ΤΟ ΘΕΙΟ ΚΗΡΥΓΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ Β' ΛΟΥΚΑ (01.10.2023)

Ἀριθμός 39
1 Ὀκτωβρίου 2023
Κυριακή Β΄ Λουκᾶ
(Β΄ Κορ. στ΄ 16 - ζ΄ 1)
*

«ἐν φόβῳ Θεοῦ» (Β΄Κορ. 7, 1).

 

ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ

ὑμεῖς γὰρ ναὸς Θεοῦ ἐστε ζῶντος, καθὼς εἶπεν ὁ Θεὸς ὅτι ἐνοικήσω ἐν αὐ­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­τοῖς καὶ ἐμπεριπατήσω, καὶ ἔσομαι αὐτῶν Θεός, καὶ αὐτοὶ ἔσονταί μοι λαός. 17 διὸ ἐξέλθετε ἐκ μέσου αὐτῶν καὶ ἀφορίσθητε, λέγει Κύριος, καὶ ἀκαθάρτου μὴ ἅπτεσθε, κἀγὼ εἰσδέξομαι ὑμᾶς, 18 καὶ ἔσομαι ὑμῖν εἰς πατέρα, καὶ ὑμεῖς ἔσεσθέ μοι εἰς υἱοὺς καὶ θυγατέρας, λέγει Κύριος παντοκράτωρ.

ιζ΄ 1 Ταύτας οὖν ἔχοντες τὰς ἐπαγγελίας, ­ἀγαπητοί, καθαρίσωμεν ἑαυτοὺς ἀπὸ παντὸς μολυσμοῦ σαρκὸς καὶ πνεύματος, ­ἐπιτελοῦντες ἁγιωσύνην ἐν φόβῳ Θεοῦ.

ΘΕΙΟ ΚΗΡΥΓΜΑ

 

Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος, ἀγαπητοί ἀδελφοί, στό σημερινό ἀνάγνωσμα προτρέπει τούς Κορινθίους, ἐφ’ ὅσον εἶναι ναοί τοῦ Θεοῦ πού φιλοξενοῦν μέσα τους τό Χριστό καί ἔχουν καταστεῖ υἱοί Θεοῦ «κατά χάριν», νά καθαρίσουν τόν ἑαυτό τους ἀπό τούς μολυσμούς τῆς σάρκας, δηλ. τῆς πορνείας, ἀλλά καί ἀπό τά ἁμαρτήματα τῆς ψυχῆς, πού εἶναι οἱ λογισμοί, οἱ μνησικακίες, οἱ λοιδορίες κ.ἄ. Δέν ἀρκεῖ βέβαια ἡ ἐπιτέλεση τῶν ἀγαθῶν πράξεων, γιατί ὅλα αὐτά δέν πρέπει νά γίνονται ἀπό ἀνθρωπαρέσκεια ἤ κενοδοξία, ἀλλά «ἐν φόβῳ Θεοῦ».

Φόβος! Ἕνα αἴσθημα πού ἀναστάτωσε τήν ἀνθρώπινη ψυχολογία γιά πρώτη φορά, ὅταν ἦταν ἀκόμη μέσα στόν παράδεισο ὁ ἄνθρωπος. Μέσα στήν ἀσφάλειά του. «Τῆς φωνῆς σου ἤκουσα ἐν τῷ παραδείσῳ καί ἐφοβήθην» (Γεν. 3, 10). Γιατί, ὅμως, φοβήθηκε ὁ Ἀδάμ; Διότι παρήκουσε, ἀπειθάρχησε, ἔπεσε. Ἔκτοτε, συναντᾶμε τήν ἀνάγκη ὕπαρξης τοῦ φόβου. Οἱ διάφορες φοβίες τῶν ἀνθρώπων ἀποτελοῦν ἕνα σημαντικό ψυχικό νόσημα τῆς ἐποχῆς μας. Ἐάν ἀνοίξει κάποιος τήν Ἁγία Γραφή, Παλαιά καί Καινή, θά βρεῖ σέ πολλά σημεῖα τό λόγο τοῦ Θεοῦ νά ὁμιλεῖ γιά τό φόβο. Ἄς ἀναφέρουμε μερικά παραδείγματα: «Ἀρχή σοφίας φόβος Κυρίου» (Παρ. 1, 7). Δηλαδή σοφός ἄνθρωπος εἶναι αὐτός πού σέβεται τόν Θεό καί τηρεῖ τίς ἐντολές Του». Νά σέβεσαι τόν Κύριο καί ἔτσι θά ἀποκτήσεις δύναμη. Ἐκτός ἀπ’ Αὐτόν μή φοβᾶσαι κανέναν ἄλλον θά μᾶς ποῦν οἱ Ψαλμοί (46,1).

Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος, γιά νά ἐξάρει τή σπουδαιότητα τῆς σωτηρίας τοῦ ἀνθρώπου, ἀναφέρει: «μετά φόβου καί τρόμου τήν ἑαυτῶν σωτηρίαν κατεργάζεσθε» (Φιλ. 2,12) καί «ὁ Κύριος εἶναι βοηθός μου καί δέν θά φοβηθῶ τί θά μοῦ κάνει ἄνθρωπος (Ἑβρ. 13, 6). Καί αὐτές οἱ θεῖες Δυνάμεις «ἐξέστησαν τῷ φόβῳ νεκρόν Σε καθορῶντα...» καί «πᾶσα ἡ κτίσις ἠλλιοῦτο τῷ φόβῳ Σου...». Αὐτός, λοιπόν, εἶναι ὁ θεῖος φόβος, ὁ ἱεροπρεπής, ὁ εὐλογημένος, πού καλλιεργεῖ τόν σεβασμό πρός τόν Θεό, σέ ἀντίθεση μέ τόν ἀνθρώπινο φόβο πού προξενεῖ τίς ποικίλες ψυχικές διαταραχές. «Ἀθυμία κατέσχε με ἀπό ἁμαρτωλῶν τῶν ἐγκαταλιπανόντων τόν νόμον Σου». (Ψαλμ. 118,53). Αὐτόν τόν φόβο ἔρχεται νά ἄρει ὁ Κύριός μας λέγοντας: «μή φοβηθεῖτε ἀπό τῶν ἀποκτενόντων τό σῶμα, τήν δέ ψυχήν μή δυναμένων ἀποκτεῖναι»(Ματθ.10,28).

Αὐτά προτρέπει ὁ Κύριος διά τῶν ἱερῶν Γραφῶν ἀναγγέλοντας τήν ἀμοιβή γιά ὅσους τηρήσουν τίς ἐντολές Του. Τότε λέει: Ἐγώ θά γίνω Πατέρας σας. Θά σᾶς προστατεύω καί θά σᾶς εὐεργετῶ. Καί ἐσεῖς θά εἶσθε γιοί μου καί κόρες μου, τά ἀγαπημένα μου παιδιά. Τί τιμή καί εὐτυχία γιά τόν ἀδύναμο ἄνθρωπο νά ἔχει Πατέρα καί συμπαραστάτη του τόν Θεό καί νά σέβεται τά θεῖά του ἐντάλματα. Δέν εἴμαστε, λοιπόν, ὀρφανοί. Ἔχομε Πατέρα πού μᾶς ἀγαπᾶ. Ἡ βεβαιότητα δέ αὐτή ἀνακουφίζει κάθε ταραγμένη ψυχή, ἰδιαιτέρως μάλιστα στήν ἐποχή μας, πού χαρακτηρίζεται ἀπό φόβο Θεοῦ καί ἔντονη ἀνασφάλεια. Γιά νά λάβουμε, ὅμως, τήν υἱοθεσία ἀπό τόν Θεό Πατέρα μας καί νά γίνουμε παιδιά Του, εἶναι ἀπαραίτητη καί ἡ δική μας συμβολή. Ὁ μακάριος Παῦλος μᾶς λέει σήμερα νά ἀποφεύγουμε κάθε σκέψη καί ἐπιθυμία πού μολύνει τήν ψυχή μας καί κάθε ἐφάμαρτη ἐνέργεια καί πράξη, πού καθιστᾶ ἀκάθαρτο τό σῶμα μας. Ἄς τελειοποιούμαστε στήν ἀρετή, ἄς προαγόμαστε στήν ἁγιότητα. Σ’αὐτό θά μᾶς βοηθήσει πολύ ὁ φόβος τοῦ Θεοῦ. Αὐτός ὁ θεῖος φόβος, εἶναι τό ἔσω, ὁ τρόπος γιά νά ἐπιτελέσουμε τόν ὕψιστο αὐτό σκοπό τῆς ὕπαρξής μας. Ἀσφαλῶς, ὅταν ἀναφέρεται στόν φόβο τοῦ Θεοῦ δέν ἐννοεῖ κάποιον δουλικό τρόμο ἀπέναντί Του, ἀλλά ἕνα βαθύ σεβασμό, ἕνα ἱερό δέος, καθώς βρίσκεται πάντοτε ἐνώπιόν μας ὁ Κύριος τοῦ παντός. Ὁ πιστός πού ἔχει τόν φόβο τοῦ Θεοῦ αἰσθάνεται τήν πανταχοῦ παρουσία Του, δοξολογεῖ τή θεία μεγαλωσύνη Του καί συντρίβεται αἰσθανόμενος τή δική του μικρότητα. Ἀγωνίζεται δέ νά μή παραβεῖ τό θέλημά Του καί νά τηρεῖ καί νά σέβεται τίς ἅγιες ἐντολές Του. Γι’ αὐτό καί ὁ φόβος τοῦ Θεοῦ τόν συγκρατεῖ τελικά ἀπό τήν ἁμαρτία. Ἀποτελεῖ ἕνα νοητό τεῖχος, πού θωρακίζει πνευματικά τήν ψυχή του καί τήν κρατεῖ σέ ἐγρήγορση πνευματική. Ὅποιος πιστεύει στό Χριστό ἐλευθερώνεται καί ὁδηγεῖται στήν ἀγάπη, ἡ ὁποία «ἔξω βάλλει τόν φόβον» (Α΄’Ιω.4, 18). Γιά νά φτάσουμε, ὅμως, στήν ἀγάπη χρειάζεται ἀγώνας καί ἄσκηση καί δέν εἶναι εὔκολο ἐγχείρημα. Στά πρῶτα βήματά του πρός τήν τελειότητα ὁ ἄνθρωπος πρέπει νά ἔχει φόβο γιά ὁρισμένα πράγματα, ὅπως π.χ. γιά τήν κόλαση, τήν αἰώνια καταδίκη, νά φοβᾶται δηλαδή μήπως οἱ ἁμαρτίες τόν χωρίσουν ἀπό τόν Θεό. Αὐτός ὁ φόβος γεννᾶ ἀρετή. «Ἀρχή τῆς πνευματικῆς και ἀληθινῆς ζωῆς τοῦ ἀνθρώπου, ὁ φόβος τοῦ Θεοῦ» γράφει ὁ Ἅγιος Ἰσαάκ ὁ Σύρος. Στή ζωή μας προηγεῖται ὁ φόβος τοῦ Θεοῦ καί μετά ἡ ἐφαρμογή τῶν ἐντολῶν Του. Ἡ ρίζα τῆς εὐλαβείας μας πρός τό Θεό εἶναι ὁ φόβος. Αὐτός ξυπνᾶ τή συνείδηση, διεγείρει τήν ἀνθρώπινη φύση γιά ἀγῶνες, μᾶς κάνει προσεκτικούς στήν ἁμαρτία, μᾶς ἀπαλλάσσει ἀπό τήν κενοδοξία.

Ἡ σοφία τῶν θείων Πατέρων θά μᾶς διαφωτίσει:

Ὁ Μέγας Βασίλειος ὑποδεικνύει τόν φόβο τοῦ Θεοῦ ὡς μέσο παιδαγωγίας στή ζωή τοῦ κάθε χριστιανοῦ, προκειμένου νά ἐπιτύχει τόν ἁγιασμό του. Μέ τό θεῖο φόβο νικᾶ κανείς κάθε ἐλάττωμα τῆς ψυχῆς του. Ὁ θεῖος φόβος ὑπερέχει ἀπ’ ὅλα τά κατορθώματα τῆς ψυχῆς.

Ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος θά προσθέσει τή δική του ἁγιοπνευματική ἐμπειρία: ὅπου ὑπάρχει φόβος, ἐκεῖ ὑπάρχει τήρησις τῶν ἐντολῶν. Ὅπου ὑπάρχει τήρησις τῶν ἐντολῶν, ἐκεῖ γίνεται καί κάθαρσις τῆς σαρκός. Ὅπου, ὅμως, ὑπάρχει κάθαρσις, ἐκεῖ ὑπάρχει καί θεῖος φωτισμός.

Ὁ ἱερός Χρυσόστομος ἐρωτᾶ: Τί σημαίνει νά ὑπηρετῶ τό Θεό μέ φόβο; καί ἀπαντᾶ: Τό νά ἐκτελῶ κάθε ἐντολή μέ φόβο καί νά τήν ἐφαρμόζω μέ συστολή, τό νά ὑποβάλλω τίς δεήσεις στόν Θεό μέ συντετριμμένη καρδία καί φρόνημα ταπεινό. Καί ἡ χρυσή ἀηδόνα τῆς Ἐκκλησίας μας θά ὑποστηρίξει, μέ ἔμφανση, «μέγα ἀγαθόν, οὐ τό κεκτῆσθε χρήματα, ἀλλά τό κεκτῆσθε φόβον Θεοῦ καί εὐλάβειαν».

Ὁ ἀββᾶς Ἠσαΐας θά σημειώσει: Θυμήσου τόν Θεό ὅτι εἶναι παρών καί σέ προσέχει, καί ὅ,τι ἔχεις στή καρδιά σου εἶναι φανερό μπροστά Του. Πές, λοιπόν, στήν ψυχή σου. Ἄν φοβᾶσαι ὅμοιούς σου ἀνθρώπους ἁμαρτωλούς νά μή δοῦν τίς ἁμαρτίες σου, πόσο μᾶλλον τόν Θεό πού τά βλέπει ὅλα; Καί ἀπό αὐτό φανερώνεται ὁ φόβος τοῦ Θεοῦ στή ψυχή σου.

Ὁ Ἅγιος Ἐφραίμ ὁ Σύρος: Ἀπόκτησε φόβο Θεοῦ γιά νά φοβηθοῦν οἱ δαίμονες. Εἶναι εὐτυχής ὁ ἄνθρωπος ἐκεῖνος πού ἔχει φόβο Θεοῦ μέσα του, διότι ἔγινε εὐτυχής ἀπό τό Ἄγιο Πνεῦμα. Δέν ἐπηρεάζεται ἀπό ὁποιαδήποτε πανουργία τοῦ ἐχθροῦ. Διότι, ἕνεκα τοῦ φόβου τοῦ Θεοῦ, δέν δέχεται τήν ἡδονή τῆς σαρκός. Ἐνδιαφέρεται νά πράξει αὐτά πού ἀρέσουν στόν Κύριό του, γιά νά τόν ἐπιβραβεύσει πολύ ὁ Κύριός του ὅταν ἔλθει.

Ὁ Ἅγιος Συμεών ὁ Νέος Θεολόγος: Ὅποιος βαδίζει μέ τό φόβο τοῦ Θεοῦ καί ἄν ζεῖ ἀνάμεσα σέ πονηρούς ἀνθρώπους, δέν φοβᾶται, γιατί κρατεῖ σιδερένια ράβδο, τό θεῖο λόγο τῆς σοφίας.

Ὁ Ἅγιος Νεκτάριος θά διδάξει: Ὁ θεῖος φόβος ἐκδηλώνεται ὥς ἄκρα ἀγάπη πρός τόν Θεό, ὡς ἀφοσίωση καί λατρεία πρός Αὐτόν. Ὁ Θεός εἶναι τό καύχημά του κάι Αὐτός μόνο κυριαρχεῖ στήν καρδιά του. Ὁ φόβος τοῦ Θεοῦ τοῦ ἔγινε δάσκαλος σοφίας καί σύνεσης∙ τόν ἐκπαίδευσε νά ἀναγνωρίζει τί εἶναι τό ἀληθινό, τί τό ἀγαθό, τί τό εὐάρεστο στόν Θεό. Ὁ φόβος τοῦ Θεοῦ εἶναι θεῖο δῶρο. Ἡ Ἁγία Γραφή ἀποκαλεῖ δίκαιο αὐτόν πού φοβᾶται τόν Θεό. Ὁ Σειράχ τόν ὀνομάζει στεφάνι τῆς σοφίας πού ἔχει βλαστάρια τήν εἰρήνη καί τήν ὑγεία τήν καλή. Μακάριος ὁ ἄνθρωπος πού φοβᾶται τόν Κύριο.

Ὁ Ἅγιος Ἄνθιμος: Ὅταν θέλει ὁ Θεός προσφέρει εἰς τόν ἄνθρωπον διάφορα μηνύματα διά νά προσέχει∙ τόν φωτίζει νά ἔχει τόν φόβο του, τόν διδάσκει πῶς νά περάσει τήν ζωήν του, τόν νουθετεῖ νά μή κατανίγεται εἰς ἀνωφελῆ πράγματα. Τί τό ὄφελος, πῶς ζῶ σέ τοῦτον τόν κόσμον καί δέν εὐχαριστῶ τόν Χριστόν πού μέ ἔπλασε; Καί χαίρεται μέ τόν ἐνάρετον, μέ τόν ταπεινό, μέ τόν ὑπάκουον, μέ τόν εἰρηνικόν, λυπεῖται δέ διά τόν ἁμαρτωλόν.

Ὁ Ἅγιος Πορφύριος: Ἡ τέλεια ἀγάπη βγάζει ἔξω τόν φόβο, ἐπειδή ὁ φόβος ἔχει κόλαση καί ἐκεῖνος πού φοβᾶται δέν ἔχει τελειωθεῖ στήν ἀγάπη (Α΄ Ἰω. 4, 18). Τόν Χριστό νά τόν αἰσθανόμαστε σάν φίλο μας. Τό βεβαιώνει ὁ ἴδιος: «εἶστε φίλοι μου» (Ἰω. 15, 14). Πέφτομε; Ἁμαρτάνομε; Μέ οἰκειότητα, μέ ἀγάπη κι ἐμπιστοσύνη νά τρέχωμε κοντά Του∙ ὄχι μέ φόβο ὅτι θά μᾶς τιμωρήσει ἀλλά μέ θάρρος. Γιατί εἶναι ὅλος ἀγάπη.

Ὁ Ἅγιος Σωφρόνιος τοῦ Ἔσσεξ: Ἄς παραμείνουμε στό φόβο τοῦ Θεοῦ. Ἔτσι θά κατορθώνουμε νά διακονοῦμε τόν πλησίον καί νά οἰκοδομοῦμε τήν σωτηρία μας. Ὁ φόβος τοῦ Θεοῦ δέν εἶναι ἀσθένεια, ἀλλά ἕνα ἀπό τά χαρακτηριστικά γνωρίσματα τῆς ἀγάπης. Φόβος σημαίνει νά μή χάσουμε τό Θεό, τόν τόσο πολύτιμο καί ἀγαπημένο καί τόσο γλυκό γιά τήν ψυχή. Φόβος νά μή χάσουμε τή χάρη τοῦ Θεοῦ. Φόβος γιά τή σωτηρία τῶν ψυχῶν τοῦ λαοῦ τοῦ Θεοῦ, “ὑπέρ ὧν Χριστός ἀπέθανεν”.

Ὁ Ἅγιος Θεοφάνης ὁ ἔγκλειστος: Ὁ θεῖος φόβος εἶναι ἡ ρίζα κάθε καλοῦ ἔργου. Οὔτε ἕνα λεπτό νά μήν ἀπομακρύνεται ἀπό τήν καρδιά μας.

Ὁ Ἅγιος Παΐσιος θά ἀνακεφαλαιώσει: Ὁ φόβος τοῦ Θεοῦ (θεῖος φόβος), εἶναι ὁ πολύς σεβασμός, ἡ εὐλάβεια, ἡ πνευματική συστολή, ἡ ὁποία προέρχεται ἀπό τήν πολλή ἀγάπη πρός τόν Θεό. Ἄν νοιώσεις τήν παρουσία τοῦ Θεου, τότε θά νοιώθεις καί εὐγνωμοσύνη μεγάλη στό Θεό. ὁ περισσότερος κόσμος τῆς ἐποχῆς μας εἶναι μορφωμένος κοσμικά καί τρέχει μέ τήν κοσμική μεγάλη ταχύτητα. Ἐπειδή, ὅμως, τοῦ λείπει ὁ φόβος τοῦ Θεοῦ «Ἀρχή σοφίας φόβος Κυρίου»(Ψαλμ.110, 10), λείπει τό φρένο καί μέ ταχύτητα, χωρίς φρένο, καταλήγει στό γκρεμό. Ὁ ἄνθρωπος πού ἔχει φόβο Θεοῦ δικαιοῦται τή θεία βοήθεια.

Ὁ Ὅσιος Γέροντας Κλεόπας Ἠλίε Ρουμάνος θά ὑπογραμμίσει: ὁ φόβος τοῦ Θεοῦ δέν σέ ἀφήνει νά μιλᾶς γιά τό κακό, δέν σέ ἀφήνει νά ὑπερηφανεύεσαι, νά εἶσαι ζηλιάρης, νά ἐκδικεῖσαι, νά κακολογεῖς, νά πληγώνεις ἤ νά περιγελᾶς τούς ἄλλους.

Εὐλογημένοι χριστιανοί, τό σημερινό ἀποστολικό ἀνάγνωσμα μᾶς προτρέπει νά κόψουμε κάθε δεσμό μέ τήν ἁμαρτία, νά καθαρίσουμε τίς ψυχές μας ἀπό κάθε μολυσμό σαρκικό καί πνευματικό, ζῶντας ἁγία ζωή μέσα στό φόβο τοῦ Θεοῦ. Εἴδαμε ἀπό τή μελέτη τῆς Ἁγίας Γραφῆς καί τήν ἐντρύφησή μας στά γεμᾶτα φωτισμό σοφά λόγια τῶν Πατέρων μας, ὅτι αὐτός εἶναι ὁ φόβος τοῦ Θεοῦ καί τοῦ δέους καί τοῦ μεγαλείου τῆς καθαρότητας καί ἁγιότητας τοῦ Νυμφίου τῆς ψυχῆς μας τοῦ ἐρασμίου Κυρίου μας. Ὁ Ἅγιος Ἀντώνιος ἔλεγε: «ἐγώ οὐκέτι φοβοῦμαι τόν Θεό, ἀλλά ἀγαπῶ τόν Θεό».

Ἄρα φόβος Θεοῦ εἶναι αὐτός ὁ σεβασμός πρός τόν Θεό, ἡ ἀγάπη πρός τόν Θεό. Ὅταν ἀγαπῶ καί συμμετέχω στό μυστήριο τῆς Θείας Εὐχαριστίας κοινωνῶντας τό Θεῖο Σῶμα καί Τίμιο Αἷμά Του ἡ χάρις Του μέ ἐνισχύει εἰς τό νά πορεύομαι στά δύσκολα κάι σκοτεινά μονοπάτια τῆς ζωῆς. Πρέπει νά εἶμαι ἰδιαίτερα προσεκτικός νά μήν χάσω αὐτή τήν ἀγάπη. Ὅσο πιό πολύ ἀγαπῶ τόσο πιό πολύ προσέχω.

Ἡ παναρμόνιος λύρα τοῦ Γ. Βερίτη ἄς ἠχήσει στίς ψυχές μας:

«Μά στῆς ἀβύσσου τό σκοτάδι ἄστραψε ξάφνου αὐγή χρυσῆ!
Κάποιο ἀπαλό μέ ἀγγίζει χάδι, Ἀγαπημένε, ἤσουν Ἐσύ»! ΑΜΗΝ!

Πηγή: Ιερά Μητρόπολη Χίου

ΤΟ ΘΕΙΟ ΚΗΡΥΓΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ Α' ΛΟΥΚΑ (24.09.2023)

Ἀριθμός 38
24 Σεπτεμβρίου 2023
Κυριακή Α΄ Λουκᾶ
(Β΄Τιμ. γ΄10-15)
*

«Οἱ θέλοντες εὐσεβῶς ζεῖν ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ διωχθήσονται» (β΄ Τιμ. γ΄,12)

ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ

10 Σὺ δὲ παρηκολούθηκάς μου τῇ διδασκαλίᾳ, τῇ ἀγωγῇ, τῇ προθέσει, τῇ πίστει, τῇ μακροθυμίᾳ, τῇ ἀγάπῃ, τῇ ὑπομονῇ, 11 τοῖς διωγμοῖς, τοῖς παθήμασιν, οἷά μοι ἐγένοντο ἐν Ἀντιοχείᾳ, ἐν Ἰκονίῳ, ἐν Λύστροις. οἵους διωγμοὺς ὑπήνεγκα! καὶ ἐκ πάντων με ἐρρύσατο ὁ Κύριος. 12 καὶ πάντες δὲ οἱ θέλοντες εὐσεβῶς ζῆν ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ διωχθήσονται· 13 πονηροὶ δὲ ἄνθρωποι καὶ γόητες προκόψουσιν ἐπὶ τὸ χεῖρον, πλανῶντες καὶ πλανώμενοι. 14 σὺ δὲ μένε ἐν οἷς ἔμαθες καὶ ἐπιστώθης, εἰδὼς παρὰ τίνος ἔμαθες, 15 καὶ ὅτι ἀπὸ βρέφους τὰ ἱερὰ γράμματα οἶδας, τὰ δυνάμενά σε σοφίσαι εἰς σωτηρίαν διὰ πίστεως τῆς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ.

ΘΕΙΟ ΚΗΡΥΓΜΑ

Πικρή καί ὀδυνηρή, ἀλλά καί ἀληθινή, ἀγαπητοί ἀδελφοί, ἡ θαρραλέα αὐτή βεβαίωση τοῦ Ἀποστόλου Παύλου. Γνωρίζει ὁ μέγας ἀναμορφωτής, ἀπό τή προσωπική του πεῖρα, τίς ἀντιδράσεις πού θά ἀντιμετωπίζει διαρκῶς ὁ μαθητής του Τιμόθεος στό χριστιανικό του δρόμο. Καί θέλει νά τόν προετοιμάσει. Νά τόν ἐνθαρρύνει. Νά τόν στηρίξει. Καί τοῦ γράφει: «Ἐσύ εἶσαι ἀπ’ἐκείνους, οἱ ὁποῖοι παρακολούθησαν ἀπό κοντά τούς ἀγῶνες μου, τούς κόπους μου, τίς θυσίες μου, τήν ὑπομονή μου, τούς διωγμούς καί τά παθήματά μου, πού ὑπέστην χάριν τοῦ Χριστοῦ. Δέν πρέπει, λοιπόν, νά ἀπορεῖς, ὅταν αὐτά θά συμβαίνουν καί στό μέλλον μεταξύ τῶν ἀνθρώπων, πού θέλουν νά ζήσουν τή ζωή τοῦ Χριστοῦ, νά διώκονται καί νά ὑποφέρουν». Οἱ εὐσεβεῖς, οἱ ἄνθρωποι τῆς ἀρετῆς, διώκονται. Κρυφά συνήθως. Ἀλλά καί φανερά. Ὅλοι μας τό βλέπουμε καί τό ξέρουμε, ὅτι ἡ ἁμαρτία πάντοτε, εἰδικότερα στίς μέρες μας, εἶναι χείμαρρος ὁρμητικός. Ἀπ’ ὅπου περνάει, καταστρέφει καί ἐρημώνει. Καί τό ἀτύχημα εἶναι ὅτι πολύς κόσμος τήν ἀκολουθεῖ. Καί τά ἐρείπια γι’αὐτό εἶναι μεγάλοι σωροί. Ψυχικά καί σωματικά βέβαια δέν εἶναι ὅλοι οἱ ἄνθρωποι σκλάβοι της. Εὐτυχῶς! Πολλοί θέλουν νά ζήσουν τή ζωή τῆς ἀρετῆς, μέ εὐσέβεια, χωρίς ἀκρότητες, μέ τρόπο φωτισμένο καί καθαρό. Ὁ νέος αὐτός θέλει νά εἶναι ἁγνός, προσεκτικός, ἐργατικός. Ὁ Α΄ ὑπάλληλος ἐξυπηρετικός, τίμιος, χωρίς «μυστικές» ἐνέργειες καί ἀπάτες. Ὁ Β΄ οἰκογενειάρχης φρόνιμος, οἰκονόμος, πιστός στά ἅγια καθήκοντά του. Ἡ Δ΄ κυρία ἀφοσιωμένη στό βασίλειό της, τό σπίτι της, χωρίς ξενύχτια, χωρίς ἀτιμίες. Ὁ Ε΄ ἡγέτης, πάσης φύσεως ἡγέτης, εὐθύς, εἰλικρινής, δημιουργικός, ἀκέραιος, πρόσωπο μέ ἀξιοπρέπεια καί ἦθος. Τό ὄνειρο ὅλων εἶναι νά γίνουν ἄρωμα καί φῶς μέσα στή κοινωνία, ὅπου ὑπάρχει καί ἠθική διάβρωση πολλή σέ ὄχι εὐκαταφρόνητο ποσοστό ἀνθρώπων. Καί ὅμως! Ὁ εὐσεβής, ὁ δίκαιος, ὁ ἠθικός, ὁ ἀκέραιος, ὁ εἰλικρινής, θά πολεμηθεῖ, θά διωχθεῖ, θά τοῦ στήσουν πόλεμο οἱ ἄνθρωποι τῆς ἁμαρτίας, οἱ «φαῦλοι», οἱ θιγόμενοι, οἱ βλαπτόμενοι ἀπό πλευρᾶς συμφέροντος, οἱ καιροσκόποι. Ἡ κακία εἶναι ἀναιδής, προκλητική. Δέν τῆς φθάνει ὅτι κυκλοφορεῖ ἀνεμπόδιστα καί ἐλεύθερα. Ζητεῖ νά ἀφανίσει καί τήν ἀρετή. Καί ὁπλίζεται μέ τό κάλυμμα τῆς πονηρίας, μέ τό δόλωμα τῆς ὑποκρισίας, μέ τό δηλητήριο τῆς κατηγορίας. «εἰ ἐμέ ἐδίωξαν καί ὑμᾶς διώξουσιν» (Ἰω. 16, 15). Καί ἔτσι, οἱ πονηροί καί οἱ κακοί καί οἱ «γόητες» κυριαρχοῦν «τόν Θεόν μή φοβούμενοι καί τούς ἀνθρώπους μή ἐντρεπόμενοι». (Λουκ. ιη΄, 4). Καί στέκονται μέ ἀπορία οἱ ἐνάρετοι καί σκέπτονται μέ ὀδύνη καί ρωτοῦν μαζί μέ τόν προφήτη Ἱερεμία: «Τί ὅτι ὁδός ἀσεβῶν εὐοδοῦται; Εὐθύνησαν πάντες οἱ ἀθετοῦντες ἀθετήματα». (ιβ΄, 1). Ἔτσι σκέπτεται καί κρίνει ὁ ἄνθρωπος πού βλέπει αὐτή τήν ἀντινομία. Ταράσσεται μέσα του. Ἐπαναστατεῖ ἡ ψυχή του. Ἀλλ’ ἔρχεται τό Δεσποτικό στόμα τοῦ Κυρίου μας νά μᾶς ἐνθαρρύνει: «Ὅταν ὅλοι θά σᾶς μισοῦν γιά τήν πίστη σας πρός ἐμένα...σᾶς διαβεβαιώνω ὅτι οὔτε μία τρίχα δέν θά πειραχθεῖ ἀπό τό κεφάλι σας χωρίς νά τό ἐπιτρέψω ἐγώ. Ἄν κρίνω ὅτι εἶναι ὠφέλιμο γιά τή ψυχή σας καί ἀντέχετε νά τό σηκώσετε, θά παραχωρήσω νά κακοπαθήσετε̇ ἄν ὄχι, δέν πρόκειται νά σᾶς πειράξουν στό παραμικρό»(Λουκ. κα΄, 18).

Ὅντως, γιά τούς ἀληθινούς μαθητές τοῦ Χριστοῦ ἡ ζωή τους εἶναι μιά συνεχής δοκιμασία. Οἱ χριστιανοί ἔχουν θλίψη σέ αὐτό τό κόσμο καί διέρχονται ἀπό τή στενή ὁδό γιά νά φτάσουν στόν προορισμό τους, δηλαδή στήν ἀτελεύτητη μακαριότητα τῆς βασιλείας τοῦ Θεοῦ. Ὁ χριστιανός ἐντασσόμενος στό σῶμα του Χριστοῦ, τήν Ἐκκλησία, δέν νοεῖται νά εἶναι φίλαυτος καί ἀφιλάνθρωπος, ἀλλά φιλόθεος. Ἡ ζωή ἑνός χριστιανοῦ, θά πεῖ ὁ Χρυσόστομος, μοιάζει μέ τήν ἀντίστοιχη ἑνός ἀθλητῆ, ὁ ὁποῖος κατεβαίνει στό στίβο νά ἀγωνισθεῖ. Στόν ἀγώνα δέν χωρεῖ οὔτε δειλία, οὔτε δισταγμός, παρά μόνο μετρᾶ ἡ προσπάθεια γιά τόν τερματισμό. Καί βέβαια εἶναι ἐντελῶς ἄκομψο νά ἐγκαταλείψει ὁ ἀθλητής τόν ἀγῶνα, διότι ἀποτυγχάνει τοῦ σκοποῦ του. Ὅ,τι ζητοῦσε νά πετύχει μέ τήν ἄσκηση καί τίς στερήσεις τό χάνει σέ μιά στιγμή, διότι δειλιάζει μπρός στό κόπο καί ἐπιλέγει τήν ἀνάπαυση. Ἡ ἀνάπαυση ἀναμένει τόν ἀθλητή στό τέλος τοῦ δρόμου. Τό ἴδιο ἀκριβῶς ἰσχύει καί γιά τό χριστιανό, ὁ ὁποῖος ὀφείλει νά διατρέξει τό στάδιον τοῦ βίου μέ γενναιότητα. Ἐνδεδυμένος μέ τήν πίστη καί μέ τό ἀρχοντικό κάλυμμα τῆς εὐσεβείας θά πορεύεται μέ θάρρος ἀντιμετωπίζοντας τίς ποικίλες ἀντιξοότητες μέ παρρησία, διότι γνωρίζει τίς ὑποσχέσεις τοῦ Κυρίου. Δέν θά δειλιάσει στήν τήρηση τῶν ἐντολῶν Του. Θά ἀγωνιστεῖ μιμούμενος τήν Δεσποτική ταπείνωση καί ἔτσι θά καταστεῖ νικητής καί τροπαιοῦχος. Γι’αὐτή τήν εὐσέβεια ἀγωνίστηκαν οἱ Μακκαβαῖοι καί «θείας μερίδος κατηξιώθησαν» (Δ΄ Μακ. ιη΄,3), καί ὁ διδάσκαλός τους ὁ Ἐλεάζαρος , «ὁ πηδαλιουχῶν τήν τῆς εὐσεβείας ναῦν ἐν τῷ τῶν παθῶν πελάγει» (Δ΄ Μακ. ζ΄,1).

Ὁ Ἅγιος Νεκτάριος, ὁ ὁποῖος ὑπέστη μεγάλους διωγμούς καί συκοφαντίες, θά μᾶς διδάξει μέ τά σοφά λόγια του: Ἀσέβεια εἶναι ἡ ἄγνοια τοῦ Θεοῦ πού καταλήγει στό θάνατο τῆς ψυχῆς. Εἶναι ἡ μητέρα τῶν κακῶν. Ἀρνεῖται τήν πρόνοια τοῦ Θεοῦ καί περιφρονεῖ τήν δικαιοσύνη Του. Τά χείλη τοῦ ἀσεβῆ λένε ψέμματα καί στό λόγο του ὑπάρχει δολιότητα. Ἀνάγει τή θεοσέβεια σέ μέσο βιοπορισμοῦ καί δείχνει εὐσεβής ὄχι ἀπό ἀρετή ἀλλά ἀπό συμφέρον. Ὅπου εἶναι τό συμφέρον, ἐκεῖ εἶναι γι’αὐτόν ἡ εὐσέβεια. Ὁ ἀσεβής εἶναι μολυσμένος καί ἀπαίσιος. «Ζωήν ἀσεβῶν ἀνατρέψει Κύριος καί καρπός ἀσεβῶν ἡ ἀπώλεια», καί θά συνεχίσει ὁ Ἅγιος Νεκτάριος: «Ἡ εὐσέβεια εἶναι πράξη πού ξεκινᾶ ἀπό τόν Θεό καί ἀκολουθεῖ τόν Θεό. Εὐσέβεια εἶναι ἡ μέ τή βοήθεια τῆς πίστης μέριμνα γιά σωστή ζωή. Εἶναι ἡ μητέρα τῶν ἀρετῶν. Εἶναι πρόξενος ὅλων τῶν ἀγαθῶν, καθότι ἕλκει τή θεία Πρόνοια. Ἡ εὐσέβεια εἶναι σοφία. Ὁ εὐσεβής καί σοφός ἄνθρωπος ὑπάρχει πάντοτε φωτεινός σάν τόν ἤλιο. Ὁ εὐσεβής ζεῖ σύμφωνα μέ τό θέλημα τοῦ Θεοῦ, τόν ὁποῖο ἀγαπᾶ καί λατρεύει μέ ὅλη του τήν ψυχή καί τήν καρδιά του. Ὁ τρόπος τῆς ζωῆς του εἶναι σύμφωνος μέ τίς ἀρχές τοῦ Εὐαγγελίου, σηκώνει τόν σταυρό του καί ἀκολουθεῖ τόν Χριστό. Ἐργάζεται γιά τήν ἀπόκτηση τῆς ἀρετῆς καί πραγματώνει ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ τό ἀγαθό, τό εὐάρεστο καί τό τέλειο. Τό στόμα του λέγει πάντοτε τήν ἀλήθεια καί ἡ καρδιά του ἀγαπᾶ τήν δικαιοσύνη. «Ἐπιποθεῖ ἡ ψυχή μου τάς αὐλάς τοῦ Κυρίου». Εὐχαρίστησή του ἡ μελέτη τῶν θείων Γραφῶν. Ὁ λόγος του εἶναι εὐθύς καί ὅλα τά ἔργα του γίνονται μέ πίστη. Σάν ἄρχοντας, εἶναι ἄριστος κυβερνήτης. Σάν πατέρας, ὑπόδειγμα ἀρετῆς πρός τά παιδιά του. Ὡς πολίτης, ὠφέλιμος στή κοινωνία καί ὡς φίλος, ἀνεκτίμητος θησαυρός. Αὐτή εἶναι ἡ εὐσέβεια καί αὐτή εἶναι ἡ ἀξία καί ἡ δύναμή της.

Ὁ Ἅγιος Ἄνθιμος θά ἀναφωνήσει: Γι’αὐτό καί ἐμεῖς νά μήν παύσωμεν νά τρέχωμεν καί νά παρακαλοῦμε τήν Παναγία. Ἐκείνη εἶναι ἡ σωτηρία ὅλου τοῦ κόσμου. Ὅταν τρέξωμε κοντά της μέ πίστη, μέ εὐλάβεια, μέ ἀγάπη, δέν θά μᾶς ἀπορρίψει ποτέ. Εἶναι ἡ μητέρα μας, εἶναι ἡ παρηγοριά μας, εἶναι ἡ προστασία μας... μᾶς συμπαθεῖ, μᾶς πονεῖ, μᾶς λυπᾶται̇ στήν ἀνάγκη μας πρόθυμη νά τρέξει πρός βοήθειά μας. Εἶναι ποτέ δυνατόν ἡ μητέρα νά μήν πονεῖ τό παιδί της; Ἐκείνη ἔχει τό πλῆθος τῶν οἰκτιρμῶν. Ἐχει πολλή ἀγάπη στό ἀνθρώπινο γένος. Γι αὐτό δέν παύει νά μεσιτεύει στόν Υἱό της̇ καί ὁ Υἱός της παίρνει μεγάλη χαρά, ὅταν Τόν παρακαλεῖ ἡ Μητέρα Του̇ διότι θέλει νά σώση τόν ἄνθρωπο.

Ὁ Ἅγιος Σωφρόνιος τοῦ Ἔσσεξ θά πεῖ: Ὅταν ἡ ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ μᾶς ἐγγίζει, αἰσθανόμαστε τήν αἰωνιότητα. «Κύριε, Ἰησου Χριστέ, ἐλέησον ἡμᾶς». Ὅταν λέμε τήν προσευχή αὐτή, συνάπτουμε μέ τόν Χριστό μιά προσωπική σχέση, πού ξεπερνᾶ τή λογική. Ἡ ζωή τοῦ Χριστοῦ εἰσχωρεῖ σιγά-σιγά μέσα μας.

Ὁ Ἅγιος Ἐφραίμ ὁ Κατουνακιώτης ἔλεγε: Μέ τήν ὑπομονή καί τήν εὐχαριστία στίς θλίψεις τῆς ζωῆς, φανερώνουμε ὑπακοή στό θεῖο θέλημα καί ἐξαγοράζουμε τήν μελλοντική, τήν αἰώνια χαρά καί ἀνάπαυση. Ἡ παιδαγωγία τοῦ Κυρίου ἔχει σκοπό νά μᾶς χαρίσει τήν πολυτιμότατη ὑγεία τῆς ψυχῆς μας.

Ὁ Ἅγιος Ἐφραίμ τῆς Ἀριζόνας θά ἀναφωνήσει: Μόνο ἡ ταπείνωση θά ἑλκύσει τή δύναμη τοῦ Χριστοῦ καί θά νικήσει. Διότι ὅπου ὁ Χριστός ἐπιφοιτᾶ μέ τήν ὑπερφυσική Του δύναμη, ὑπέρ φύσιν ποιεῖ πράγματα. Μή νομίσετε ὅτι μέ τίς προσωπικές καί ἀνθρώπινες δυνάμεις θά ἀντιμετωπίσουμε ὁποιαδήποτε ἐνέργεια καί ἐπέμβαση τοῦ διαβόλου καί τῶν συνεργατῶν του. Ποτέ! Ὁ ἄνθρωπος εἶναι ἀσθενικός, δέν ἔχει τή δύναμη νά ἀντιμετωπίσει ὅλα αὐτά τά δεινά, παρά μέ τήν δύναμη τοῦ Θεοῦ. Ὁ Θεός θά δώσει «σύν τῷ πειρασμῷ καί τήν ἔκβασιν» (Α΄Κορ. 1,13).

Ὁ Ἅγιος Παΐσιος θά ἀνακεφαλαιώσει: Ὁ Θεός βλέπει ἀπό κοντά τίς ταλαιπωρίες τῶν παιδιῶν Του καί τά παρηγορεῖ σάν καλός Πατέρας. Γιατί, τί νομίζεις, θέλει νά βλέπει τό παιδάκι Του νά ταλαιπωρεῖται; Ὅλα τά βάσανά του, τά κλάμματά του, τά λαμβάνει ὑπ’ ὄψιν Του καί ὕστερα πληρώνει. Ἄν καταλάβει ὁ ἄνθρωπος τά μυστικά τῆς πνευματικῆς ζωῆς καί τόν μυστικό τρόπο μέ τόν ὁποῖο ἐργάζεται ὁ Θεός, παύει νά στεναχωριέται γιά ὅ,τι τοῦ συμβαίνει, γιατί δέχεται μέ χαρά τά πικρά φαρμάκια πού τοῦ δίνει ὁ Θεός γιά τήν ὑγεία τῆς ψυχῆς του.

Εὐλογημένοι χριστιανοί,

«καί ἐκ πάντων με ἐρρύσατο ὁ Κύριος» θά ἀναφωνήσει ὁ μακάριος Παῦλος στό σημερινό ἀποστολικό ἀνάγνωσμα. Αὐτή εἶναι ἡ πανηγυρική του ὁμολογία πού κάνει γιά νά στηρίξει τόν μαθητή του Τιμόθεο καί ὅλους ἐμᾶς. Μᾶς λέγει δηλαδή: «Κινδύνευσα, πολεμήθηκα καί διώχθηκα ἀπό τούς ἀσεβεῖς καί πονηρούς. Ἀλλά ὁ Κύριος μέ ἔσωσε ἀπό ὅλους τούς κινδύνους καί τούς διωγμούς». Μπορεῖ πρός στιγμή νά συντρίβεται ὁ δίκαιος καί ὁ ἐνάρετος. Ἡ δοκιμασία, ὅμως, αὐτή δέν διαρκεῖ ἐπί πολύ. Ἔρχεται μετά ἡ δικαίωση, ἡ ἀμοιβή, ἡ νίκη καί ἡ ἱκανοποίηση. Ἐξυψώνεται, ἐξαγνίζεται. Ἀκτινοβολεῖ ὁ διωκόμενος. Καί ἡ θλίψη μετατρέπεται σέ χαρά καί τό ἀκάνθινο στεφάνι σέ ὁλοφώτεινο καί αἰώνιο στέφανο δόξας. Ὁ φιλεύσπλαχνος Κύριος μᾶς φωνάζει. «Θαρσεῖτε, ἐγώ νενίκηκα τόν κόσμον» (Ἰω. 16,33) καί «ἐγώ εἰμί, μή φοβεῖσθε» (Ματθ. 14,27). Ἐπειτα, στή πίστη τοῦ διωκόμενου χριστιανοῦ ἐνισχύει πολύ ἡ ἐλπίδα τῆς ἀνταποδώσεως. «εἶστε μακάριοι» θά πεῖ καί πάλι τό δεσποτικό στόμα «ὅταν σᾶς ὑβρίσουν καί σᾶς διώξουν μόνο καί μόνο ἐπειδή πιστεύετε σέ Ἐμένα. Χαίρετε καί ἀγαλλιᾶσθε, γιατί ὁ μισθός σας θά εἶναι πολύς εἰς τούς οὐρανούς» (Ματθ. ε΄, 11-12).

Ἀδελφοί μου,

ἄς ἀγαπήσουμε τήν εὐσέβεια, ὅπως αὐτή βιώνεται στήν ἐκκλησιαστική ζωή, τήν τήρηση τοῦ Εὐαγγελίου, τήν μαρτυρία τῆς ἀγάπης. Ἄς δώσουμε μέ σταθερότητα τή μαρτυρία μας καί ἄς μήν ὑποκύψουμε στόν πειρασμό καί στήν κοσμικότητα. Συμβοηθός μας ἡ μακάρια φωνή τοῦ Ἀποστόλου Παύλου. «σύ οὖν, τέκνον μου, ἐνδυναμοῦ ἐν τῇ Χάριτι τῇ ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ» (Β΄Τιμ. 2,1) συνῳδά μέ τήν προσευχητική διάθεση τοῦ φλογεροῦ ποιητή Γ. Βερίτη: «Δέν τό ξέρει κανένας τό ἀκριβό μυστικό μας, καί μέ πόθο κρυφό τό κρατᾶμε δικό μας. Ὅλοι ἐμπρός στόν ἀγῶνα πού στή νίκη μᾶς φέρνει κι ἀπό πάνω ὁ Χριστός χίλιες χαρές μᾶς σπέρνει». ΑΜΗΝ!

Πηγή: Ιερά Μητρόπολη Χίου

---

ΤΟ ΘΕΙΟ ΚΗΡΥΓΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΜΑΤΑ ΤΗΣ ΥΨΩΣΕΩΣ (17.09.2023)

Ἀριθμός 37
17 Σεπτεμβρίου 2023
Κυριακή Μετά τήν Ὕψωσιν
(Γαλ. β΄ 16-20)

«Χριστῷ συνεσταύρωμαι̇ ζῶ δέ οὐκέτι ἐγώ, ζῇ δέ ἐν ἐμοί Χριστός» (Γαλ. 2, 20)

ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ

16 εἰδότες δὲ ὅτι οὐ δικαι­οῦται ἄνθρωπος ἐξ ἔργων νόμου ἐὰν μὴ διὰ πίστεως Ἰησοῦ Χριστοῦ, καὶ ἡμεῖς εἰς Χριστὸν Ἰη­σοῦν ἐπι­στεύσαμεν, ἵνα δικαι­­ωθῶμεν ἐκ πίστεως Χρι­στοῦ καὶ οὐκ ἐξ ἔργων νόμου, διότι οὐ δικαιωθήσε­ται ἐξ ἔργων νόμου πᾶσα σάρξ. 17 εἰ δὲ ζητοῦντες δικαιω­θῆναι ἐν Χριστῷ εὑρέθημεν καὶ αὐτοὶ ἁμαρτωλοί, ἆρα Χριστὸς ἁμαρτίας διάκονος; μὴ γένοιτο. 18 εἰ γὰρ ἃ κατέλυσα ταῦτα πάλιν οἰκοδομῶ, παραβάτην ἐμαυτὸν συνίστημι. 19 ἐγὼ γὰρ διὰ νόμου νόμῳ ἀπέθανον, ἵνα Θεῷ ζήσω. 20 Χριστῷ συνεσταύρωμαι· ζῶ δὲ οὐκέτι ἐγώ, ζῇ δὲ ἐν ἐμοὶ Χριστός· ὃ δὲ νῦν ζῶ ἐν σαρκί, ἐν πίστει ζῶ τῇ τοῦ υἱοῦ τοῦ Θεοῦ τοῦ ἀγαπήσαντός με καὶ παραδόντος ἑαυτὸν ὑπὲρ ἐμοῦ.

ΘΕΙΟ ΚΗΡΥΓΜΑ

Αὐτήν τήν ἐξομολόγηση, σχετικά μέ τή ζωή του, μᾶς ἐκμυστηρεύεται ὁ Ἀπόστολος Παῦλος, ἀγαπητοί ἀδελφοί, στό σημερινό ἀποστολικό ἀνάγνωσμα. Ἀπευθύνεται στούς Γαλάτες, μία περιοχή ἐκεῖ ὅπου σήμερα βρίσκεται ἡ πρωτεύουσα τῆς Τουρκίας, ἡ Ἄγκυρα. Τήν Γαλατία τήν εἶχε ἐπισκεφθεῖ ὁ Ἀπόστολος Παῦλος κατά τή δεύτερη ἀποστολική του ὁδοιπορία καί ἡ ὅλη του προσπάθεια ἐκεῖ εἶχε στεφθεῖ ἀπό ἐπιτυχία. Δυστυχῶς, ὅμως, μετά ἀπό λίγο καιρό ἐμφανίστηκαν τά πρῶτα ζιζάνια στόν ἀγρό τῆς τοπικῆς αὐτῆς Ἐκκλησίας. Κάποιοι ψευδοδιδάσκαλοι ἐδίδασκαν, ὅτι οἱ νέοι χριστιανοί, πού εἶχε βαπτίσει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος, θά ἔπρεπε μαζί μέ τό Εὐαγγέλιο νά τηροῦν, συγχρόνως, καί τό Νόμο τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης. Μαζί μέ τή Θεία Λειτουργία νά προσφέρουν καί θυσίες, πού ὅριζε ὁ Μωσαϊκός Νόμος. Αὐτή ἡ διδασκαλία προκάλεσε σύγχιση στίς τάξεις τῶν χριστιανῶν. Αὐτός ἦταν ὁ λόγος πού ἔγραψε τήν πρός Γαλάτας ἐπιστολή του - ἕνα μέρος τῆς ὁποίας ἀναλύσαμε τήν προηγούμενη Κυριακή.

Στή σημερινή περικοπή ὁ θεῖος Ἀπόστολος μᾶς δίνει τήν ἐγκάρδια ἐξομολόγησή του: Μέ τό βάπτισμα ἔχω σταυρωθεῖ καί πεθάνει μαζί μέ τόν Χριστό, δέν ἔχει πλέον καμμιά ἰσχύ γιά μένα ὁ Νόμος. Δέν ζῶ πλέον ἐγώ, ὁ παλαιός δηλαδή ἄνθρωπος, ἀλλά ζεῖ μέσα μου ὁ Χριστός. Τήν φυσική δέ ζωή πού ζῶ μέσα στό σῶμά μου, τώρα πού ἐπέστρεψα στόν Χριστό, ζῶ ἐμπνεόμενος ἀπό τήν πίστη στόν Υἱό τοῦ Θεοῦ, ὁ ὁποῖος μέ ἠγάπησε καί παρέδωκε τόν ἑαυτό του γιά τή σωτηρία μου (Μετάφραση Παν. Τρεμπέλα).

Ὁ οὐρανοβάμων Παῦλος εἶχε κάνει πράξη τή μεγάλη ἐντολή, πού ἴσχυε καί γιά τόν παλαιό καί γιά τό νέο Ἰσραήλ «ἀγαπήσεις Κύριον τόν Θεόν σου ἐξ ὅλης τῆς καρδίας σου καί ἐξ ὅλης τῆς ψυχῆς σου καί ἐξ ὅλης τῆς διανοίας σου» (Λουκ. 10,27), ὅλη ἡ ὕπαρξή του εἶχε δοθεῖ στό Χριστό. Μᾶλλον δέν εἶχε δική του ὕπαρξη, θά λέγαμε. Στή θέση της ἦταν αὐτός ὁ Χριστός. «Χριστῷ συνεσταύρωμαι̇ ζῶ δέ οὐκέτι ἐγώ, ζῇ δέ ἐν ἐμοί Χριστός». Τό πρῶτο καί βασικό στοιχεῖο τῆς ζωῆς τοῦ χριστιανοῦ εἶναι ἡ σταύρωση. Μέ ποιά ἄραγε ἔννοια; Διότι εἶναι φανερό ὅτι ὁ Ἀπόστολος Παῦλος δέν ἐννοεῖ κάποια φυσική σταύρωση, οὔτε τό συνηθισμένο βιολογικό θάνατο. Εἶναι ἡ σταύρωση τοῦ παλαιοῦ ἀνθρώπου (Ρωμ. 6,6) πού μυστηριακά φανερώνεται τήν ὥρα τοῦ βαπτίσματός μας. Ἀπό τή στιγμή αὐτή, λοιπόν, πρέπει νά γίνουμε νεκροί καί σταυρωμένοι γιά τόν κόσμο. Ὄταν λέμε κόσμο, δέν ἐννοοῦμε βέβαια τούς ἀνθρώπους, ἐννοοῦμε ὅ,τι βρίσκεται σέ ἀντίθεση μέ τό θέλημα τοῦ Θεοῦ, ὅ,τι κηλιδώνει τό λευκό χιτώνα πού ὅλοι λάβαμε τήν ὥρα τοῦ βαπτίσματός μας. Γιά τή νέκρωση αὐτή ὡς πρός τόν κόσμο ὁ Ἅγιος Συμεών ὁ Νέος Θεολόγος λέει ὅτι εἶναι «αἱ θλίψεις, οἱ πειρασμοί, καί εἴ τι ἕτερον τῶν παθημάτων τοῦ Χριστοῦ. Ἅ ὑποφέροντες ἐν ὑπομονῇ πολλῇ μιμούμεθα τοῦ Χριστοῦ τά παθήματα», δηλαδή ἡ ὑπομονή στίς θλίψεις, τίς δοκιμασίες καί τούς πειρασμούς τῆς ζωῆς εἶναι μιά σταύρωση γιά τόν πιστό, γι’αὐτόν πού θέλει νά ἀκολουθήσει τό δρόμο τοῦ Θεοῦ.

Ὁ λόγος τοῦ Ἀποστόλου, ὅμως, σήμερα, δέν μᾶς δίνει μόνο αὐτή - τήν ἀρνητική - ὄψη τῆς χριστιανικῆς ζωῆς. Προβάλλει, παράλληλα, καί τήν ἄλλη - τή θετική της - πλευρά. «Ζῶ δέ οὐκέτι ἐγώ, ζῇ δέ ἐν ἐμοί Χριστός»(Γαλ. 2, 20). Αὐτό πού δεσπόζει στήν ὁμολογία τοῦ Ἀποστόλου Παύλου δέν εἶναι ὁ θάνατος, δέν εἶναι ἡ νέκρωση, ἀλλά ἡ ζωή καί μάλιστα ἡ ζωή τοῦ Χριστοῦ μέσα του. Ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος κάνει μιά πολύ λεπτή παρατήρηση, ὅτι ὁ Ἀπόστολος δέν ἀναφέρεται στόν ἑαυτό του σάν νά εἶναι νεκρός, ἀλλά τόν παρουσιάζει νά ζεῖ καλύτερη καί ἀνώτερη ζωή ἀπό ὅ,τι οἱ περισσότεροι ἄνθρωποι, καθώς εἶναι μέτοχος τῆς ὄντος ζωῆς, πού δέν διακόπτει κανενός εἴδους θανάτου.

Ὁ χριστιανός σταυρώνοντας καί νεκρώνοντας τόν παλαιό ἄνθρωπο (Ρωμ. 6, 6), ὁδηγεῖται σέ μιά καινούργια ζωή. Νέκρωσε μέσα του τήν ἁμαρτία, γιά νά ζήσει τή χάρη. Πέθανε ὁ ἴδιος γιά τόν κόσμο, γιά νά μπορέσει νά ζήσει «ἐν Χριστῷ». Γιά νά ἐνοικήσει καί νά ζεῖ μέσα του ὁ Θεάνθρωπος Κύριος. Ἐνῶ ἐξακολουθεῖ νά ζεῖ «ἐν σαρκί», - δηλαδή βιολογικά - , ὅμως δέν ζεῖ πλέον ὁ ἴδιος καί μόνος. Ζεῖ κάτω ἀπό τήν ἐνέργεια τῆς χάριτος. Μέσα του ζεῖ ὁ Ἰησοῦς Χριστός. Γιατί τελικά ὁ Σταυρός κρύβει μέσα του τό μυστήριο τῆς ζωῆς. Ὁ Χριστός εἶναι τό ὑπόδειγμα τῆς ζωῆς μας (Α΄ Πέτρ. 2, 22). Δέν ἐπιτρέπεται νά βαρυγκομοῦμε καί νά λέμε πώς εἶναι ἀνεφάρμοστα τά λόγια τοῦ Εὐαγγελίου, ἕνα ὡραῖο εὔηχο κήρυγμα, ἕνα ἀνεκπλήρωτο ἰδανικό ἴσως, παραμύθι κάποιων ὀνειροπόλων ρομαντικῶν, πού θέλουν «νά φτιάξουν τόν κόσμο». Γι’αὐτό καί θεωροῦν τήν Ἐκκλησία, πού προβάλλει ὡς ἰδανικό τρόπο ζωῆς τήν «ἐν Χριστῷ ζωήν», ἀδύναμη νά δώσει ἀπάντηση στά καίρια ἐρωτήματα τοῦ σύγχρονου ἀνθρώπου καί νά λύσει τά καυτά προβλήματα τῆς καθημερινῆς ζωῆς. Ὅμως, ἡ Ἐκκλησία προτείνει τό πρόσωπο καί τό ἔργο τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, ὡς ἀκλόνητο θεμέλιο τῆς ζωῆς τοῦ ἀνθρώπου. Ὁ Χριστός δέν ἦλθε γιά νά φέρει «μιά νέα τάξη πραγμάτων», οὔτε ἦλθε στόν κόσμο γιά νά διατηρήσει στή ζωή ἕναν πεπαλαιωμένο ἄνθρωπο κι ἕναν κόσμο σέ μαρασμό. Πολλοί ἄνθρωποι μέ περισσή καύχηση διαλαλοῦν τά πάθη τους καί τίς ἁμαρτίες τους καί μάλιστα ὅτι τά κάνουν μέ ἐπίγνωση καί χωρίς δυσταγμό. Σταυρώνουμε τόν ἑαυτό μας στήν ἁμαρτία χωρίς τήν ἐλπίδα τῆς Ἀνάστασης. Ἀντίθετα ἡ συσταύρωσή μας μέ τόν Χριστό μέσα ἀπό τή φαινομενική ἀδυναμία καί τόν ἀγώνα τῆς ταπείνωσης θά μᾶς χαρίσει τή νίκη, τήν πνευματική ὕψωση, καί τόν ἀληθινό πλοῦτο. Αὐτός πού ἀπώλεσε τήν ψυχή του, δηλαδή ἀπαρνήθηκε τά πάθη του, «κἄν ἀποθάνη ζήσεται» (Ἰω. 11, 25). Ὁ Χριστός ὄντας ὁ ἴδιος Ζωή εἶναι ὁ μόνος ἱκανός νά ζωοποιήσει τόν ἄνθρωπο καί νά μεταμορφώσει ὁλόκληρη τή κτίση. Ἡ Ἐκκλησία εἶναι ὁ μυστηριακός χῶρος συνάντησης καί κοινωνίας τοῦ ἀνθρώπου μέ τό Θεό, τό Μυστικό Σῶμα τοῦ Χριστοῦ πού δίνει τή δυνατότητα, ὅταν ὑπάρχουν οἱ προϋποθέσεις, νά ἑνωθεῖ ὁ ἄνθρωπος μέ τό Θεό. Ἡ σοφία τῶν θείων Πατέρων θά μιλήσει στίς καρδιές μας.

Ὁ Ἅγιος Ἰγνάτιος ὁ θεοφόρος εἶχε μέσα του μιά σταυρωμένη ἀγάπη καί ἔλεγε: «ὁ ἑμός ἔρως ἐσταύρωται», καί διατυπώνει τά ἑξῆς: Ὁ Ἰησοῦς ὥρισε δέ, κατά τήν Δευτέρα Παρουσία Του, τιμητικά πρῶτα θά δοῦμε τόν Τίμιο Σταυρό Του καί μετά Ἐκεῖνον: «καί τότε φανήσεται τό σημεῖον τοῦ Υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου ἐν τῷ οὐρανῷ» (Ματθ.24,30). Αὐτός, ὁ Ὁποῖος, ἀπό τόν ἔρωτά Του γιά ἐμᾶς, ἁγίασε τό κατηραμένο σύμβολο τοῦ Σταυροῦ, ἄς εἴμαστε ἀπολύτως βέβαιοι ὅτι κι ἐμᾶς μπορεῖ νά μᾶς ἀγαπήσει, ἐάν μέ τήν αὐτεξούσια βούλησή μας δέν τόν ἐμποδίσουμε.

Ὁ ἱερός Χρυσόστομος λέει γιά τόν πνευματικό ἔρωτα: Εἶναι τόσο ἐπιτακτικός, ὥστε νά ἐκμεταλεύεται τόν καιρό, καί πάντοτε ἡ ψυχή νά θέλει νά βρίσκεται μ’Αὐτόν (τόν Κύριο) πού τήν ἀγαπάει, ὥστε καμμιά θλίψη ἤ ὀδύνη νά μήν πλησιάζει καί εἰσχωρεῖ μέσα της.

Ὁ Ἅγιος Νεκτάριος θά διατυπώσει: Ὁ θεῖος ἔρωτας γεννιέται στή καρδιά πού ἔχει καθαρθεῖ ἀπό τά πάθη, διότι μέσα σ’αὐτήν εἰσέρχεται ἡ Θεία Χάρη. Ὁ ἔρωτας πρός τόν Θεό εἶναι θεῖο δῶρο καί προσφέρεται στή ψυχή πού ἀγωνίζεται νά παραμείνει ἁγνή. Ἡ ψυχή, πού ἔχει ἐλκυσθεῖ ἀπό τόν θεῖο ἔρωτα, ἔχει ἐμπιστοσύνη στό Θεό καί σ’Αὐτόν ἀφήνει ὅλη της τήν ἐλπίδα. Μ’Αὐτόν διαλέγεται μέρα καί νύχτα. Εἶναι πλέον μακαρία, διότι ἔτυχε τοῦ θείου πόθου καί ἐκπλήρωσε τίς ἐπιθυμίες της. Κάθε ἐπιθυμία, κάθε λαχτάρα καί ροπή, πού εἶναι ξένη στή θεία ἀγάπη, ἀπομακρύνεται ἀπ’αὐτήν ὡς ταπεινή καί ἀνάξιά της. Ἡ ψυχή, πού ἔχει πληγωθεῖ ἀπό τόν θεῖο ἔρωτα, εἶναι πάντα χαρούμενη, ἀγάλλεται, σκιρτᾶ καί χορεύει, γιατί ἀναπαύεται στήν ἀγάπη τοῦ Κυρίου. Κανένα θλιβερό γεγονός δέν μπορεῖ νά διαταράξει τήν γαλήνη καί τήν εἰρήνη της.

Ὁ Ἅγιος Ἄνθιμος: Ὅλα τά πάθη μᾶς πολεμοῦν καί τήν νύκτα καί τήν ἡμέρα, ἀλλά γιά κανένα δέν πρέπει νά ἀπελπιζώμεθα, διότι ὁ Χριστός ἀοράτως μᾶς δίδει χεῖρα βοηθείας καί ἔχει ὅλα τά κατάλληλα διά τήν σωτηρία μας. Πᾶρε μιά στιγμή ἕνα βιβλίο πάνω στήν ἀπελπισία σου νά δεῖς τί ἔπαθαν οἱ Ἅγιοι Μάρτυρες, νά δεῖς πόσα ὑπέφεραν οἱ Ὄσιοι Πατέρες, γιά νά παρηγορηθεῖς. Ἐάν δέν ἀγαπήσωμεν τόν Χριστόν, δέν θά Τόν εὕρωμεν̇ καί ἐάν δέν Τόν εὕρωμεν, δέν θά τόν ἀπολαύσωμεν̇ καί πάλιν ἐάν δέν κοπιάσωμεν καί δέν μοχθήσωμεν, δέν θά Τόν εὕρωμεν. Ἄνθρωποι εἴμεθα καί θά πέσωμεν καί θά πληγωθοῦμε̇ ἔχομεν, ὅμως, φάρμακον, πού δέν ἐξαλείφεται ποτέ.

Χριστιανοί μου,

ὅ,τι πιό ὄμορφο, ὅ,τι πιό ἱερό εἶναι ἡ ζωή. Ὄχι, ὅμως, μιά ζωή ψεύτικη καί ἀπατηλή. Οὔτε μιά ζωή πού περιορίζεται στήν κολακεία τῶν αἰσθήσεων μόνο, πού τρέμει μπροστά στό θάνατο, πού ἀφήνει τόν ἄνθρωπο ἀλύτρωτο καί δυστυχισμένο. Ἀξεπέραστα ὄμορφη καί, κατ’ἐξοχήν, ἱερή εἶναι ἡ ἐν Χριστῷ ζωή, ἡ στενή καί ἄρρηκτη ἕνωσή μας μέ τόν Λυτρωτή Κύριο. Εἶναι ἐπιτακτική ἀνάγκη νά ζήσουμε πνευματική ζωή καί ἐνταγμένοι στό σῶμα τῆς Ἐκκλησίας καί στά ἱερά Μυστήρια νά νικήσουμε τόν θάνατο καί νά συνεχίσουμε ἐλεύθεροι πρός τήν αἰωνιότητα. Πρέπει νά ἀποκτήσουμε «νοῦν Χριστοῦ» (Α΄ Κορ. 2,16). Νά σκεπτόμαστε καί νά φρονοῦμε ὅπως ὁ Χριστός (Φιλ. 2,5). Νά ἐνεργοῦμε καί νά πράττουμε ὅπως ἐνεργοῦσε καί ἔπραττε Ἐκεῖνος. «Περιπατεῖτε ἐν ἀγάπῃ καθώς καί ὁ Χριστός» (Ἐφεσ. 5,2).

Ἡ γλυκόσταλτη φωνή τοῦ φλογεροῦ Βερίτη θά μᾶς παροτρύνει: «Ἐλᾶτε, ἀδέλφια, στήν ἁγνή ζωή, τή μόνη τιμημένη, τήν ἀναστάσιμη χαρά νά δώσουμε στή γῆ τήν πονεμένη. Ἐλᾶτε, ἀδέλφια, στούς τρανούς καί τρισευγενικούς ἀγῶνες. Ἀθάνατη γιά μᾶς τιμή καί τώρα καί στούς ἄπειρους αἰῶνες». ΑΜΗΝ!

Πηγή: Ιερά Μητρόπολη Χίου

ΤΟ ΘΕΙΟ ΚΗΡΥΓΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΠΡΟ ΤΗΣ ΥΨΩΣΕΩΣ (10.09.2023)

Ἀριθμός 36
10 Σεπτεμβρίου 2023
Κυριακή Πρό τῆς Ὑψώσεως
(Γαλ. στ΄ 11-18)

«Ἐμοί δέ μή γένοιτο καυχᾶσθε εἰ μή ἐν τῷ σταυρῷ τοῦ Κυρίου»( Γαλ. 6,14)

ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ

«Αδελφοί, ίδετε πηλίκοις υμίν γράμμασιν έγραψα τη εμή χειρί. Όσοι θέλουσιν ευπροσωπήσαι εν σαρκί, ούτοι αναγκάζουσιν υμάς περιτέμνεσθαι, μόνον ίνα μη τω σταυρώ του Χριστού διώκωνται. Ουδέ γαρ οι περιτετμημένοι αυτοί νόμον φυλάσσουσιν, αλλά θέλουσιν υμάς περιτέμνεσθαι, ίνα εν τη υμετέρᾳ σαρκί καυχήσωνται. Εμοί δε μη γένοιτο καυχάσθαι ει μη εν τω σταυρώ του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, δι’ ου εμοί κόσμος εσταύρωται καγώ τω κόσμω. Εν γαρ Χριστώ Ιησού ούτε περιτομή τι ίσχύει ούτε ακροβυστία, αλλά καινή κτίσις. και όσοι τω κανόνι τούτω στοιχήσουσιν, ειρήνη επ’ αυτούς και έλεος, και επί τον Ισραήλ του Θεού. Του λοιπού κόπους μοι μηδείς παρεχέτω· εγώ γαρ τα στίγματα του Κυρίου Ιησού εν τω σώματί μου βαστάζω. Η χάρις του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού μετά του πνεύματος υμών, αδελφοί· αμήν»

ΘΕΙΟ ΚΗΡΥΓΜΑ

Στή σημερινή ἀποστολική περικοπή, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, θά ἀκούσουμε τή θεόσταλτη φωνή τοῦ Ἀποστόλου Παύλου νά διακηρύττει: ΄΄Μή γένοιτο ποτέ νά καυχηθῶ γιά τίποτε ἄλλο παρά μόνο γιά τό σταυρό τοῦ Κυρίου΄΄. Καύχημα δικό μου εἶναι Χριστός ὁ Ἐσταυρωμένος. Καυχῶμαι, πού ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ ἐνηνθρώπησε, ἔπαθε, σταυρώθηκε γιά μένα τό μικρό καί εὐτελῆ ἄνθρωπο. Καύχημά μου ὁ Σταυρός, ἀπ’ ὅπου πηγάζει ἡ σωτηρία μου. Ἰδανικό τῆς ζωῆς μου ὁ σταυρός. Ὁ κόσμος μέ τίς ἡδονές καί τά θέλγητρά του εἶναι νεκρός γιά μένα, ὅπως καί ἐγώ εἶμαι νεκρός γιά τόν κόσμο ΄΄Ζῶ δέ οὐκέτι ἐγώ, ζῇ δέ ἐν ἐμοί Χριστός΄΄(Γαλ. 2,20).

Ὁ Σταυρός, λέει ὁ ἱερός Χρυσόστομος, εἶναι τό θέλημα τοῦ Πατρός, ἡ δόξα τοῦ Μονογενοῦς Υἱοῦ καί τό ἀγαλλίαμα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Αὐτό, λοιπόν, τό προαιώνια γνωστό στόν Θεό, ἀλλά ἄγνωστο σέ ἀγγέλους καί ἀνθρώπους, μυστήριο θέλησε ὁ Θεός νά τό προκηρύξει καί νά τό προτυπώσει μυστικά στούς Δικαίους τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης. Στούς ὕμνους καί στά τροπάρια πού ἀκούγονται αὐτές τίς ἡμέρες καί εἶναι ἀφιερωμένα στόν Τίμιο Σταυρό, ἀναφέρονται ὅλα τά παλαιοδιαθηκικά σύμβολα καί οἱ προτυπώσεις του: τό δέντρο τῆς ζωῆς στόν Παράδεισο (Παρ. Σολ. 11,30), τό ραβδί μέ τό ὁποῖο προσκύνησε ὁ γέροντας Ἰακώβ (Γεν. 40, 7), ἡ σταυροειδής εὐλογία πού ἔδωσε στά παιδιά τοῦ γιοῦ τοῦ Ἰωσήφ (Γεν. 40, 8), τό χτύπημα τῆς ράβδου τοῦ Μωϋσῆ στήν Ἐρυθρά Θάλασσα (Ἔξ.,14), τό ραβδί τοῦ Ἀαρών πού βλάστησε (Ἀριθμ.,17), τό χάλκινο φίδι πού ὕψωσε ὁ Μωϋσῆς στήν ἔρημο, πού ἀκούσαμε στήν σημερινή εὐαγγελική περικοπή (Ἀριθμ., 21) καί πολλά ἄλλα. Μέ αὐτές τίς παραστάσεις  προτυπωνόταν τό ἀπολυτρωτικό καί σωστικό γεγονός τῆς σταυρώσεως τοῦ Κυρίου, χάρη στήν ὁποία λυτρωθήκαμε ἀπό τή δουλεία τοῦ διαβόλου, τῆς ἁμαρτίας, τοῦ θανάτου καί γίναμε μέλη τῆς Ἐκκλησίας, αὐτῆς τῆς αἰώνιας Γῆς τῆς Ἐπαγγελίας,  τόν νέο Παράδεισο. Ὅταν, λοιπόν, τό μυστήριο τοῦ Σταυροῦ εἶναι τόσο μεγαλειῶδες καί ἡ δύναμή του πανσωστική, ὅταν ὁ ἴδιος ὁ Κύριος μᾶς  διαβεβαιώνει ὅτι ὁ Σταυρός εἶναι ἡ δόξα Του (βλ. Ἰω. 13, 31), πῶς μπορεῖ νά μήν εἶναι ὁ Σταυρός καύχημα τῶν πιστῶν; Αὐτό εἶναι τό μυστικό  τοῦ Ἀποστόλου Παύλου καί ὅλων τῶν Ἁγίων: τό ὅτι ἔλαβαν πεῖρα τῆς δυνάμεως τοῦ Δεσποτικοῦ Σταυροῦ. Ὁ Σταυρός εἶναι γι’αὐτούς καύχημα, ἐπειδή εἶναι τό μόνο διάσωσμα στόν ἀγώνα τους ἐναντίον τοῦ κόσμου, τοῦ κοσμοκράτορα διαβόλου καί τοῦ ἑαυτοῦ τους: Ἐδῶ πρέπει νά διευκρινίσουμε, ὅτι μέ τόν ὅρο ΄΄κόσμος΄΄ ἐννοοῦμε τά ἐγκόσμια καί βιοτικά πράγματα καί, κυρίως, τά πάθη μέ τά ὁποῖα ὁ ἄνθρωπος γίνεται ὑλόφρων καί χαμαίζηλος, προσκολλημένος σάν ἄλλος εἰδωλολάτρης στήν κτίση. Ἀπέναντι σέ ὅλα αὐτά ὁ Ἀπόστολος Παῦλος ἐκμυστηρεύεται ὅτι εἶναι νεκρός∙ ΄΄οὔτε αὐτά μποροῦν νά μέ κυριεύσουν, οὔτε ἐγώ νά τά ἐπιθυμήσω. Γι αὐτό ὅσες ἀφορμές καυχήσεως κι ἄν εἶχε, ὡς εὐσεβής καί ζηλωτής Ἰουδαῖος, πρίν νά γνωρίσει τό Χριστό, ὅλες τίς θεωροῦσε σκύβαλα καί ζημιά (Φιλ. 3, 8).

Καί στή θέση τοῦ παλαιοῦ κόσμου, μέ τά σύμβολα καί τούς τύπους, ὁ θεῖος Ἀπόστολος τοποθετεῖ τήν ΄΄καινή κτίση΄΄ (Γαλ. 6, 15), τήν ἀναγέννηση δηλαδή τοῦ ἀνθρώπου καί τή μεταμόρφωση τοῦ κόσμου πού πραγματοποίησε ὁ Ἰησοῦς Χριστός, ἡ ὁποία ἔρχεται ὄχι μέ τίς διατάξεις τοῦ νόμου, ἀλλά μέ τό Ἅγιο Πνεῦμα μέσα στήν Ἐκκλησία καί στόν ἄνθρωπο. Πηγή καύχησης, λοιπόν, ὁ Σταυρός τοῦ Χριστοῦ μας, τοῦ ὁποίου τήν παγκόσμιο ὕψωση θά ἑορτάσουμε σέ λίγες ἡμέρες.
Ὁ Σταυρός εἶναι ἡ πιό τρανή ἀπόδειξη τῆς θείας ἀγάπης. ΄΄Μείζονα ταύτης ἀγάπην οὐδείς ἔχει, ἵνα τίς τήν ψυχήν αὐτοῦ θῇ ὑπέρ τῶν φίλων αὐτοῦ (Ἰω. 15, 13), βεβαίωνε ὁ Κύριος τούς μαθητές του, λίγο πρίν πάρει τό δρόμο γιά τόν Γολγοθᾶ. ΄΄Συνίστησι δέ τήν ἑαυτοῦ ἀγάπην εἰς ἡμᾶς ὁ Θεός΄΄, γράφει ὁ μακάριος Παῦλος, ΄΄ ὅτι ἔτι ἁμαρτωλῶν ὄντων ἡμῶν Χριστός ὑπέρ ἡμῶν ἀπέθανε΄΄ (Ρωμ. 5,8). Γιά τή σωτηρία τοῦ ἀνθρώπου ἀνέβηκε ὁ ἴδιος ὁ Θεός ἐπάνω στό Σταυρό γενόμενος ἄνθρωπος. Ἡ καύχησή μας, λοιπόν, εἶναι ἡ βεβαιότητα τῆς σωτηρίας μας. Καυχώμαστε, ἐπίσης, γιά τό Σταυρό τοῦ Κυρίου μας, γιατί εἶναι ἡ ἐλπίδα μας. Εἶναι τό τρόπαιο τῆς νίκης καί τό σύμβολο τοῦ θριάμβου τοῦ Χριστοῦ. Καθώς τόν ὀνομάζει ἕνας ἀπό τούς νηπτικούς πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μας, εἶναι ΄΄τό ἐνέχυρον τῆς εἰς ἡμᾶς εὐσπλαχνίας καί σωτηρίας΄΄. Τέλος καυχόμαστε ΄΄ἐν τῷ Σταυρῷ τοῦ Κυρίου΄΄, γιατί ὁ Σταυρός ἀποτελεῖ  τό στήριγμά μας. Μέ τό Σταυρό νικήθηκε ὁ διάβολος. Ἀπό τή στιγμή πού ἐπάνω στό ξύλο τοῦ σταυροῦ θυσιάστηκε ὁ Θεάνθρωπος Κύριός μας, ὁ σταυρός ἁγιάσθηκε. Ἔλαβε χάρη καί δύναμη. Γι’αὐτό ὅταν καί ἐμεῖς τόν προσκυνοῦμε ἀντλοῦμε δύναμη. Ὅταν τόν ἀσπαζόμαστε, λαμβάνουμε ἁγιασμό καί ὅταν τόν ἀτενίζουμε μέ πίστη, ἡ καρδιά μας γεμίζει ἀπό χαρά, ἀγαλλίαση καί ἐλπίδα. Ὁ Χριστός, διά τοῦ σταυροῦ καί τῆς Ἀναστάσεως, ὑπερέβη τήν ἁμαρτία καί τό θάνατο καί μᾶς ἔδωσε τήν μοναδική εὐκαιρία, εὐλογία καί δυνατότητα νά ὑπερβοῦμε ὁ καθένας προσωπικά τή θνητή μας φύση καί νά ἀνασταθοῦμε μαζί Του. Ἔδωσε, δηλαδή, ἀξία, περιεχόμενο καί προοπτική στή ζωή μας: Μεγάλη ἡ δύναμή του, ἐφ’ ὅσον εἶναι λυτρωτική γιά τόν ἄνθρωπο.

Ἡ σοφία τῶν θείων Πατέρων μας θά μᾶς διαφωτίσει:

Ὁ ἱερός Χρυσόστομος: Ὁ Σταυρός εἶναι ἡ προϋπόθεση χιλίων ἀγαθῶν. Χάρη σ’αὐτόν, ὅσοι εἴμαστε ἀτιμασμένοι καί πεταγμένοι ἔξω ἀπό τόν Παράδεισο, γίναμε δεκτοί στίς τάξεις τῶν υἱῶν τοῦ Θεοῦ. Χάρη σ’αὐτόν δέν βρισκόμαστε πιά στή πλάνη, ἀλλά γνωρίσαμε τήν ἀλήθεια, ὅσοι προσκυνούσαμε πρίν ξύλα καί πέτρες γνωρίσαμε τώρα τόν Δημιουργό τῶν πάντων. Χάρη σ’ αὐτόν, ἐμεῖς οἱ δοῦλοι τῆς ἁμαρτίας, ἀποκτήσαμε δικαίωμα στήν ἐλευθερία. Χάρη σ’ αὐτόν, ἡ γῆ ἀπό δῶ καί πέρα ἔγινε οὐρανός. Αὐτός μᾶς ἐλευθέρωσε ἀπό τήν πλάνη μας, αὐτός συμφιλίωσε τόν Θεό μέ τούς ἀνθρώπους. Αὐτός μᾶς ἀπέσπασε ἀπό τό βυθό τῆς κακίας καί μᾶς ὁδήγησε στήν κορυφή τῆς ἀρετῆς.

Ὁ Ἅγιος Ἀμβρόσιος: Ἔχουμε τό σημεῖο τοῦ Σταυροῦ πάνω στό μέτωπο, τήν καρδιά καί τά χέρια μας, ἐπειδή ὀφείλουμε πάντα νά ὁμολογοῦμε τόν Ἰησοῦ Χριστό. Πάνω στήν καρδιά ἐπειδή ὀφείλουμε πάντα νά τόν ἀγαπᾶμε, καί στά χέρια ἐπειδή ὀφείλουμε νά ἐργαζόμαστε γιά τήν ἐπικράτηση τοῦ θείου νόμου.

Ὁ Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς: Καί αὐτοί (δηλ. οἱ αἱρετικοί) βρίσκουν προφάσεις (ἐνῶ θά ἔπρεπε, ἄν εἶχαν μυαλό, νά προσκυνοῦν αὐτόν μαζί μέ μᾶς), ὥστε νά ἀποστρέφονται τό σύμβολο τῆς δόξας τοῦ Βασιλέα, τό ὁποῖο αὐτός ὁ ἴδιος ὁ Κύριος ὀνομάζει ὕψος καί δόξα τοῦ ἑαυτοῦ Του, μέλλοντας νά ἀνεβεῖ σ’αὐτό. Καί ἐμεῖς ἀφοῦ λυγίσουμε γόνατα καί καρδιές ἄς προσκυνήσουμε τόν Σταυρό ὅπου ἀπλώθηκαν τά πόδια καί τά χέρια Του, πού περιέχουν τό Σύμπαν. Τόν Σταυρό ἄς προσκυνήσουμε μέ πίστη καί θά λάβουμε τόν ἁγιασμό Του.

Ὁ Ἅγιος Νεκτάριος: Ὁ Σταυρός τοῦ Κυρίου πρέπει νά τιμᾶται γιά δύο λόγους. Πρῶτον γιατί πάνω σ’αὐτόν ὁ Κύριός μας Ἰησοῦς Χριστός ἔχυσε τό τίμιό Του αἷμα κάι πέθανε. Δεύτερον, μᾶς ἔχει δοθεῖ σάν ὅπλο ἐναντίον τοῦ διαβόλου κι ἔχει τή δύναμη νά διώχνει τά πονηρά πνεύματα.

Ὁ Ἅγιος Ἄνθιμος: Τόσο πολύ ἀγαπᾶ ὁ Θεός τόν ἄνθρωπο, ὥστε δέν περιγράφεται ἡ ἀγάπη του. Δέν βλέπει τήν ἀκαθαρσίαν τοῦ ἀνθρώπου. Βλέπει τήν δική Του εὐσπλαχνίαν, βλέπει τήν συμπάθειάν Του καί νικᾶται διά τῆς χάριτος∙ ὅπως ἔγινε καί πάνω στό Σταυρό γιά τόν ληστήν. Τό βλέμμα τοῦ ληστῆ εἵλκυσε τήν μορφή τοῦ Χριστοῦ μέσα στήν καρδιά του. Διότι τό βλέμμα ἐκεῖνο ἦταν ἱκετευτικό, γεμᾶτο πόνο καί μετάνοια∙ καί τοῦ εἶπε ἕνα γλυκό λόγο, πού δέν ἀκούσθηκε γλυκύτερος εἰς ὅλον τόν κόσμο, «Μνήσθητί μου, Κύριε» τοῦ εἶπε, «ὅταν ἔλθῃς ἐν τῇ βασιλείᾳ σου». Θυμήσου με καί μένα, Χριστέ μου, ὅταν πᾶς στήν βασιλεία Σου.

Ὁ Ἅγιος Ἐφραίμ ὁ Σύρος θά προτρέψει: Τοῦτον, χριστιανέ καθ’ἑκάστην ἡμέραν καί νύκτα καί ὥραν καί στιγμήν μή διαλείπεις∙ ἀλλά κοιμώμενος καί ἀνιστάμενος, καί ἐργαζόμενος καί ἐσθίων καί πίνων, πάντα τά μέλη σου μέ τόν τίμιον καί ζωοποιόν Σταυρόν σφράγιζε, καί οὐδέποτε φοβηθήσῃ.

Ὁ Ἅγιος Παΐσιος θά ἀνακεφαλαιώσει: Τί νά φοβηθεῖς; Τά ταγκαλάκια (δαίμονες) δέν ἔχουν καμιά δύναμη. Σταυρό δέν φορᾶς; Τά ὅπλα τοῦ διαβόλου εἶναι άδύναμα. Ὁ Χριστός μᾶς ἔχει ὁπλίσει μέ τόν Σταυρό Του. Μόνον ὅταν ἀφήνουμε τά ὅπλα τά πνευματικά, τότε ὁ ἐχθρός ἔχει δύναμη. Ἕνα μικρό σταυρουδάκι ἔδειξε ἕνας ὀρθόδοξος ἱερέας σέ ἕναν μάγο καί ἔκανε νά τρέμει ὁ δαίμονας πού εἶχε ἐπικαλεσθεῖ μέ τίς μαγεῖες του.

Χριστιανοί μου,

«καυχᾶσθαι ἐν τῷ σταυρῷ τοῦ Κυρίου», μᾶς εἶπε σήμερα ὁ Ἀπόστολος. Ἡ καύχηση τοῦ χριστιανοῦ εἶναι ὁ σταυρός τοῦ Κυρίου μας∙ ἡ ἀλήθεια πού μᾶς φανέρωσε μέ τό σταυρό Του καί ἡ σωτηρία πού πραγματοποίησε μέ τή σταύρωσή Του. Ὁ σταυρός τοῦ Κυρίου εἶναι ὁ θάνατος τῆς ἁμαρτίας καί ἡ θύρα τῆς ζωῆς. Εἶναι ἡ νέκρωση τῶν παθῶν καί ὁ δρόμος πρός τήν ἀνάσταση. Εἶναι ἡ θλίψη πού προεῖπε ὁ Κύριος, ὅτι θά ἔχουμε στόν παρόντα κόσμο (Ἰω. 16,33), καί ἡ ὁποία ἀπεργάζεται τήν πνευματική τελείωση καί τόν ἁγιασμό μας. Ὁ σταυρός εἶναι ἡ «ὡραιότης τῆς Ἐκκλησίας». Χωρίς αὐτόν δέν ὑπάρχει οὔτε Ἐκκλησία, οὔτε Χριστιανισμός. Αὐτό σημαίνει πώς δέν ὑπάρχει καί χριστιανική ζωή χωρίς τό σταυρό. Γιά νά ἀκολουθήσουμε τόν Ἰησοῦ καί νά μετάσχουμε στή ζωή Του ἀπαιτεῖται νά σηκώσουμε τό σταυρό μας καί νά ἐνστερνιστοῦμε τήν κακοπάθεια τῆς σταυρωμένης ζωῆς. Τό εἶπε ὁ ἴδιος ὁ Κύριος, ὅταν ζητοῦσε νά Τόν ἀκολουθήσουν ὅσοι θά ἤθελαν, ἀρνούμενοι τόν ἑαυτό τους καί σηκώνοντας τόν σταυρό τους. (Ματθ. 16,24).

Ἀδελφοί μου,

γιά τίποτα πρόσκαιρο καί μάταιο δέν πρέπει νά καυχόμαστε σέ τοῦτο τόν κόσμο, «εἰ μή ἐν τῷ Σταυρῷ τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ», τό ἰσχυρότερο σύμβολο τῆς πίστης μας. Εἴθε ἡ ἀνάμνηση τῆς ἀτίμητης σταυρικῆς θυσίας τοῦ Κυρίου μας, ν’ ἀνάψει μέσα μας τή φωτιά τῆς θείας Ἀγάπης καίγοντας «παθῶν τάς ἀκάνθας». Μέ χαρά καί ἀγαλλίαση στήν ἐπικείμενη ἑορτή τῆς Ὑψώσεως τοῦ Τιμίου καί Ζωοποιοῦ Σταυροῦ νά ἀναφωνήσουμε ἀπό τά βάθη τῆς καρδιᾶς μας: «Σταυρέ τοῦ Χριστοῦ, σῶσον ἡμᾶς τῇ δυνάμει σου».

Ἡ ἱερή φωνή τοῦ Θεοῦ Πατέρα μας θά ἀκουσθεῖ στά λόγια τοῦ Γ. Βερίτη: «Κύττα στό δύσκολο δρόμο σου ἐδῶ τοῦ σκληροῦ τά λιθάρια, κύττα καί θἄβρης, ἀκόμα παντοῦ τά ματόγραφτ’ ἀχνάρια. Δός μου τό χέρι σου, κι’ ἄφοβα ἀκούμπησε πάνω σέ μένα∙ διῶξε τά μαῦρα πουλιά πού κρατᾶς μέσ’στή σκέψη κρυμμένα. Θάρρος, παιδί μου∙ περπάτα καί κράτα με! Ἄγνωστη νά’ναι στά χείλη σου ἡ λέξη «φοβᾶμαι». ΑΜΗΝ! 

Πηγή: Ιερά Μητρόπολη Χίου

ΤΟ ΘΕΙΟ ΚΗΡΥΓΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΙΓ' ΜΑΤΘΑΙΟΥ (03.09.023)

Ἀριθμός 35
Κυριακή ΙΓ΄Ματθαίου
3 Σεπτεμβρίου 2023
(Α΄ Κορ. ιστ΄ 13-24)

«Ἀκύλας καί Πρίσκιλλα σύν τῇ κατ’οἶκον αὐτῶν ἐκκλησίᾳ»
(Α΄ Κορ.16,19)

ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ

Ἀδελφοί, γρηγορεῖτε, στήκετε ἐν τῇ πίστει, ἀνδρίζεσθε, κραταιοῦσθε· πάντα ὑμῶν ἐν ἀγάπῃ γενέσθω. Παρακαλῶ δὲ ὑμᾶς, ἀδελφοί· οἴδατε τὴν οἰκίαν Στεφανᾶ, ὅτι ἐστὶν ἀπαρχὴ τῆς Ἀχαΐας καὶ εἰς διακονίαν τοῖς ἁγίοις ἔταξαν ἑαυτούς· ἵνα καὶ ὑμεῖς ὑποτάσσησθε τοῖς τοιούτοις καὶ παντὶ τῷ συνεργοῦντι καὶ κοπιῶντι. Χαίρω δὲ ἐπὶ τῇ παρουσίᾳ Στεφανᾶ καὶ Φορτουνάτου καὶ Ἀχαϊκοῦ, ὅτι τὸ ὑμέτερον ὑστέρημα οὗτοι ἀνεπλήρωσαν· ἀνέπαυσαν γὰρ τὸ ἐμὸν πνεῦμα καὶ τὸ ὑμῶν. ἐπιγινώσκετε οὖν τοὺς τοιούτους. Ἀσπάζονται ὑμᾶς αἱ ἐκκλησίαι τῆςἈΑσίας. Ἀσπάζεται ὑμᾶς ἐν Κυρίῳ πολλὰ Ἀκύλας καὶ Πρίσκιλλα σὺν τῇ κατ᾽ οἶκον αὐτῶν ἐκκλησίᾳ. Ἀσπάζονται ὑμᾶς οἱ ἀδελφοὶ πάντες. Ἀσπάσασθε ἀλλήλους ἐν φιλήματι ἁγίῳ. Ὁ ἀσπασμὸς τῇ ἐμῇ χειρὶ Παύλου. Εἴ τις οὐ φιλεῖ τὸν Κύριον ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστόν, ἤτω ἀνάθεμα μαραν αθά. Ἡ χάρις τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦθ μεθ᾽ ὑμῶν. Ἡ ἀγάπη μου μετὰ πάντων ὑμῶν ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ. Ἀμὴν.

ΘΕΙΟ ΚΗΡΥΓΜΑ

Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, γράφοντας τόν ἐπίλογο τῆς Α΄πρός Κορινθίους ἐπιστολῆς, ἀναφέρει ἀνάμεσα στούς ἄλλους ἀσπασμούς καί τόν ἀσπασμό τῶν συνεργατῶν του Ἀκύλα καί Πρίσκιλλας (σύν τῇ κατ’οἶκον αὐτῶν ἐκκλησία).

Ἡ "κατ’ οἶκον ἐκκλησία" πιθανῶς νά εἶναι ἡ οἰκογένεια τῶν ἐκλεκτῶν αὐτῶν συνεργατῶν τοῦ Παύλου, ἀλλά μπορεῖ νά εἶναι καί οἱ χριστιανοί πού μαζεύονταν στό σπίτι τους. Ὁ Ἱερός Χρυσόστομος ἑρμηνεύοντας τή φράση αὐτή λέγει ἐπιγραμματικά «καί τοῦτο οὐ μικρά ἀρετή, τό καί τήν οἰκίαν Ἐκκλησίαν ποιῆσαι». Ἐμεῖς ἄς προσπαθήσουμε νά ἑρμηνεύσουμε τήν πρώτη ἐκδοχή, ἀναπτύσσοντας τή διδασκαλία τῆς ’Εκκλησίας γιά τό γάμο καί τήν οἰκογένεια. Ὁ γάμος εἶναι μέγα μυστήριο καί ἡ ἔννομη συζυγία ἔχει τήν ἀναφορά της στό πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ καί τῆς Ἐκκλησίας (Ἐφ. 5,32). Ἡ προσφορά τοῦ Χριστοῦ δίνει τό μέτρο καί τό πρότυπο τῆς ἀγάπης τοῦ ἄνδρα γιά τή γυναίκα, πού πρέπει νά φθάνει μέχρι καί τήν προσφορά τῆς ζωῆς. Ὁ ἀπόστολος Παῦλος θεωρεῖ ὡς πρότυπο τῆς συζυγικῆς ζωῆς τήν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ γιά τήν Ἐκκλησία κι ὄχι τή φυσιολογική ἀγάπη τοῦ ἀνθρώπου γιά τό ἴδιο του τό σῶμα πού ὑποβιβάζει αἰσθητά τό μέτρο τῆς ἀγάπης. Ὁ κύριος σκοπός τοῦ γάμου εἶναι ἡ τελειοποίηση τῶν συζύγων, ἐνῶ οἱ ἐπί μέρους εἶναι ἡ τεκνογονία καί ἡ ἀνατροφή τῶν παιδιῶν, ὅπως, ἐπίσης, καί ἡ ἀπόλαυση τῶν ἀγαθῶν τῆς γῆς.

Σέ μιά οἰκογένεια ὅλοι, καί σύζυγοι καί παιδιά, ὁ καθένας κατά τή θέση του, ἔχει τό μερίδιο τῆς εὐθύνης στά ζητήματα πού τήν ἀπασχολοῦν. Ὑπεύθυνος δέν εἶναι μόνο ὁ πατέρας ὡς κεφαλή τῆς οἰκογένειας. Εἶναι ὑπεύθυνη καί ἡ σύζυγος. Ἐξ ἄλλου αὐτό δέν φανερώνει καί τό ἐπίθετο σύζυγος; Ὅτι εἶναι πολύ κοντά ὁ ἕνας στόν ἄλλο, τόσο μάλιστα κοντά σάν νά βρίσκονται κάτω ἀπό τόν ἴδιο ζυγό καί νά τόν βαστάζουν μαζί. Στόν ἴδιο ζυγό ὁ πατέρας κάι ἡ μητέρα πρέπει νά συντονίζουν τά βήματά τους, ὥστε νά σύρουν ἐπιτυχῶς τό ἄροτρο τῆς καθημερινότητας. Ἐάν τρέχει ὁ ἕνας καί ὁ ἄλλος ἐπιβραδύνει τό βῆμα του, τότε εἶναι ἀδύνατο νά σύρουν τό ἄροτρο. Τότε, δυστυχῶς, προκύπτει τό πρόβλημα τῆς ἀσυμφωνίας τῶν χαρακτήρων, μέ θλιβερό ἀποτέλεσμα νά λύνουν τό ζυγό καί ὁ καθένας νά τραβᾶ τόν δρόμο του καί νά διαλύουν τήν οἰκογένεια. Ἀκόμη, καί τί δυστυχία, καί τά παιδιά, ὅταν ἔχουν κάποια ἡλικία, νά βλέπουν πῶς θά ζήσουν τίς ἐφήμερες χαρές καί τήν ἄνεση τῆς ἡλικίας τους, περιφρονώντας τόν κόπο καί τόν ἀγῶνα τῶν γονέων τους. Ἡ εὐλογημένη χριστιανική οἰκογένεια πορεύεται τό δρόμο τῆς κοινῆς ζωῆς καί ὅλοι μαζί "ὡς τόν αὐτόν ἕλκοντες τῆς εὐσεβείας ζυγόν".

Ὁ Ἰησοῦς Χριστός μᾶς ἔδωσε κάποια μέσα βοηθείας, ὥστε νά μπορέσουμε νά πολεμήσουμε τά πάθη καί τά ἐλαττώματά μας, νά τά βγάλουμε ἀπό τήν καρδιά μας καί νά ἐγκαταστήσουμε ἐκεῖ τήν ταπεινή καί ἄδολη ἀγάπη. Τέτοια μέσα εἶναι ὅλα ὅσα περιλαμβάνει ἡ "ἐν Χριστῷ πνευματική ζωή", ὅπως ἡ τήρηση τῶν ἐντολῶν, ἡ προσευχή, ἡ νηστεία, ἡ ἐξομολόγηση, ἡ Θεία Κοινωνία πού εἶναι τό πολυτιμότερο ἐφόδιο, ἀλλά καί ἡ τήρηση τῶν ἀρετῶν, τῆς καλωσύνης, τῆς συγχωρητικότητας, τῆς ἀνεξικακίας κ.ἄ.

Ὅλα αὐτά, ὅταν ἐφαρμόζονται σωστά καί ὄχι ὑποκριτικά καί ἐπιπόλαια, θά ἐπιφέρουν στόν ἄνθρωπο τή Θεία Χάρη, τήν ὁμόνοια στό ζευγάρι, τήν οἰκογενειακή εὐτυχία, "καί εὐαρεστήσαντες ἐνώπιόν Σου λάμψωσιν ὡς φωστῆρες ἐν οὐρανῷ, ἐν Σοί τῇ Κυρίῳ ἡμῶν" (Εὐχή τοῦ Γάμου). Τό μεγαλύτερο δῶρο πού παρέχει ἀσφάλεια καί προφυλάσσει ἀπό τίς κακοτοπιές τῆς ζωῆς εἶναι ὁ πνευματικός. Μόνο αὐτός μπορεῖ νά συνδέσει τίς ψυχές γονιῶν καί παιδιῶν. Αὐτός εἶναι ὁ φρουρός τῆς ἠθικῆς τῆς οἰκογένειας. Ἡ ἐξομολόγηση ἀπό ἠθική ἄποψη εἶναι τό μεγαλύτερο εὐεργέτημα τῆς Ἐκκλησίας, θά πεῖ ὁ Ἅγιος Νεκτάριος. Ὁ πνευματικός θά προλάβει ὅλα τά κακά, θά συσφίξει τούς δεσμούς, θά ἐπιβραβεύσει τήν εἰρήνη στήν οἰκογένεια.

Σήμερα μιά μεγάλη κατηγορία γονέων ἀδιαφορεῖ. Νά τραφοῦν καί νά ντυθοῦν καλά τά παιδιά∙ νά μήν τούς λεἰψει τίποτα. Ξεχνοῦν ὅτι τά παιδιά ἔχουν μιά ἀθάνατη ψυχή καί ἔχουν καί πνευματικές ἀνάγκες. Καί, δυστυχῶς, αὐτή τήν ἐγκληματική ἀμέλεια τῶν γονέων τήν ἀναπληροῖ τό πεζοδρόμιο.

Μιά ἄλλη κατηγορία γονέων εἶναι οἱ λεγόμενοι μοντέρνοι καί προοδευτικοί γονεῖς καί, ἐν ὄψει τῆς ἐλευθερίας, θεωροῦν ἀναχρονιστικό νά ὁδηγήσουν τά παιδιά τους στήν Ἐκκλησία. Ἄτακτοι καί οἱ ἴδιοι στή ζωή τους, ὁδηγοῦν τά παιδιά τους σέ ἐπικίνδυνα μονοπάτια. Ἡ καθημερινή πραγματικότητα ἐπιβεβαιώνει τό λόγο τῆς Γραφῆς: "Οἱ μακρύνοντες ἀπό σοῦ ἀπολοῦνται" (Ψαλμ. 72,27).

Καί ἡ τρίτη κατηγορία γονέων εἶναι ἐκεῖνοι πού συναισθάνονται τό χρέος τους. Πού ἔχουν συνείδηση καί τοῦ μεγαλείου κάι τοῦ βάρους τῆς ἀποστολῆς τους. Πιστεύουν στόν Θεό καί ἀγωνίζονται νά ζήσουν κατά τό θέλημά Του. Βλέπουν τήν οἰκογένειά τους ὡς «κατ’οἶκον ἐκκλησία»∙ ἕνα κομμάτι τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ. Εἶναι οἱ γονεῖς πού γνωρίζουν τί θησαυρό ἐμπιστεύθηκε ὁ Θεός στά χέρια τους. Καί γι’αὐτό ἀγωνιοῦν κάι παλεύουν ὄχι μόνο γιά τήν ὑλική ἀλλά προπάντων γιά τήν πνευματική ἀνάδειξη τῶν παιδιῶν τους. Σάν καλοί ἄγγελοι ἐπαγρυπνοῦν νύχτα καί μέρα, παρακολουθώντας μέ ἀγάπη καί στοργή τά παιδιά τους. Μέ τή συνεπῆ ζωή καί τό διδακτικό τους λόγο σπέρνουν τό σπόρο τῆς πίστεως καί ἀνάβουν τή φλόγα τῆς ἀγάπης τοῦ Χριστοῦ στίς ἀθῶες ψυχές τῶν παιδιῶν τους.

Ἄς εἰσέλθουμε στόν εὐώδη λειμώνα τῆς σοφίας τῶν Ἁγίων Πατέρων μας καί πάλι: Ὁ Ἱερός Χρυσόστομος λέγει: ἐπιτυχημένος γάμος εἶναι αὐτός, πού δέν θέτει σάν βάση ἐπιτυχίας τόν πλοῦτο, ἀλλά τήν ἀρετή. Ὁ ἄνδρας πρέπει νά ἔχει εὐλάβεια ψυχῆς, καλοσύνη, σύνεση, φόβο Θεοῦ. Μιά νέα κόρη πού εἶναι συνετή, ἐλεύθερη καί καλλιεργεῖ τήν εὐσέβεια, ἀξίζει ὅσο ὅλη ἡ οἰκουμένη. Μέ τήν ἐπιείκεια καί τήν ἡμερότητα ἐξασφαλίζεται ἡ βαθειά εἰρήνη τῆς οἰκογένειας, θά ἀπομακρύνεται ἡ δυσαρέσκεια καί θά αὐξάνεται ἡ ἀφοσίωση τοῦ ἑνός συζύγου πρός τόν ἄλλο. Θεμέλιο τῆς συζυγίας εἶναι ἡ ἐπικοινωνία τῶν δύο συζύγων. Νά συζητοῦν μέ οἰκειότητα, ἀλληλοσεβασμό σέ κλῖμα ἐλευθερίας, ἰσότητας καί ἀγάπης.

Καί θά συνεχίσει ὁ χρυσός ἐπίσκοπος. Ἡ νεότητα εἶναι μιά δύσκολη ἡλικία, πού εἶναι ἀσταθής, πού ἐξαπατᾶται εὔκολα, ἐπιρρεπής στή πτώση, πού ἀπαιτεῖ πολύ δύσκολα χαλινάρια. Μοιάζει μέ πέλαγος τρικυμιῶδες, λόγῳ τῆς ἀπερισκεψίας καί τῆς φυσικῆς ἀστάθειας πού τήν διακρίνει. Γιά τόν Ἰησοῦ Χριστό γονέας δέν εἶναι αὐτός πού ἔφερε παιδιά στό κόσμο, ἀλλά αὐτός πού κουράστηκε νά τά ἀναθρέψει. Θέλεις ὑπάκουο παιδί, ἀπό τά πρῶτα του βήματα, ἀνέθρεψέ το ΄΄ἐν παιδείᾳ καί νουθεσίᾳ Κυρίου΄΄. Μέ τήν ἱκανοποίηση κάθε ἐπιθυμίας τό κάνουμε ἐγωκεντρικό καί μέ ἕνα τέτοιο χαρακτῆρα θά δυστυχήσει μέσα στό κόσμο. Ὅταν τό παιδί μάθει νά ὑπομένει μικροζημιές καί ἀπογοητεύσεις, θά μπορέσει ἀργότερα νά ὑπομείνει τίς μεγαλύτερες, ἄν ἐπιτρέψει ὁ Θεός.

Ὁ Ἅγιος Νεκτάριος εἶχε τή πνευματική του οἰκογένεια ἀνάμεσα στούς μαθητές του, ὡς Διευθυντής στή Ριζάρειο Σχολή, δέν χρησιμοποιοῦσε τίς τιμωρίες ὡς μέσο διαπαιδαγώγησης, διότι φοβόταν ὅτι μέ αὐτό τόν τρόπο θά δημιουργήσει ψυχολογικά τραύματα ἤ ἐμπάθεια στό παιδί. Προτιμοῦσε νά πάρει ἐπάνω του τό βάρος τῆς ἀταξίας τῶν μαθητῶν του, μιμούμενος τόν Κύριο Ἰησοῦ Χριστό. Σέ ἕνα τέτοιο περιστατικό σύμφωνα μέ τό ὁποῖο "τήν ὥρα τοῦ κοινοῦ δείπνου ἐνῶ οἱ ἄλλοι ἔτρωγαν, ἐκεῖνος προσευχόταν στόν Θεό γιά τά προβλήματα καί ὑπέβαλλε τόν ἑαυτό του σέ αὐστηρά νηστεία". Τό ζήτημα αὐτό συγκλόνησε τή μικρή κοινότητα τῆς Ριζαρείου. Ἴσως, γιά πρώτη φορά, μαθητές καί καθηγητές ἔβλεπαν ἕνα Διευθυντή τῆς Σχολῆς νά μήν ψάχνει γιά εὐθύνες στούς ἄλλους ἀλλά στόν ἐαυτό του. Οἱ μαθητές ἄλλαξαν ριζικά. Ἔκλαψαν πικρά καί μεταμελήθηκαν. Νά ἕνα ὡραῖο παράδειγμα μίμησης γιά τούς γονεῖς ἀπό τόν Ἅγιο Νεκτάριο, ὁ ὁποῖος ἔζησε στό νησί μας γιά 15 χρόνια, μονάσας καί διδάξας καί τοῦ ὁποίου ἡ Ἁγία μας Ἐκκλησία τιμᾶ σήμερα τήν ἀνακομιδή τῶν Θείων Λειψάνων.

Ὁ Ἅγιος Ἄνθιμος εἶχε κι ἐκεῖνος τήν πνευματική του οἰκογένεια καί τοῦ ὁποίου τιμοῦμε, ἐπίσης, σήμερα τήν ἀνακομιδή τῶν ἱερῶν του Λειψάνων, ἀπευθυνόμενος πρός τίς Μοναχές, ἀνήμερα τῆς ἑορτῆς του στίς 3 Σετεμβρίου τοῦ 1953, θά πεῖ∙ Ὅλον τόν χρόνον πού ἐπεράσαμε σᾶς ἐκαμάρωνα, καί ἔπαιρνα ἀπό τή μιά τήν ταπείνωση, ἀπό τήν ἄλλη τήν ὑπακοή, ἀπό τήν ἄλλη τήν ὑπομονή, τήν ἀγάπη, τήν συμπάθεια, τήν ἐγκράτεια, τήν προθυμία, τήν καρτερία, τή σιωπή∙ καί ὅλες αὐτές τίς ἀρετές πού πήρα τίς ἐσύναξα καί τίς ἔκαμα μίαν ἀνθοδέσμη. Καί σᾶς τήν προσφέρω σήμερα στήν ἑορτή μου. Ἐπάνω της ἔχω γραμμένο μέ τό αἷμα τῆς καρδιᾶς μου τή συγχώρηση τῶν ἁμαρτιῶν σας. Προσέξετε, ὅμως ἐπιμελῶς, μή σᾶς μαραθῆ ἡ ἀνθοδέσμη. Προσέξετε μή τή χάσετε. Φυλάξτε την, γιά νά τήν ἔχετε ἐφόδιο ὅταν ἀνεβαίνετε στόν Παράδεισο.

Ὁ Ἅγιος Πορφύριος θά καταθέσει: Ἐκεῖνο πού σώζει καί φτιάχνει καλά παιδιά εἶναι ἡ ζωή τῶν γονέων μέσα στό σπίτι. Οἱ γονεῖς πρέπει νά δωθοῦνε στήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ. Καί ἡ χαρά πού θά τούς ἔλθει, ἡ ἁγιωσύνη πού θά τούς ἔχει ἐπισκεφθεῖ , θά ἐξακοντίσει στά παιδιά τή χάρη. Ἄν δέν ἁγιάζονται οἱ γονεῖς, ἄν δέν ἀγωνίζονται ὁ διάβολος τούς ταλαιπωρεῖ μέ τίς ἀντιδράσεις τῶν παιδιῶν. Γονεῖς, γίνετε ἅγιοι καί δέν θά ἔχετε κανένα πρόβλημα μέ τά παιδιά σας.

Ὁ Ἅγιος Λουκᾶς ὁ Ρῶσος, ὁ ἰατρός θά πεῖ: Γονεῖς, θά δώσετε λόγο ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ γιά τά κακά παραδείγματα πού δίνετε στά παιδιά σας, γιά τούς καυγάδες πού γίνονται μπροστά στά μάτια τους.

Ὁ Ἅγιος Παΐσιος θά συμπεράνει: Ὅταν τό παιδί ἀπό μικρό γεμίσει μέ Χριστό, πηγαίνει στήν Ἐκκλησία μέ τούς γονεῖς, κοινωνεῖ, ψάλλει, προσεύχεται, ἀργότερα, ὅταν μεγαλώσει καί βρεθεῖ ἀκόμα καί σέ ἄσχημο περιβάλλον, δέν ἔχει ἀνάγκη. Εἶναι σάν τό ξύλο πού ὅταν ἔχει ποτιστεῖ καλά μέ λινέλαιο, μετά δέν ἔχει ἀνάγκη ἀπό τή βροχή, ἐπειδή εἶναι ποτισμένο μέ τό λάδι, δέν δέχεται τά νερά, τά πετάει ἔξω.

Ὁ ἀείμνηστος Γέροντας Μωϋσῆς ὁ ἁγιορείτης θά ἐπισημάνει: Εἰσάγουμε τά παιδιά μας ἀπό πολύ νωρίς στόν ὑπερκαταναλωτισμό καί στό πνεῦμα τοῦ θεοποιημένου εὐδαιμονισμοῦ. Δέν εἴχαμε ποτέ ἄλλοτε τόσο νευρικά, ἀτίθασα, θλιμμένα καί μελαγχολικά παιδιά ἀπό ὅ,τι στόν καιρό μας. Ἡ Ψυχολογία ἀδυνατεῖ νά ἑρμηνεύσει τό φαινόμενο. Ταπεινά φρονοῦμε πώς ἔχουμε ἔξαρση ἐγωϊσμοῦ, φλεγμονή ὑπερηφανείας, ἄνοδο ἔπαρσης, ἐπιδημία ἀτομισμοῦ.

Χριστιανοί μου,

σήμερα ἐποχή τῆς κρίσεως τῶν θεσμῶν καί ἀξιῶν, ἐποχή τῆς ἄρνησης τῶν πάντων πολεμεῖται πολύ ὁ θεσμός τῆς οἰκογένειας. Οἱ ὀρθόδοξοι χριστιανοί ἀντιμετωπίζουν πολλά προβλήματα, ὅταν ἑκούσια ἀποκόπτονται ἀπό τήν ὀρθόδοξη παράδοση. Αὐτή ἡ παράδοση εἶναι ἀνεκτίμητη καί γι’αὐτό ὅποιος ἐναρμονίζεται καί ζεῖ τήν ὀρθόδοξη παράδοση, σύμφωνα μέ τίς ἐντολές τοῦ Χριστοῦ καί τίς ὑποθῆκες τῶν Ἁγίων μας, εἶναι ἡ ὥριμη προσωπικότητα, πού δέν μπορεῖ νά κλονισθεῖ ἀπό ὁποιαδήποτε θλίψη καί κρίση. Καί τοῦτο γίνεται ἐπιτευκτό γιατί ζεῖ καί ἐνστερνίζεται τήν ἐν Χριστῷ ζωή. Ἡ Παλαιά Διαθήκη θά μᾶς φωνάζει: "καί ἄνθρωπος ὅς ἄν ἁγιάσει τήν οἰκίαν αὐτοῦ ἁγίαν τῷ Κυρίῳ" (Λευϊτ. 27,14). Καί τό Ἱερό στόμα τοῦ οὐρανοβάμονος Παύλου θά ἀντιφωνήσει "τά τέκνα ὑπακούετε τοῖς γονεῦσι...τοῦτο γάρ ἐστίν εὐάρεστον τῷ Κυρίῳ" (Κολασ. 3,20).

Ἀδελφοί μου, οἱ χριστιανοί γονεῖς δέν πτοοῦνται στίς ποικίλες ἀντιξοότητες καί προκλήσεις τῆς πονηρῆς ἐποχῆς μας, διότι ἔχουν συμπλωτήρα καί συγκυβερνήτη στό πέλαγος τῆς οἰκογενειακῆς τους πορείας τόν Κύριο Ἰησοῦ Χριστό. Ἀγωνίζονται μέ τόν προσωπικό πνευματικό τους ἀγῶνα καί θωρακίζονται μέ τό Σῶμα καί τό Αἷμα τοῦ Θεανθρώπου.

Χαῖρε, εὐλογημένη, ἑλληνική, ὀρθόδοξη οἰκογένεια!

Ὁ Χριστός εἶναι μαζί μας καί χτίζει πάντα καί θά χτίζει. Ἐκεῖνος εἶναι πού γεμίζει χαρά καί φῶς τήν ὕπαρξή μας καί πλούσια δύναμη μᾶς δίνει, ὥσπου ὁ σκοπός ἔργο νά γίνει, καί τά "ἐν παιδείᾳ καί νουθεσίᾳ Κυρίου" ἀνατρεφόμενα παιδιά θά συντραγουδήσουν μαζί μέ τόν χριστιανό ποιητή: "Ἡ πίστη τοῦ Θεοῦ μας ἡ ἁγία, κι ἡ ἄδολη ἀγάπη τοῦ σπιτιοῦ, μαζί μέ τήν ἁγνή φιλοπατρία στά στήθια μας χαρμόσυν’ ἄς κλειστοῦν". ΑΜΗΝ!

Πηγή: Ιερά Μητρόπολη Χίου