὸν ὀφθαλμὸν αὐτοῦ ἐπὶ τὰς καρδίας αὐτῶν (τῶν ἀνθρώπων)» (Σοφ. Σειρ. 17, 8). Ἔτσι, ὁ ἄνθρωπος διαφωτίζεται καὶ καθοδηγεῖται ἁρμονικά, ἀπὸ τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ ἀφ’ ἑνὸς καὶ ἀπὸ τὴν φωνὴ τῆς συνειδήσεως ἀφ’ ἑτέρου.

Ἡ συνείδηση εἶναι μιὰ πανανθρώπινη πραγματικότητα. Κανεὶς δὲν μπορεῖ νὰ ἀρνηθεῖ τὴν ὕπαρξή της. Ὅλοι αἰσθανόμαστε ζωηρὰ τὴν παρουσία της στὰ βάθη τῆς ψυχῆς μας. Νόμος ἔμφυτος, γραμμένος στὶς πλάκες τῆς καρδιᾶς μας. Εἶναι ἡ φωνὴ τοῦ Θεοῦ μέσα μας. Φωνὴ ἱερὴ καὶ ἐπιβλητική, ποὺ ἄλλοτε μᾶς προτρέπει στὸ ἀγαθὸ καὶ ἄλλοτε μᾶς ἀποτρέπει ἀπὸ αὐτὰ ποὺ πρέπει νὰ ἀποφεύγουμε. Ἐπιδοκιμάζει ὅ,τι καλὸ πράττουμε καὶ μᾶς ἐλέγχει ὅταν ἐπιλέγουμε τὸ κακό. Ἀναγνωρίζει καὶ τιμᾶ τὴν ἀρετή, ὅπου τὴν συναντήσουμε. Ἐπαναστατεῖ μπροστὰ στὴν ἀδικία καὶ ἀποδοκιμάζει τὴν ἄνομη συμπεριφορά. Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος ὀνομάζει τὴν συνείδηση «δικαστήριον ἀδέκαστον» καὶ διαπιστώνει ὅτι «οὐκ ἔστιν οὐδεὶς δικαστὴς οὕτως ἄγρυπνος ἐν ἀνθρώποις, οἷον τὸ ἡμέτερον συνειδός».

Ὁ Ἅγιος Μᾶρκος ὁ ἐρημίτης τὴν ὀνομάζει «φυσικὴν βίβλον», στὴν ὁποία ὁ ἄνθρωπος μπορεῖ νὰ διαβάσει τὶ εἶναι καλὸ καὶ τὶ εἶναι κακό, τὶ δίκαιο καὶ τὶ ἄδικο. Ὅταν πράττουμε τὸ καλὸ καὶ ὑπηρετοῦμε τὸ δίκαιο, ἡ συνείδησή μας εἶναι ἤρεμη καὶ γαλήνια. Ὅταν παρασυρόμαστε ἀπὸ τὸ κακὸ καὶ καταπατοῦμε τὸν νόμο τοῦ Θεοῦ, ἡ συνείδησή μας ἀναστατώνεται‧ τὴν βασανίζουν τὰ αἰσθήματα ἐνοχῆς. Αὐτό, λοιπόν, ποὺ μιαίνει καὶ διαταράσσει τὴν συνείδησή μας εἶναι ἡ ἁμαρτία ποὺ συνίσταται στὴν περιφρόνηση τῶν ἐντολῶν τοῦ Θεοῦ. Ἡ ἁμαρτία γεννᾶ μέσα μας τὶς τύψεις, τὸν φόβο καὶ τὴν ἀγωνία. «Θλῖψις καὶ στενοχωρία», λέγει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος, «ἐπὶ πᾶσαν ψυχὴν ἀνθρώπου τοῦ κατεργαζομένου τὸ κακόν» (Ρωμ. 2, 9). Ἡ ἁμαρτία διαστρέφει τὴν συνείδηση. Τὴν μεταβάλλει ἀπὸ ἀγαθὴ σὲ πονηρή. Τὴν συσκοτίζει καὶ τὴν καθιστᾶ ἀναίσθητη. Εἶναι αὐτὸ ποὺ ὀνομάζουμε ἀρρωστημένη καὶ πωρωμένη συνείδηση.

Οἱ θεῖοι Πατέρες, βασισμένοι στὴν ἀνθρωπολογία τῆς Ἁγίας Γραφῆς καὶ τὴν ἀνθρωπογνωσία τῆς ἀσκητικῆς παράδοσης, θεωροῦν τὴν συνείδηση ὡς λειτουργία τοῦ ἐσωτερικοῦ ἀνθρώπου, μὲ τὴν ὁποία αὐτὸς διακρίνει τὸ καλὸ ἀπὸ τὸ κακό. Αὐτὴν τὴν λειτουργία τὴν ὀνομάζουν φυσικὸ νόμο, μὲ τὸν ὁποῖο ὡς ὁδηγὸ οἱ ἄνθρωποι ὁδηγοῦνται στὴν ἐφαρμογὴ τοῦ θεϊκοῦ νόμου σ’ αὐτὸν τὸν κόσμο. Τὴν ὀνομάζουν ἐπίσης ἀληθινὸ διδάσκαλο, διότι ὅποιος ὑπακούει σ’ αὐτὴν ἐλευθερώνεται ἀπὸ τοὺς κρυφοὺς λογισμοὺς τῆς καρδιᾶς καὶ ἀποκτᾶ τὴν παρρησία τῆς καθαρότητος πρὸς τὸν Θεό. Τὴν ἀποκαλοῦν καὶ ἀντίδικο, γιατὶ ἀντιστέκεται στὸ θέλημά μας, ὅταν διαπράττουμε τὰ ἀνάρμοστα ἢ ἀμελοῦμε τὰ ἁρμόζοντα πρὸς τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ. Ἐπικαλοῦνται μάλιστα καὶ τὸν λόγο τοῦ Κυρίου ποὺ λέγει: «νὰ δείξεις διάθεση συμφιλιώσεως μὲ τὸν ἀντίδικό σου, ἕως ὅτου βρίσκεσαι μαζί του στὸν δρόμο πρὸς τὸ δικαστήριο» (Ματθ. 5, 25). Δρόμος εἶναι ὁ παρὼν βίος καὶ δικαστήριο ἡ μέλλουσα κρίση.

Ὁ εὐαγγελιστὴς Ἰωάννης λέει: «Ἂν ἡ καρδιά μας δὲν ἔχει κάτι νὰ μᾶς καταμαρτυρήσει, θὰ ἔχουμε θάρρος πρὸς τὸν Θεὸ καὶ αὐτὸ ποὺ θὰ ζητοῦμε θὰ λαμβάνουμε» (Α΄ Ἰω. 3, 21).

Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος συμπληρώνει: «Ἡ καύχησή μας σ’ αὐτὸ συνίσταται, στὸ ὅτι ἡ συνείδηση δὲν ἔχει κάτι νὰ μᾶς κατηγορήσει» (Α΄ Κορ. 1, 12).

Ὁ ἀββᾶς Δωρόθεος σημειώνει: «Ὅλοι οἱ Πατριάρχες καὶ οἱ ἅγιοι πρὶν ἀπὸ τὸν Μωυσῆ εὐαρέστησαν στὸν Θεὸ ὑπακούοντας στὴν συνείδησή τους. Ἐπειδὴ, ὅμως, μὲ τὴν ἐξάπλωση τῆς ἁμαρτίας ἀμαυρώθηκε ἡ συνείδηση τῶν ἀνθρώπων, ὁ Θεὸς ἔστειλε πρῶτα τὸν γραπτὸ Νόμο, ἔπειτα τοὺς Προφῆτες καὶ, στὸ τέλος, ἐνανθρώπησε ὁ Ἴδιος, γιὰ νὰ ξαναζωντανέψει αὐτὴν τὴν σπίθα τῆς συνείδησης. Μὲ τὶς ἅγιες ἐντολές Του ποὺ συνιστοῦν τὸν θεϊκὸ Νόμο, μποροῦμε πλέον νὰ καλλιεργήσουμε τὴν συνείδηση».

Ὁ ἱ. Χρυσόστομος παρατηρεῖ: «Κι ἂν χίλιες δυὸ φορὲς κανεὶς εἶναι πονηρός, τὸ κριτήριο τῆς συνειδήσεώς του δὲν ἀλλοιώνεται. Γιατὶ αὐτὸ εἶναι φυσικὸ καὶ ἔχει τοποθετηθεῖ ἐξαρχῆς ἀπὸ τὸν Θεὸ μέσα μας. Κι ἂν χίλιες φορὲς φιλονικήσουμε, αὐτὴ θὰ στέκεται ἐκεῖ, θὰ κραυγάζει ἐναντίον μας, θὰ μᾶς φωνάζει, θὰ μᾶς τιμωρεῖ, θὰ μᾶς καταδικάζει. Ἡ διάκριση τοῦ καλοῦ μέσα μας στέκεται ἀκλόνητη καὶ δὲν παρεκκλίνει. Αὐτὸς ποὺ ἁμαρτάνει, ὅπου καὶ νὰ βρίσκεται, κουβαλάει τὸν πικρὸ κατήγορο, τὴν συνείδησή του».

Ὁ Ἅγιος Νεκτάριος διδάσκει: «Αὐτὸς ποὺ ἔχει πονηρὴ συνείδηση, ζεῖ μέσα στὴν κακία, σκέπτεται καὶ ἐπιδιώκει τὰ πονηρά, ἐπιθυμεῖ τὰ κακά, καὶ ἐργάζεται τὴν ἀνομία, διότι ἀθέτησε καὶ Νόμο καὶ Νομοθέτη. Ἡ ἁμαρτία σκοτείνιασε τὰ μάτια τῆς ψυχῆς του, ὥστε νὰ μὴ βλέπει πιὰ τὸ φῶς τοῦ ἠθικοῦ νόμου, τὸ φῶς τῆς ἀλήθειας. Βούλωσε τὰ αὐτιά του, γιὰ νὰ μὴν ἀκοῦνε τὸν λόγο τοῦ Θεοῦ, σκότισε τὸν νοῦ του ὥστε νὰ μὴν κατανοεῖ, σκλήρυνε τὴν καρδιά του ὤστε νὰ μὴν συναισθάνεται. Ἡ συνείδηση ἑνὸς τέτοιου ἀνθρώπου ἔχει πωρωθεῖ. Πράττει τὸ κακὸ χωρὶς νὰ ντρέπεται καὶ μάλιστα καυχιέται γιὰ τὶς ἁμαρτίες του. Αὐτὸς ποὺ ἔχει ὑποστεῖ πώρωση, θὰ πεθάνει μέσα στὴν ἁμαρτία, διότι τὸν ἔχει ἐγκαταλείψει ἡ Χάρη τοῦ Θεοῦ! Ἡ ἐπιστροφὴ στὸν Θεὸ καὶ ἡ σωτηρία εἶναι ἀδύνατη. Ἡ κατάσταση αὐτή, παρότι ἀθλία, παρέχει ἐλπίδες σωτηρίας σὲ ἐκεῖνον ποὺ ζητεῖ μὲ δάκρυα τὸ ἔλεος τοῦ Θεοῦ».

Ὁ Ἅγιος Ἄνθιμος ἐπισημαίνει: «Ἐλέγχεται ὁ ἄνθρωπος ὅταν πράξη τὸ κακὸν καὶ ἡ συνείδησίς του τὸν τύπτει. Διὰ νὰ λυθῆ τὸ σῶμα ἀπὸ τὰ πάθη, πρέπει νὰ ἔχη καλὴν διοίκησιν ἀπὸ τὸν διοικητήν. Καὶ ποῖος εἶναι ὁ διοικητής; Εἶναι ὁ νοῦς. Ἐφ’ ὅσον, λοιπόν, ἔχομεν τὸν νοῦν, εἴμεθα εὐτυχεῖς‧ διότι μήτε τὰ πόδια θὰ διοικήσουν τὸν ἄνθρωπον μήτε τὰ χέρια μήτε τὰ μάτια μήτε ἡ καρδία, ἀλλὰ ὁ νοῦς. Ὅταν, ὅμως, ὁ νοῦς εἶναι αἰχμάλωτος, διοικεῖ κακῶς τὰ μέλη τοῦ ἀνθρώπου‧ καὶ τότε σύρεται ἀπὸ τὰ πάθη καὶ παραφρονεῖ. Καὶ τότε ἀρχίζει ἡ γλῶσσα νὰ λέγη ὅ,τι θέλει. Τὰ πόδια τρέχουν ὅπου θέλουν· τὰ χέρια, τὰ μάτια, τὰ αὐτιὰ καὶ ἡ καρδία δὲν διοικοῦνται καλῶς. Ὁ νοῦς, ἀντὶ νὰ εἶναι κριτὴς καὶ διοικητής, γίνεται δοῦλος τῶν παθῶν καὶ αἰχμάλωτος. Χρειαζόμεθα ἕνα μεσίτην πρὸς τὸν Θεὸν καὶ ἕνα ἰατρὸν ποὺ συμπίπτουν εἰς τὸ πρόσωπον τοῦ πνευματικοῦ… Ἂν δὲν πᾶς εἰς τὸν πνευματικὸν διὰ μέσου τῆς ἐξομολογήσεως καὶ νὰ ταπεινωθεῖς, δὲν θὰ διορθωθῆ ὁ νοῦς σου».

Ὁ Ἅγιος Παΐσιος τονίζει: «Ὁ ἄδικος, καὶ γενικὰ κάθε ἔνοχος, ὅταν δὲν ζητήσει συγχώρηση, ταλαιπωρεῖται ἀπὸ τὴν συνείδησή του καὶ ἐπιπλέον ἀπὸ τὴν ἀγανάκτηση τοῦ ἀδικημένου. Γιατὶ, ὅταν ὁ ἀδικημένος δὲν τὸν συγχωρήσει καὶ γογγύζει, τότε ὁ ἄδικος ταλαιπωρεῖται πολύ, βασανίζεται. Δὲν μπορεῖ νὰ κοιμηθεῖ. Δὲν ὑπάρχει μεγαλύτερη φωτιὰ ἀπὸ τὸ ἐσωτερικὸ κάψιμο τῆς ψυχῆς ἀπὸ τὴν συνείδηση. Τὴν βασανίζει καὶ τὴν τρώει συνέχεια μὲ τὸ σαράκι σὲ τούτη τὴν ζωὴ καὶ πιὸ πολὺ φυσικὰ θὰ τὴν τρώει στὴν ἄλλη τὴν ζωή, τὴν αἰώνια, «ὁ ἀκοίμητος σκώληξ», ἂν δὲν μετανοήσει ὁ ἄνθρωπος σ’ αὐτὴν τὴν ζωή. Γιατὶ ἡ ἁμαρτία ἔχει γίνει μόδα τώρα καὶ ἡ ἀδικία θεωρεῖται ἐξυπνάδα. Τὸ κοσμικὸ πνεῦμα, δυστυχῶς, τροχάει τὸ μυαλὸ στὴν πονηριὰ καὶ θεωρεῖ κατόρθωμα ἐκεῖνος ποὺ ἀδικεῖ τὸν συνάνθρωπό του. Παίρνει μάλιστα καὶ τὸν τίτλο: «αὐτὸς εἶναι διάβολος, τὰ καταφέρνει!», ἐνῶ ἐσωτερικὰ ὑποφέρει ἀπὸ τὸν ἔλεγχο τῆς συνειδήσεως, τὴν μικρὴ κόλαση. Γι’ αὐτὸ λένε: «Τὸν τρώει τὸ σαράκι». Καὶ συμπεραίνει ὁ Ἅγιος: «Ναί, δὲν ὑπάρχει γλυκύτερο πρᾶγμα ἀπὸ τὸ νὰ ἔχει κανεὶς ἀναπαυμένη τὴν συνείδησή του. Φτερὰ νοιώθει μέσα του, πετάει… Ὁ Χριστὸς ὅλο ἀγάπη, καλωσύνη καὶ παρηγοριὰ εἶναι καὶ ποτὲ δὲν πνίγει, ἀλλὰ ἔχει ἄφθονο πνευματικὸ ὀξυγόνο, θεία παρηγοριά».

Ἀδελφοί μου!

Ὡς Χριστιανοὶ ἔχουμε χρέος νὰ διατηροῦμε τὴν συνείδησή μας «ἀγαθή» (Πράξ. 23, 1‧ Α΄ Τιμ. 1, 5‧ Α΄ Πέτρ. 3, 16) καὶ νὰ τὴν φυλάσσουμε καθαρή (Α΄ Τιμ. 3, 9‧ Β΄ Τιμ. 1, 3). Καὶ ὅταν ἀκόμα μολυνθεῖ, ἂς μὴν ξεχνᾶμε ὅτι ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς μπορεῖ νὰ τὴν καθαρίσει. Ἦρθε στὸν κόσμο γιὰ νὰ ἀναλάβει στοὺς ὤμους Του τὸ βάρος τῆς δικῆς μας ἐνοχῆς. Σταυρώθηκε καὶ ἔχυσε τὸ Τίμιο Αἷμά Του, γιὰ νὰ μᾶς καθαρίσει ἀπὸ τὸν ρύπο τῆς ἀμαρτίας. «Τὸ αἷμα τοῦ Χριστοῦ», γράφει ὁ Ἀπ. Παῦλος, «καθαριεῖ τὴν συνείδησιν ὑμῶν ἀπὸ νεκρῶν ἔργων» (Ἑβρ. 9, 14). Ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς χάρισε στὴν Ἐκκλησία Του τὸ μεγάλο λουτρὸ ποὺ λέγεται μυστήριο μετανοίας, ὅπου ὁ ἄνθρωπος πλένει τὴν ψυχή του καὶ καθαρίζει τὴν συνείδησή του. Μόνο ἂν ἡ συνείδηση βρίσκεται σὲ κοινωνία μὲ τὸν Χριστό, ἂν καταυγάζεται ἀπὸ τὸ φῶς τῆς εὐαγγελικῆς ἀλήθειας, μόνο τότε λειτουργεῖ σωστά. Εἶναι μιὰ συνείδηση φωτισμένη καὶ ἠθικὰ εὐαίσθητη. Παράλληλα, ὀφείλουμε νὰ ἀνακρίνουμε συχνὰτὰ βάθη τῆς συνειδήσεώς μας. Ὁ Μ. Βασίλειος μᾶς συμβουλεύει νὰ τὸ κάνουμε καθημερινά, καὶ μάλιστα τὸ βράδυ προτοῦ κατακλιθοῦμε: «τῆς ἡμέρας παρελθούσης… πρὸ τῆς ἀναπαύσεως ἀνακρίνεσθαι προσήκει τὸ συνειδὸς ἑκάστου ὑπὸ τῆς ἰδίας καρδίας». Ὁ δὲ ἱ. Χρυσόστομος ὑπογραμμίζει: «Ὅταν ἡ συνείδησις χαίρει καὶ ἀγάλλεται, ὀμορφαίνει καὶ αὐτὸ τὸ πρόσωπον. Ροδίζουν αἱ παρειαὶ ἀπὸ τὴν εὐρωστίαν τῆς ψυχῆς. Ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος διακηρύττει ὅτι: «οἱ λαμπροὶ τὴν συνείδησιν υἱοὶ φωτὸς προσαγορεύονται». Καὶ ὁ ποιητὴς Βερίτης διασαλπίζει μὲ τὴν λύρα του:

«Ὅσοι τῆς νίκης τὴν χαρὰ ζητᾶτε,
μὲ τοὺς στρατοὺς τῶν ζωντανῶν ἐλᾶτε.
Στοὺς δρόμους τῆς ψευτιᾶς ποὺ τριγυρνᾶτε
σκλαβιὰ σᾶς περιμένει, ὅπου κι ἂν πᾶτε!»
Χριστιανοί μου!

Ἂς ἀγωνισθοῦμε τὸν καλὸν ἀγῶνα μὲ τὶς τίμιες πράξεις μας, συμμαρτυρούσης τῆς συνειδήσεώς μας. Καὶ ἂς ἔχουμε τὴν βεβαιότητα ὅτι ὁ ἀδέκαστος Κριτὴς θὰ μᾶς ἐξασφαλίσει τὴν αἰώνια Βασιλεία Του, τῆς ὁποίας οἰκήτορες εἴθε νὰ γίνουμε ὅλοι! Ἀμήν! Γένοιτο!    Πηγή: Ιερά Μητρόπολη Χίου

ΤΟ ΘΕΙΟ ΚΗΡΥΓΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΠΑΝΤΩΝ (11.06.2023)

Ἀριθμός 23
ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΠΑΝΤΩΝ
11 Ἰουνίου 2023

«τοσοῦτον ἔχοντες περικείμενον ἡμῖν νέφος μαρτύρων» (Ἑβρ. 12, 1)

ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ

Ἀδελφοί, οἱ Ἅγιοι πάντες διὰ πίστεως κατηγωνίσαντο βασιλείας, εἰργάσαντο δικαιοσύνην, ἐπέτυχον ἐπαγγελιῶν, ἔφραξαν στόματα λεόντων, ἔσβεσαν δύναμιν πυρός, ἔφυγον στόματα μαχαίρας, ἐνεδυναμώθησαν ἀπὸ ἀσθενείας, ἐγενήθησαν ἰσχυροὶ ἐν πολέμῳ, παρεμβολὰς ἔκλιναν ἀλλοτρίων· ἔλαβον γυναῖκες ἐξ ἀναστάσεως τοὺς νεκροὺς αὐτῶν· ἄλλοι δὲ ἐτυμπανίσθησαν, οὐ προσδεξάμενοι τὴν ἀπολύτρωσιν, ἵνα κρείττονος ἀναστάσεως τύχωσιν· ἕτεροι δὲ ἐμπαιγμῶν καὶ μαστίγων πεῖραν ἔλαβον, ἔτι δὲ δεσμῶν καὶ φυλακῆς· ἐλιθάσθησαν, ἐπρίσθησαν, ἐπειράσθησαν, ἐν φόνῳ μαχαίρας ἀπέθανον, περιῆλθον ἐν μηλωταῖς, ἐν αἰγείοις δέρμασιν, ὑστερούμενοι, θλιβόμενοι, κακουχούμενοι, ὧν οὐκ ἦν ἄξιος ὁ κόσμος, ἐν ἐρημίαις πλανώμενοι καὶ ὄρεσι καὶ σπηλαίοις καὶ ταῖς ὀπαῖς τῆς γῆς. Καὶ οὗτοι πάντες μαρτυρηθέντες διὰ τῆς πίστεως οὐκ ἐκομίσαντο τὴν ἐπαγγελίαν, τοῦ Θεοῦ περὶ ἡμῶν κρεῖττόν τι προβλεψαμένου, ἵνα μὴ χωρὶς ἡμῶν τελειωθῶσι. Τοιγαροῦν καὶ ἡμεῖς͵ τοσοῦτον ἔχοντες περικείμενον ἡμῖν νέφος μαρτύρων͵ ὄγκον ἀποθέμενοι πάντα καὶ τὴν εὐπερίστατον ἁμαρτίαν͵ δι΄ ὑπομονῆς τρέχωμεν τὸν προκείμενον ἡμῖν ἀγῶνα͵ ἀφορῶντες εἰς τὸν τῆς πίστεως ἀρχηγὸν καὶ τελειωτὴν Ἰησοῦν.

ΘΕΙΟ ΚΗΡΥΓΜΑ

Ἡ σημερινὴ Κυριακὴ μετὰ τὴν Πεντηκοστὴ εἶναι ἀφιερωμένη ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία μας, ἀγαπητοὶ ἀδελφοί, στὴν κοινὴ ἑορτὴ ὅλων τῶν Ἁγίων της ποὺ ἔζησαν ἀπὸ τὴν ἀρχὴ τοῦ κόσμου μέχρι σήμερα καὶ σὲ ὅλα τὰ σημεῖα τῆς γῆς. Σήμερα τιμῶνται ὅλοι οἱ ἀγωνιστὲς τῆς πίστεως, γνωστοὶ καὶ ἄγνωστοι, ἐπώνυμοι καὶ ἀνώνυμοι. Ἄνθρωποι ποὺ δοκιμάστηκαν μέσα στὸ καμίνι τῶν θλίψεων‧ εἶναι οἱ Μάρτυρες τῆς Παλαιᾶς καὶ Καινῆς Διαθήκης. Εἶναι τὰ τῆς «εὐσεβείας ἀρχέτυπα».

Τὸ πλῆθος τῶν Ἁγίων Μαρτύρων μαρτυρεῖ καὶ τὴν δύναμη τῆς πίστεως. Τοὺς ἁγίους αὐτοὺς ὁπλίτες ὁ Ἀπόστολος τοὺς παρουσιάζει ὡς ὑποδείγματα ὑπομονῆς καὶ ἐγκαρτέρησης στοὺς μεμψίμοιρους ἐξ Ἰουδαίων Χριστιανούς, οἱ ὁποῖοι εἶχαν περιπέσει σὲ καύσωνα θλίψεων. Ὁ Παῦλος παρουσιάζει τοὺς Μάρτυρες σὰν ἕνα νέφος «περικείμενον», ποὺ μᾶς περιβάλλει ἀπὸ παντοῦ. Ὁ θησαυρὸς τῆς Ἐκκλησίας εἶναι ἀνυπολόγιστος καὶ περιέχει παλαιοὺς καὶ νέους μαργαρίτες Μαρτύρων, τῶν ὁποίων τὸ κάλλος εἶναι ἀνυπέρβλητο.

Ὅλοι οἱ Μάρτυρες παρέδιδαν τὸν ἑαυτό τους στὸν θάνατο μὲ τὴν ἴδια πίστη καὶ ἀνδρεία. Εἶχαν πρότυπό τους τὸν Ἰησοῦ. Ἐκεῖνος τοὺς παραστεκόταν τὴν ὥρα τοῦ μαρτυρίου τους, ἐκεῖνος πυρπολοῦσε τὶς καρδιές τους μὲ τὸν θεῖο ἔρωτα, Ἐκεῖνος ἔδιωχνε τὸν φόβο καὶ τοὺς ἔδινε θάρρος. Μέσα τους ἐπικρατοῦσε ἡ ἐπιθυμία «εἰς τὸ ἀναλῦσαι καὶ σὺν Χριστῷ εἶναι» (Φιλ. 1, 23), νὰ φύγουν δηλαδὴ ἀπὸ αὐτὸν τὸν κόσμο καὶ νὰ εἶναι μὲ τὸν Χριστό.

Ὁ Ἐλεάζαρος, ὁ διδάσκαλος τῶν Μακκαβαίων, χαρακτηρίζεται ἀπὸ τὸν ἱ. Χρυσόστομο ὡς «ὁ τῆς Παλαιᾶς πρωτομάρτυς». Ὁ Ἅγιος Νικόλαος ὁ Καβάσιλας παρατηρεῖ πὼς οἱ δοκιμασίες τῶν Μαρτύρων ἦσαν «πόνοι ἐρώντων», δηλαδὴ πόνοι ἀνθρώπων ποὺ εἶχαν τρωθεῖ ἀπὸ τὸ βέλος τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ. Εἶχαν τὸν θεῖο ἔρωτα στὴν καρδιά τους, γι’ αὐτὸ καὶ ἀψηφοῦσαν ὅλα τὰ ἐμπόδια. Ὁ Ἅγιος Ἰσαὰκ ὁ Σῦρος γράφει ὅτι Μάρτυρες δὲν εἶναι μόνον ὅσοι ἔδωσαν τὸ αἷμά τους γιὰ τὸν Χριστό, ἀλλὰ καὶ ἐκεῖνοι ποὺ ὑπέφεραν γιὰ τὴν τήρηση τῶν ἐντολῶν Του. Χρειάζεται μεγάλη τόλμη καὶ ἀπαιτεῖ θυσίες ἡ ἐφαρμογὴ τῶν ἐντολῶν τοῦ Χριστοῦ.

Στὸ στερέωμα τῶν Ἁγίων Πάντων λάμπουν καὶ οἱ Ὅσιοι καὶ οἱ Δίκαιοι καὶ ὅλοι οἱ ἀγωνιζόμενοι τὴν «δικαιοσύνην» τοῦ Θεοῦ. Ἔχουμε Ἁγίους κάθε ἡλικίας. Γέροντες ὅπως ὁ Ἅγιος Χαράλαμπος (μαρτύρησε σὲ ἡλικία 113 ἐτῶν), ἀλλὰ καὶ βρέφη ὅπως ὁ Ἅγιος Κήρυκος (μαρτύρησε σὲ ἡλικία 3 ἐτῶν). Ἔχουμε ἀνάμεσα στοὺς Ἁγίους μας ἀνθρώπους μεγάλης μορφώσεως, σπάνιας παιδείας, ὅπως ἦσαν οἱ Τρεῖς Ἱεράρχες, ὁ Μ. Βασίλειος. ὁ Γρηγόριος ὁ Θεολόγος καὶ ὁ Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος, ἀλλὰ καὶ τελείως ἀγραμμάτους ὅπως ὁ Ἅγιος Ἀντώνιος. Ἔχουμε Ἁγίους ἐπιφανεῖς, ὅπως ὁ βασιλιάς Δαβίδ, ὁ Μ. Κωνσταντῖνος ἢ ὁ Ἅγιος Γεώργιος καὶ ὁ Ἅγιος Δημήτριος, ἀλλὰ ἔχουμε καὶ Ἁγίους ποὺ ἄσκησαν τὰ πιὸ ταπεινὰ ἐπαγγέλματα, ὅπως ὁ Ἅγιος Τρύφων ποὺ ἔβοσκε χῆνες. Ἔχουμε Ἁγίους ποὺ προέρχονται ἀπὸ πλούσιες οἰκογένειες ὅπως ἡ Ἁγία Βαρβάρα, ἡ Ὁσιομάρτυς Φιλοθέη, ἀλλὰ καὶ ἄλλους ποὺ ἔζησαν πτωχότατα, ὅπως ὁ Τίμιος Πρόδρομος καὶ οἱ ἀσκούμενοι «ἐν ὄρεσι καὶ σπηλαίοις».

Σήμερα τιμῶνται οἱ ἄγνωστοι καὶ ἀφανεῖς Ἅγιοι. Ὅλοι γιὰ τὸν Χριστὸ ἀγωνίστηκαν, σὲ ἕνα κοινὸ στάδιο, τὸ στάδιο τῆς χριστιανικῆς ἀρετῆς, ἑνὸς Θεοῦ δοῦλοι ἦσαν καὶ ἀπὸ Αὐτὸν ἀξίως ἔλαβαν τοὺς στεφάνους τῆς νίκης. Ἡ φωνὴ τῶν Μαρτύρων βοᾶ πρὸς τὸν Θεό: «Ἕως πότε, Δέσποτα Ἅγιε καὶ Ἀληθινέ, δὲν κάνεις κρίση καὶ δὲν ἐκδικεῖσαι τὸ αἷμα τῶν Μαρτύρων ποὺ χύθηκε καὶ χύνεται στὴν γῆ ἀπὸ τοὺς ἐχθρούς σου;» (Ἀποκ. 6, 9). Καὶ ἡ ἀπάντηση τοῦ Θεοῦ πρὸς τοὺς δικαίους στὸν οὐρανὸ εἶναι νὰ ἀναπαύονται καὶ νὰ περιμένουν. Αὐτὰ τὰ ἐξιστορεῖ ὁ Εὐαγγελιστὴς Ἰωάννης ὅπως τὰ εἶδε καὶ τὰ ἄκουσε καὶ τὰ καταθέτει στὴν Ἀποκάλυψη.

Ὁ ἱερὸς ἑρμηνευτὴς Νικηφόρος Ξανθόπουλος σημειώνει: «Οἱ θειότατοι Πατέρες ἐθέσπισαν τὴν ἑορτὴ αὐτὴ μετὰ τὴν κάθοδο τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, γιὰ νὰ δείξουν ὅτι ἡ παρουσία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος διὰ τῶν Ἀποστόλων ἐπέτυχε νὰ ἁγιάσει καὶ νὰ σοφίσει τὸ ἀνθρώπινο φύραμα καὶ νὰ ἀποκαταστήσει τοὺς ἀνθρώπους στὴν θέση τῶν Ἀγγέλων διὰ τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, εἴτε μὲ τὴν προσφορὰ τοῦ μαρτυρικοῦ των αἵματος εἴτε μὲ τὴν ἐνάρετη πολιτεία καὶ διαγωγή των. Καὶ ἔργο ὑπερφυσικὸ διαπράττεται. Κατεβαίνει τὸ Ἅγιο Πνεῦμα, ὁ Θεός, καὶ ἀνεβαίνει ὁ χοῦς, ὁ ἄνθρωπος. Ἀνεβάζει ὁ Θεὸς τὴν θεωθεῖσα σάρκα καὶ ἕλκει μαζί της ἐκείνους ποὺ θέλουν νὰ πράξουν ἔργα συνδιαλλαγῆς μὲ τὸν Θεό. Οἱ πρὶν ἀποξενωμένοι ἀπὸ τὸν Θεό, ἑνώνονται μὲ τὸν Θεὸ καὶ γίνονται φίλοι Του. Τὰ ἔθνη προσφέρουν τοὺς Ἁγίους Πάντες πρὸς δόξαν Του. Καὶ ἐξαιρέτως ἡ Ἁγία τῶν Ἁγίων, ἡ Ὑπεραγία Θεοτόκος, ἡ Μητέρα τοῦ Χριστοῦ, ἡ Θεοτόκος Μαρία».

Οἱ Ἅγιοι Πατέρες θὰ μᾶς διδάξουν μὲ τὴν πνευματικὴ σοφία τους.

Ὁ ἱ. Χρυσόστομος: «Ἂς ζωγραφίσουμε, λοιπόν, στὴν ψυχή μας, ἄλλους νὰ εἶναι στὰ τηγάνια, ἄλλους σὲ ἀναμμένα κάρβουνα, ἄλλους νὰ καταποντίζονται στὴν θάλασσα, ἄλλους νὰ παλεύουν μὲ θηρία, ἄλλους νὰ ξεσκίζονται. Ὥστε, μὲ τὴν ποικιλία αὐτῆς τῆς ζωγραφικῆς, ἀφοῦ λαμπροστολίσουμε τὸ σπίτι τῆς ψυχῆς μας, νὰ τὸ κάνουμε κατάλληλο κατάλυμα γιὰ τὸν Βασιλέα τῶν Οὐρανῶν. Καὶ νὰ γίνει ἡ ψυχή μας βασιλικὸ παλάτι ποὺ κανένας κακὸς λογισμὸς δὲν θὰ μπορέσει νὰ τὴν πατήσει. Ἔτσι, λοιπὸν, ἀφοῦ ὑποδεχτοῦμε τὸν Χριστὸ ἐδῶ, θὰ μπορέσουμε, μετὰ τὴν ἀναχώρησή μας ἀπὸ τὴν γῆ, νὰ Τὸν ὑποδεχτοῦμε στὶς αἰώνιες κατοικίες μας. Μόνο μὲ τὸν ὀρθὸ βίο δοξολογοῦμε τὸν Θεὸ καὶ τιμᾶμε τοὺς Ἁγίους Του».

Ὁ Ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης: «Ἂν ἀρνηθεῖς ποτὲ τὸν Χριστό, μὴν ἀπελπισθεῖς διὰ τοῦτο καὶ ἀνακάλεσον τὴν ἧτταν καὶ πάλαισον δεύτερον μὲ τὸν ἀπατήσαντά σε διάβολον, μιμούμενος τοὺς Ἁγίους Μάρτυρας, οἵτινες μὲ ὅλον ὁποὺ ἠρνήθησαν τὸν Χριστόν, ὕστερον ὅμως ὡμολόγησαν πάλιν παρρησίᾳ τὸ ὄνομά Του, ἐνίκησαν τὸν νικήσαντα τούτους ἐχθρὸν καὶ ἔλαβον τοὺς στεφάνους τοῦ μαρτυρίου».

Ὁ Ἅγιος Συμεὼν ὁ Νέος Θεολόγος: «Μποροῦμε καὶ σήμερα νὰ μιμηθοῦμε τοὺς Ἁγίους στὴν προαίρεση, τὴν προθυμία, τὴν ταπείνωση καὶ τὴν ἀγάπη. Γιατὶ καὶ οἱ Ἅγιοι σὰν κι ἐμᾶς ἦταν, ἀλλὰ ἄφησαν τὴν ζωή τους νὰ ὁδηγηθεῖ ἀπὸ τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ. Ἂς συντριβοῦμε μὲ δάκρυα μετανοίας γιὰ νὰ μαλακώσει ἡ σκληρή, ἡ πέτρινη καρδιά μας. Ἔτσι θὰ καθαρθοῦμε καὶ θὰ μοιάσουμε στοὺς Ἁγίους».

Ὁ Ἅγιος Νεκτάριος: «Ἁγιωσύνη! Τὸν ἄνθρωπο ποὺ πλάσθηκε κατ’ εἰκόνα Θεοῦ, ἐσὺ κηρύττεις τὴν καθ’ ὁμοίωσιν ἀνάδειξή του. Ἐνῶ διάγει τὸν βίο του μέσα στὸν κόσμο, τὸν ἀναδεικνύεις οὐρανοπολίτη. Αὐτὸν ποὺ ἀπὸ τὴν φύση του στερεῖται τὴν Ἁγιότητα, τὸν ἀναδεικνύεις γεμάτο θεία χάρη. Ἐσὺ μαρτυρᾶς τὸ ἔργο του, κρυμμένο στὰ μύχια τῆς καρδιᾶς του. Ἐσὺ ἐπισημαίνεις τὸν ἐργάτη τοῦ καλοῦ, τοῦ ἀγαθοῦ, τῆς ἀλήθειας καὶ τοῦ δικαίου. Ὑποδεικνύεις τὸν ἐραστὴ καὶ πιστὸ φύλακα τοῦ θείου Νόμου. Ἐσὺ στεφανώνεις τοὺς ἀσκουμένους στὰ ὄρη καὶ στολίζεις αὐτοὺς ποὺ ἀγωνίζονται γιὰ τὴν ἀρετὴ στὶς πόλεις».

Ὁ Ἅγιος Ἰουστῖνος Πόποβιτς: «Ἡ ζωὴ τῶν Ἁγίων εἶναι στὴν πραγματικότητα αὐτὴ ἡ ζωὴ τοῦ Θεανθρώπου Χριστοῦ, ἡ ὁποία διοχετεύεται εἰς τοὺς ἀκολουθοῦντας Αὐτὸν καὶ βιοῦται ἀπὸ αὐτοὺς ἐν τῇ Ἐκκλησίᾳ Του. Διότι ἀκόμη καὶ τὸ κάθε τι αὐτῆς τῆς ζωῆς ἔρχεται ἐκ τοῦ Χριστοῦ, ἐπειδὴ Αὐτὸς εἶναι ἡ ζωή (Ἰω. 14, 6), ζωὴ ἄπειρος καὶ ἀτελεύτητος καὶ αἰωνία. Ὁ Κύριος εἶναι σαρκωθεὶς καὶ ἐνανθρωπήσας, ἔδειξεν ἐν ἑαυτῷ τὴν ἀπολύτως ἁγίαν ζωήν καὶ δίδει ἐντολὴν εἰς τοὺς ἀνθρώπους «Ἅγιοι γίνεσθε, ὅτι ἐγὼ Ἅγιός εἰμι» (Α΄ Πέτρ. 1, 16). Καὶ οἱ Χριστιανοὶ ἑνούμενοι πνευματικῶς καὶ κατὰ χάριν διὰ τῆς πίστεως μὲ τὸν Ἅγιον Κύριον Ἰησοῦν, λαμβάνουν ἀπὸ Αὐτὸν αὐτὰς τὰς θείας δυνάμεις, διὰ νὰ ζήσουν τὴν ζωὴν τὴν ἁγίαν».

Ὁ Ἅγιος Ἄνθιμος: «Ἐκεῖνοι ποὺ Τὸν ἀγάπησαν τοὺς βλέπετε (καὶ ἔδειξε γύρω τὰς εἰκόνας τῶν Ἁγίων). Ποῖος ἠδυνήθη νὰ τοὺς ἐμποδίση νὰ εὕρουν τὸν Θεόν; Οἱ πειρασμοί; Οἱ στενοχώριες; Οἱ κάμινοι; Ὁ θεῖος ἔρως, ὁ ὁποῖος κατέφλεγε τὴν καρδίαν τους, τοὺς ἐβίασε νὰ χύσουν καὶ αὐτὸ τὸ αἷμά τους, διὰ νὰ ὑπάγουν πιὸ γρήγορα νὰ εὕρουν τὸν ἀγαπημένο τους. Ἡμεῖς δὲν θὰ πᾶμε νὰ μαρτυρήσωμεν ὡσὰν τοὺς Ἁγίους Μάρτυρας‧ δὲν θὰ εὕρωμεν τὸν Χριστὸν μὲ τέτοιους ἀγῶνας, παρὰ μὲ ὑπομονή, μὲ ταπείνωση, μὲ ὑπακοή».

Ὁ Ἅγιος Σιλουανός: «Οἱ Ἅγιοι ζοῦν καὶ βλέπουν μὲ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα τὴν θεία δόξα καὶ τὴν ὀμορφιὰ τοῦ Κυρίου. Βλέπουν καὶ τὴν ζωὴ καὶ τὰ ἔργα μας. Γνωρίζουν τὶς θλίψεις μας καὶ ἀκοῦνε τὶς θερμὲς προσευχές μας. Ζῶντας στὴν γῆ, διδάχτηκαν τὴν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ ἀπὸ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα. Κι ὅποιος ἀπέκτησε στὴν γῆ τὴν ἀγάπη, διαβαίνει μαζί της στὴν αἰώνια ζωή, στὴν Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν. Κι ἂν στὴν γῆ ἡ ἀγάπη δὲν μπορεῖ νὰ λησμονήσει τὸν ἀδελφό, πολὺ περισσότερο στοὺς οὐρανοὺς οἱ Ἅγιοι δὲν μᾶς λησμονοῦν καὶ δέονται γιὰ ἐμᾶς. Οἱ ψυχὲς τῶν Ἁγίων γνωρίζουν τὸν Κύριο καὶ τὴν ἀγαθοσύνη Του γιὰ τὸν ἄνθρωπο, γι’ αὐτὸ καὶ καίγονται πνευματικὰ ἀπὸ ἀγάπη γιὰ τὸν λαό. Βλέπουν καὶ ξέρουν, γι’ αὐτὸ μεσιτεύουν ἀκατάπαυστα γιὰ ἐμᾶς στὸν Θεό. Οἱ Ἅγιοι χαίρονται γιὰ τὴν μετάνοιά μας καὶ στενοχωριοῦνται ὅταν οἱ ἄνθρωποι ἐγκαταλείπουν τὸν Θεὸ καὶ ἐξομοιώνονται μὲ τὰ ἄλογα ζῶα. Νὰ ἐπικαλεῖστε μὲ πίστη τὴν Θεοτόκο καὶ τοὺς Ἁγίους».

Χριστιανοί μου!

Οἱ Ἅγιοι Πάντες, «οἱ πεπελεκισμένοι διὰ τὴν μαρτυρίαν τοῦ Ἰησοῦ» (Ἀποκ. 20, 4), εἶναι ἕνα μεγάλο σύννεφο, ἐμπλουτισμένο μάλιστα μὲ στρατιὲς νεομαρτύρων, μέσα στὸ ὁποῖο ζοῦμε καὶ ἀναπνέουμε. Εἶναι ἀνάγκη σήμερα νὰ ἐμβριθήσουμε στὸ παράδειγμά τους. Γιὰ ἐμᾶς ποὺ πιστεύουμε, οἱ Ἅγιοι εἶναι ὁ πολύτιμος καὶ ἀνεκτίμητος θησαυρός μας. Αὐτὴν τὴν παράδοση ἔχουμε ἀπὸ τὰ παλιὰ χρόνια, ἀπὸ τότε ποὺ ἐπάνω στοὺς τάφους τῶν Μαρτύρων ἡ Ἐκκλησία τοποθετοῦσε τὶς Ἅγιες Τράπεζες. Καὶ καθὼς σήμερα τοὺς θυμόμαστε, παίρνουμε θάρρος - ὅσοι ἔχουμε ἐγκολπωθεῖ τὰ χριστιανικὰ ἰδανικά- γιὰ νὰ συνεχίσουμε τὸν δύσκολο δρόμο μέχρι τὴν τελικὴ νίκη, πατώντας γερὰ στὴν στέρεη βάση τοῦ ἡρωικοῦ τους παραδείγματος.

Ἀδελφοί μου,

Ἡ ἁγιότητα, ὡς πόθος τελειότητας, εἶναι τὸ πιὸ βαθὺ αἴτημα τῆς ἀνθρώπινης ψυχῆς καὶ γι’ αὐτὸ εἶναι πάντα ζωντανὸ καὶ ἐπίκαιρα ἰδανικό. Εἶναι τὸ πλήρωμα τῆς ἐν Χριστῷ ζωῆς. Εἶναι ἡ ζῶσα κοινωνία τοῦ ἀνθρώπου μὲ τὸν Θεὸ Πατέρα. Αὐτὸ τὸ ἰδανικὸ ἐνσάρκωσαν οἱ Ἅγιοι Πάντες ποὺ σήμερα τιμᾶμε. Στὰ πρόσωπα τῶν Ἁγίων ἡ ἁγιότητα ἀποδεικνύεται ὅτι εἶναι πραγματικότητα καὶ ὄχι - μιὰ ὄμορφη ἴσως καὶ ἀξιοσέβαστη - θεωρητικὴ διδασκαλία. Εἶναι «ὁ προκείμενος ἀγὼν» ποὺ διέτρεξαν «δι’ ὑπομονῆς», «ἀφορῶντες εἰς τὸν τῆς πίστεως ἀρχηγὸν καὶ τελειωτὴν Ἰησοῦν». Εἶναι ὁ ἱδρώτας, τὸ δάκρυ καὶ τὸ αἷμα ὅλων ἐκείνων ποὺ ἔζησαν καὶ πέθαναν «διὰ τὸν λόγον τοῦ Θεοῦ» (Ἀποκ. 20, 4).

Ἡ γλυκόηχη ἅρπα τοῦ Βερίτη ψάλλει:

«Εἴμαστε ἀπόγονοι μαρτύρων!
Μέσα στοὺς τάφους των ἀνθίζει
ἡ πίστη αὐτὴ ποὺ μᾶς φλογίζει.
Λαμπάδες στὸν Χριστὸ οἱ ζωές τους.
Γύρω μας σύννεφο οἱ ψυχές τους.
Κι ἔτσι ἁπαλὰ ποὺ μᾶς ἀγγίζουν
τὸν θεῖο παλμό τους μεταγγίζουν
ὥς μέσα στὰ κατάβαθά μας
καὶ φλόγα ἀνάβουν στὴν καρδιά μας». ΑΜΗΝ!

Πηγή: Ιερά Μητρόπολη Χίου

ΤΟ ΘΕΙΟ ΚΗΡΥΓΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΤΗΣ ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΗΣ (04.06.2023)

Ἀριθμός 22
ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΗΣ
4 Ἰουνίου 2023
«καὶ ἐπλήσθησαν ἅπαντες Πνεύματος Ἁγίου» (Πράξ. 2, 4)

ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ

Ἐν τῷ συμπληροῦσθαι τὴν ἡμέραν τῆς Πεντηκοστῆς ἦσαν ἅπαντες οἱ ἀπόστολοι ὁμοθυμαδὸν ἐπὶ τὸ αὐτό. Καὶ ἐγένετο ἄφνω ἐκ τοῦ οὐρανοῦ ἦχος ὥσπερ φερομένης πνοῆς βιαίας καὶ ἐπλήρωσεν ὅλον τὸν οἶκον οὗ ἦσαν καθήμενοι· καὶ ὤφθησαν αὐτοῖς διαμεριζόμεναι γλῶσσαι ὡσεὶ πυρός͵ καὶ ἐκάθισεν ἐφ΄ ἕνα ἕκαστον αὐτῶν͵ καὶ ἐπλήσθησαν ἅπαντες πνεύματος ἁγίου͵ καὶ ἤρξαντο λαλεῖν ἑτέραις γλώσσαις καθὼς τὸ πνεῦμα ἐδίδου ἀποφθέγγεσθαι αὐτοῖς. ῏Ησαν δὲ ἐν Ἰερουσαλὴμ κατοικοῦντες Ἰουδαῖοι͵ ἄνδρες εὐλαβεῖς ἀπὸ παντὸς ἔθνους τῶν ὑπὸ τὸν οὐρανόν· γενομένης δὲ τῆς φωνῆς ταύτης συνῆλθεν τὸ πλῆθος καὶ συνεχύθη͵ ὅτι ἤκουον εἷς ἕκαστος τῇ ἰδίᾳ διαλέκτῳ λαλούντων αὐτῶν. Ἐξίσταντο δὲ καὶ ἐθαύμαζον λέγοντες πρὸς ἀλλήλους͵ Οὐχ ἰδοὺ ἅπαντες οὗτοί εἰσιν οἱ λαλοῦντες Γαλιλαῖοι; καὶ πῶς ἡμεῖς ἀκούομεν ἕκαστος τῇ ἰδίᾳ διαλέκτῳ ἡμῶν ἐν ᾗ ἐγεννήθημεν; Πάρθοι καὶ Μῆδοι καὶ Ἐλαμῖται͵ καὶ οἱ κατοικοῦντες τὴν Μεσοποταμίαν͵ Ἰουδαίαν τε καὶ Καππαδοκίαν͵ Πόντον καὶ τὴν Ἀσίαν͵ Φρυγίαν τε καὶ Παμφυλίαν͵ Αἴγυπτον καὶ τὰ μέρη τῆς Λιβύης τῆς κατὰ Κυρήνην͵ καὶ οἱ ἐπιδημοῦντες Ῥωμαῖοι͵ Ἰουδαῖοί τε καὶ προσήλυτοι͵ Κρῆτες καὶ Ἄραβες͵ ἀκούομεν λαλούντων αὐτῶν ταῖς ἡμετέραις γλώσσαις τὰ μεγαλεῖα τοῦ Θεοῦ.

ΘΕΙΟ ΚΗΡΥΓΜΑ

Τὴν μεγάλη δεσποτικὴ ἑορτὴ τῆς Πεντηκοστῆς ἑορτάζει σήμερα, ἀγαπητοὶ ἀδελφοί, ἡ Ἁγία μας Ἐκκλησία. Μὲ τοὺς θεολογικοὺς καὶ βαθυστόχαστους ὕμνους ποὺ ψάλλονται σήμερα μεταφερόμαστε νοερὰ στὴν Ἁγία Πόλη, στὸ ὑπερῷο, ὅπου ἦσαν συγκεντρωμένοι ὁμοθυμαδὸν οἱ μαθητὲς τοῦ Κυρίου μὲ τὴν Παναγία Μητέρα Του. Ἐκεῖ βλέπουμε νὰ ἐκτυλίσσονται θαυμαστὰ γεγονότα. Συμπληρωνόταν ἤδη ἡ πεντηκοστὴ ἡμέρα ἀπὸ τὸ Πάσχα, ὅταν ἕνας δυνατὸς θόρυβος, σὰν ὁρμητικὸς ἄνεμος, ἀκούστηκε πάνω ἀπὸ τὰ Ἱεροσόλυμα μὲ ἐπίκεντρο τὸ ὑπερῷο, ὅπου ἔμεναν οἱ μαθητὲς «προσκαρτεροῦντες ὁμοθυμαδὸν τῇ προσευχῇ καὶ τῇ δεήσει» (Πράξ. 1, 14). Πύρινες γλῶσσες ἐμφανίσθηκαν πάνω ἀπὸ τὸ κεφάλι κάθε μαθητοῦ, οἱ ὁποῖες μαζὶ μὲ τὴν βίαιη πνοὴ ἦσαν τὰ ὁρατὰ σημεῖα τῆς καθόδου τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ἔτσι, ἐκπληρώνεται ἡ ὑπόσχεση τοῦ Κυρίου λίγο πρὶν ἀναληφθεῖ στοὺς οὐρανούς, ὅτι «Ἰωάννης μὲν ἐβάπτισεν ὕδατι, ὑμεῖς δὲ βαπτισθήσεσθε ἐν Πνεύματι Ἁγίῳ οὐ μετὰ πολλὰς ταύτας ἡμέρας» (Πράξ. 1, 5). Ἀπὸ τὴν στιγμὴ ἐκείνη ἄρχισε τὸ κοσμοσωτήριο ἔργο τῶν Ἀποστόλων, τὸ ὡραιότερο ἔργο ποὺ ἐπιτελέσθηκε ποτὲ πάνω στὴν γῆ καὶ τὸ ὁποῖο συνιστοῦσε τὴν καινούργια Δημιουργία τοῦ Θεοῦ, τὴν Ἐκκλησία. Γι’ αὐτὸ καὶ ἡ Πεντηκοστὴ χαρακτηρίζεται ὡς ἡ γενέθλια ἡμέρα τῆς Ἐκκλησίας.

Οἱ Ἀπόστολοι τοῦ Χριστοῦ ἐφοδιασμένοι μὲ νέες, πρωτόγνωρες πνευματικὲς δυνάμεις, ἐξόρμησαν μὲ ἐνθουσιασμὸ γιὰ τὸν εὐαγγελισμὸ τῆς οἰκουμένης. Ἀπὸ διστακτικοί καί φοβισμένοι γίνονται «λέοντες πῦρ πνέοντες». Ἀποστέλλονται γιὰ τὸ κτίσιμο ἑνὸς νέου κόσμου, ποὺ, ἤδη, εἶχε θεμελιωθεῖ στὸν βράχο τοῦ Γολγοθᾶ, στὸ Αἷμα τοῦ Θεανθρώπου καὶ ἐμψυχώνονται στὸ ἔργο τους αὐτὸ μὲ τὴν ζῶσα πνοὴ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Οἱ Ἅγιοι Ἀπόστολοι ἀρχίζουν νὰ κηρύττουν «τὰ μεγαλεῖα τοῦ Θεοῦ» (Πράξ. 2, 11). Ποταμοὶ θείας Χάριτος ρέουν ἀπὸ τὸ πνεῦμα καὶ τὴν καρδιά τους καὶ ποτίζουν καὶ δροσίζουν ἀναρίθμητες ψυχές. Κηρύττουν «Ἰησοῦν Χριστὸν ἐσταυρωμένον» καὶ ἀναστάντα καὶ καλοῦν τὸν λαὸ σὲ εἰλικρινῆ μετάνοια.

Ἔτσι, ἀγαπητοὶ ἀδελφοί, πλάθεται ἡ νέα Δημιουργία, ἡ ὁποία γιὰ τὴν ἠθικὴ καὶ πνευματική της ὀμορφιὰ καὶ ἁρμονία προκαλεῖ τὸν θαυμασμὸ τοῦ κόσμου. Ἡ πρώτη Ἐκκλησία ἐμφανίζεται ὡς μία ἰδανικὴ πολιτεία. Ὄντως, Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν. Ἡ ἁγνότητα, ἡ ἁπλότητα καὶ ἡ ἀνυπόκριτη ἀγάπη εἶναι τὰ κυριώτερα χαρακτηριστικά της. Οἱ πρῶτοι Χριστιανοὶ προσεύχονταν, ἄκουγαν μὲ πόθο τὰ κηρύγματα τῶν Ἀποστόλων, κοινωνοῦσαν τὸ Σῶμα καὶ τὸ Αἷμα τοῦ Κυρίου καὶ ἐκδήλωναν μὲ ὅλη τους τὴν ψυχὴ τὴν ἀγάπη πρὸς τὸν πλησίον.

Αὐτὸ, λοιπὸν, τὸ Ἅγιο Πνεὺμα ἐζωοποίησε τοὺς ἱεροὺς μαθητές, κατερχόμενο ἐν εἴδει πυρίνων γλωσσῶν. Βέβαια, καὶ σὲ ἄλλα σημεῖα τῆς Ἁγίας Γραφῆς ἀναφέρεται τὸ Πανάγιο Πνεῦμα. «καὶ πνεῦμα Θεοῦ ἐπεφέρετο ἐπάνω τοῦ ὕδατος (Γεν. 2, 1) κατὰ τὴν δημιουργία. Ἐπίσης, ὁ Ἴδιος ὁ Θεὸς πρόσταξε τὸν Μωυσῆ: «καὶ σὺ λάλησον πᾶσι τοῖς σοφοῖς τῇ διανοίᾳ, οὓς ἐνέπλησα πνεύματος αἰσθήσεως…» (Ἐξ. 28, 3). Ὁ Θεὸς εἶχε δώσει στοὺς σοφοὺς τὸ δικό Του Πνεῦμα, δηλαδὴ τὶς σοφοποιὲς ἐνέργειες τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ὁ προφητάναξ Δαβὶδ στὸν πεντηκοστὸ ψαλμὸ παρακαλεῖ: «Πνεῦμα εὐθὲς ἐγκαίνισον ἐν τοῖς ἐγκάτοις μου» (Ψαλμ. 50, 11). Τὸ Ἅγιο Πνεῦμα ἐμφανίζεται ὡς στύλος πυρὸς στὴν Παλαιὰ Διαθήκη (Ἐξ. 13, 22), ὡς περιστερὰ στὴν Καινὴ Διαθήκη κατὰ τὴν βάπτιση τοῦ Χριστοῦ, ὡς βιαία πνοὴ καὶ γλῶσσα πυρὸς κατὰ τὴν Πεντηκοστή (Πράξ. 2, 1).

Ποιὰ εἶναι τὰ σημεῖα τῆς παρουσίας Του; Εὐαγγελικὴ πτωχεία, δάκρυα προσευχῆς, ἀνόθευτη πρὸς τὸν Θεὸ καὶ τὸν πλησίον ἀγάπη, καρδιακὴ χαρά, εἰρήνη, μακροθυμία, χρηστότητα, ἀγαθοσύνη, πίστη, πραότητα, ἐγκράτεια. Κάθε ἄνθρωπος ποὺ βαπτίζεται, σφραγίζεται μὲ τὴν δωρεὰ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Καὶ σὲ ὅλα τὰ μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας ἐπέρχεται ἡ ζωοποιὸς ἐνέργεια τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ἐπέρχεται γιὰ τὴν σωτηρία μας καὶ ἀπὸ ἀπερίγραπτη ἀγαθότητα. Ἔκανε τὴν φύση μας ὁμόθεο. Μᾶς ἔκανε μετόχους τῆς θείας Χάριτος. Τὸ Ἅγιο Πνεῦμα ἔχει ὡς ὄχημα καὶ καθέδρα τὶς ψυχὲς τῶν ἀνθρώπων. Ὅπως στοὺς πνευματοφόρους Ἀποστόλους εἶναι καὶ γιὰ ὅλους τοὺς Χριστιανούς, ἀνάλογα μὲ τὴν πίστη καὶ τὴν καθαρότητά τους. Ἐνῶ ὁ ἄνθρωπος εἶναι γῆ καὶ σποδός, διὰ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος γίνεται Ἅγιος, ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ. Ὅ,τι ἔχουμε τὸ ὀφείλουμε στὸ Ἅγιο Πνεῦμα. Μὲ τὴν βοήθειά Του συνειδητοποιοῦμε τὰ σφάλματά μας καὶ μετανοοῦμε, ἀναζητοῦμε τὸν Θεό. Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος γονατιστὸς παρακαλοῦσε νὰ δώσει τὴν χάρη τοῦ Πνεύματός Του στοὺς Χριστιανούς, ὥστε νὰ κατοικήσει ὁ Χριστὸς μέσα τους, γιὰ νὰ γνωρίσουν τὸ μέγεθος τῆς ἀγάπης Του (Ἐφ. 3, 13-19).

Οἱ θεοφόροι καὶ πλήρεις Ἁγίου Πνεύματος Πατέρες μᾶς διδάσκουν:

Ὁ Ἅγιος Κύριλλος Ἀλεξανδρείας: «Ἡ τελεία μάθησις τῶν ἐντολῶν τοῦ Χριστοῦ γίνεται στοὺς πιστοὺς μὲ τὴν βοήθεια τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Τὸ μυστήριο τῆς ἐνανθρωπήσεως τοῦ Κυρίου, τὸν πλοῦτο τῶν δωρεῶν τοῦ Χριστοῦ, μόνο μὲ τὴν ἀποκάλυψη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος μποροῦμε νὰ γνωρίσουμε».

Ὁ ἱ. Χρυσόστομος: «Σήμερα φθάσαμε στὴν κορυφὴ τῶν ἀγαθῶν, σ’ αὐτὴν τὴν κορωνίδα τῶν ἑορτῶν. Βρισκόμαστε πιὰ στὴν πραγματοποίηση τῶν ἐπαγγελιῶν τοῦ Κυρίου. «Γιατὶ ἂν φύγω», λέγει, «θὰ σᾶς στείλω ἄλλον Παράκλητο καὶ δὲν θὰ σᾶς ἀφήσω ὀρφανούς» (Ἰω. 16, 6). Βλέπετε τὸ πατρικό Του ἐνδιαφέρον, τὴν ἀνέκφραστη φιλανθρωπία Του; Σήμερα μᾶς στέλνει ὡς δῶρο τὰ χαρίσματα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος καὶ μ’ αὐτὸν τὸν τρόπο μᾶς χορηγεῖ σήμερα ἄπειρα οὐράνια ἀγαθά. Μὲ τὴν χάρη Του ἀπαλλασσόμαστε ἀπὸ τὴν δουλεία τοῦ διαβόλου καὶ καλούμαστε στὴν ἐλευθερία τοῦ Χριστοῦ. Ὁδηγούμαστε στὴν οὐράνια υἱοθεσία, ξαναγεννιόμαστε ἀπὸ τὴν ἀρχὴ καὶ ξεφορτωνόμαστε τὸ βαρὺ καὶ δυσβάστακτο φορτίο τῶν ἁμαρτιῶν μας. Τόσο μεγάλη εἶναι ἡ δύναμη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος!»

Ὁ Ἅγιος Νεκτάριος ὑπογραμμίζει: «Ἡ Ἐκκλησία ὡς θεοσύστατο ἵδρυμα καθοδηγεῖται ἀπὸ τὸ Πανάγιο Πνεῦμα ποὺ παραμένει σ’ αὐτὴν αἰώνια καὶ τὴν καθιστᾶ ἀλάθητο γνώμονα τῶν δογμάτων, «στῦλο καὶ ἑδραίωμα τῆς ἀληθείας». Ἡ Ἐκκλησία ἀποφαίνεται γιὰ τὴν γνησιότητα καὶ τὸ κῦρος τῶν Ἁγίων Γραφῶν. Αὐτὴ μόνη μπορεῖ νὰ βεβαιώσει, νὰ ἑρμηνεύσει καὶ νὰ διατυπώσει τὶς ἀλήθειες ποὺ ἀποκαλύφθηκαν χάρη στὴν ἐπιστασία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. «Ὅποιος πιστεύει καὶ βαπτισθεῖ θὰ σωθεῖ». Αὐτὸς ὁ Ἴδιος ὁ Σωτήρας μας σύστησε τὸ ὁρατὸ θυσιαστήριο τῆς Ἐκκλησίας, Αὐτὸς ὁ Ἴδιος ὁ Σωτήρας μας ἀπαιτεῖ θεωρία καὶ πράξη. Στὴν Ἐκκλησία ὀφείλουμε νὰ πειθαρχοῦμε καὶ ἀπὸ αὐτὴν διδασκόμαστε τὶς ἀλήθειες καὶ τὴν σωτηρία μας».

Ὁ Ἅγιος Ἄνθιμος διδάσκει: «Διὰ νὰ ἔλθη τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιον νὰ κατοικήσει μέσα μας, πρέπει πρῶτα νὰ καθαρίσωμεν τὸ ἐσωτερικόν μας μὲ τὴν ταπείνωση. Διότι, ἂν περιμένωμεν νὰ ἔλθη ἀπὸ ἰδικήν μας γνῶσιν καὶ ἐξυπνάδα, δὲν ἔρχεται. Δὲν πρέπει νὰ λησμονοῦμεν ποτὲ ὅτι μέρα καὶ νύκτα ἔχομεν πλησίον μας τὸν διάβολον καὶ παρακεῖ τὸν ἄγγελον‧ μὰ ἐπειδὴ εὐκολώτερον εἶναι τὸ κακὀν, δυσκολώτερον δὲ καὶ πιὸ κοπιαστικὸν τὸ καλόν, πρέπει πολὺ νὰ προσέχωμεν, διὰ νὰ μὴν ἐξαπατώμεθα».

Ὁ Ἅγιος Πορφύριος τονίζει: «Νὰ γίνουμε ἔμπλεοι Ἁγίου Πνεύματος. Ἐδῶ ἔγκειται ἡ οὐσία τῆς πνευματικῆς ζωῆς. Ἂς ριχτοῦμε στὴν ἀγκαλιὰ τοῦ Χριστοῦ καὶ Αὐτὸς θὰ μεταποιήσει τὰ πάντα μέσα μας. Θὰ φέρει τὴν χαρά, τὴν εἰρήνη, τὴν ταπείνωση, τὴν ἀγάπη, τὴν προσευχή. Ἡ Χάρις τοῦ Θεοῦ θὰ μᾶς ἀνακαινίσει. Ἂς στραφοῦμε σ’ Αὐτὸν μὲ πόθο, μὲ λαχτάρα, μὲ ἀφοσίωση, μὲ ἔρωτα. Ὁ Χριστὸς θὰ μᾶς τὰ δώσει ὅλα».

Ὁ Ὅσιος Σωφρόνιος τοῦ Ἔσσεξ σημειώνει: «Τὸ Ἅγιο Πνεῦμα τελειοποιεῖ τὸν ἄνθρωπο ὡς ὑπόσταση, ἐπειδὴ πλαταίνει τὴν καρδιά, γιὰ νὰ μπορεῖ νὰ χωρέσει ἡ Χάρις καὶ νὰ ἀποκτήσει συμπόνοια γιὰ τοὺς ἐλαχίστους (Ματθ. 18, 10). Μὲ τὴν ἐπίκληση τοῦ ὀνόματος τοῦ Χριστοῦ προσελκύουμε τὸ Ἅγιο Πνεῦμα ποὺ κτίζει τὸν ναὸ τοῦ Θεοῦ στὴν καρδιά μας. Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος λέγει ὅτι ‘‘οὐδεὶς δύναται εἰπεῖν Ἰησοῦν Χριστὸν εἰμὴ ἐν Πνεύματι Ἁγίῳ’’ (Α΄ Κορ. 12, 3). Γι’ αὐτὸ ὅταν λέμε Κύριε Ἰησοῦ Χριστὲ ‘‘ἐκ καθαρᾶς καρδίας’’ (Β΄ Τιμ. 2, 22) μὲ ταπείνωση καὶ προσοχή, ἔχουμε Πεντηκοστή».

Ὁ Ἅγιος Παΐσιος συμπεραίνει: «Ὅλη ἡ βάση τῆς πνευματικῆς ζωῆς εἶναι νὰ σκέφτεται ὁ καθένας τὸν ἄλλον καὶ νὰ βάζει τὸν ἑαυτό του τελευταῖο… Γιὰ νὰ κατοικήσει στὸν ἄνθρωπο τὸ Ἅγιο Πνεῦμα χρειάζεται πολλὴ αὐταπάρνηση, πολὺ φιλότιμο, ταπείνωση, ἀρχοντιά, θυσία. Νὰ ἀγωνισθοῦμε νὰ γνωρίσουμε τὸν ἑαυτό μας, νὰ κόψουμε τὰ πάθη μας, νὰ ἀποκτήσουμε τὶς ἀρετὲς κι ἔτσι θὰ μᾶς ἐπισκεφθεῖ ἡ Χάρη τοῦ Θεοῦ. Κι ἂν ἔλθει τὸ θεῖο φῶς, τότε ὁ ἄνθρωπος ἀναπαύει καὶ τὸ περιβάλλον του καὶ ὁ ἴδιος ἐξελίσσεται πνευματικά. Γι αὐτὸ λέω ὅτι καλὰ εἶναι τὰ καλὰ φῶτα καὶ τὰ πολύφωτα, οἱ ἐφευρέσεις τοῦ ἐγκεφάλου, ἀλλὰ ἀνώτερο εἶναι τὸ θεῖο φῶς τῆς Χάριτος τοῦ Θεοῦ, τὸ ὁποῖο φωτίζει τὸν ἄνθρωπο. Ὁ ἄνθρωπος ποὺ ἔχει θεῖο φωτισμὸ βλέπει πολὺ καθαρὰ τὰ πράγματα, πληροφορεῖται χωρὶς ἀμφιβολία, καὶ οὔτε ἐκεῖνος κουράζεται, ἀλλὰ καὶ τοὺς ἄλλους πολὺ θετικὰ βοηθάει».

Χριστιανοἰ μου!

Ἀκούσαμε σήμερα ἕναν ὡραιότατο ὕμνο: «Φῶς ὁ Πατήρ, φῶς ὁ Λόγος, φῶς καὶ τὸ Ἅγιον Πνεῦμα, ὅπερ ἐν γλώσσαις πυρίναις τοῖς Ἀποστόλοις ἐπέμφθη, καὶ δι’ Αὐτοῦ πᾶς ὁ κόσμος φωταγωγεῖται Τριάδα σέβειν Ἁγίαν». Ὁ Ἅγιος Γρηγόριος Νύσσης μὲ μιὰ ἀποφθεγματικὴ φράση περιγράφει τὸ ἔργο τοῦ Ἁγίου Πνεύματος: «Τὸ Ἅγιον Πνεῦμα», λέγει, «εἶναι τὸ ναοποιοῦν, ζωοποιοῦν, τελειοῦν». Ναοποιοῦν: Κάνει τὸν ἄνθρωπο κατοικητήριο καὶ ναὸ τοῦ Θεοῦ. Ζωοποιοῦν: Δίνει τὴν ζωή‧ ὄχι τὴν κατ’ ὄνομα – ‘‘ὄνομα ἔχεις ὅτι ζεῖς καὶ νεκρὸς εἶ’’ (Ἀποκ. 3, 1) - ἀλλὰ τὴν ἀληθινὴ ζωή, γιατὶ μᾶς ἑνώνει μὲ τὴν πηγὴ τῆς ζωῆς, τὸν Θεό. Τελειοῦν: Μᾶς ὁδηγεῖ στὴν ἐν Χριστῷ τελείωση, ποὺ εἶναι ἔργο ἀκριβῶς τῆς Χάριτός Του, ἀλλὰ καὶ τῆς δικῆς μας προαιρέσεως καὶ προσπάθειας. Γι’ αὐτὸ ὁ θεῖος Παῦλος μᾶς προτρέπει: «Μὴ λυπεῖτε τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιον» (Ἐφ, 5, 30). Μὴ λυπεῖτε μὲ τὴν ζωή σας τὸ Ἅγιο Πνεῦμα καὶ τὸ διώχνετε ἀπὸ τὴν καρδιά σας. Ἀφήστε χῶρο νὰ σᾶς φωτίσει ἡ Χάρη Του.

Ἀδελφοί μου,

Ὅλοι μας ἔχουμε δεχθεῖ χαρίσματα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ἀνάλογα μὲ τὴν ἀντοχὴ καὶ τὴν φύση μας. Πήραμε χαρίσματα, ὄχι γιὰ νὰ ἀργοῦμε, ἀλλὰ γιὰ νὰ πολεμᾶμε. Ἀξιούμεθα τῆς Χάριτος τοῦ Ἁγίου Πνεύματος μέσα ἀπὸ τὰ Μυστήρια, καὶ μάλιστα αὐτὸ τῆς Θείας Εὐχαριστίας. Πρέπει νὰ ζητᾶμε ἀπὸ τὸ Πανάγιο Πνεῦμα νὰ διατηρήσει τὴν Χάρη Του μέσα μας μέχρι τὸ τέλος τῆς ζωῆς μας. Μέλη αὐτῆς τῆς νέας Δημιουργίας τοῦ Χριστοῦ εἴμαστε κι ἐμεῖς. Ἂς παρακαλέσουμε τὸν Ἀγαθὸ Παράκλητο νὰ σκηνώσει μέσα μας, νὰ μᾶς σώσει ἀπὸ κάθε κηλίδα ἁμαρτιῶν καὶ νὰ σώσει τὶς ψυχές μας.

Ὁ ποιητὴς Βερίτης ψάλλει:

«Τὸ Ἅγιο Πνεῦμα ὁλόφωτο χιτώνα μ’ ἔχει ντύσει.
Μία στιγμὴ μοῦ ἀνάβλυσε παντοτινὴ εὐτυχία.
Μία στιγμὴ μὲ γέννησε γιὰ τὴν ἀθανασία.
Κι ὅλο πιὰ φεγγοβολᾶ στὸ μέτωπο τὸ στέμμα
καὶ στὶς φλέβες μου κυλᾶ τὸ εὐγενικότερο Αἷμα». ΑΜΗΝ!

Πηγή: Ιερά Μητρόπολη Χίου