ΤΟ ΘΕΙΟ ΚΗΡΥΓΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 26 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ

Ἀριθμός 4
ΚΥΡΙΑΚΗ ΙΕ΄ ΛΟΥΚΑ (ΤΟΥ ΖΑΚΧΑΙΟΥ)
26 Ἰανουαρίου 2019
(Λουκ. ιθ΄ 1-10)

Ἡ σημερινὴ εὐαγγελικὴ περικοπὴ ἐπικεντρώνεται σὲ ἕνα πρόσωπο σημαντικὸ στὴν κοινωνία τῆς Ἱεριχούς, τὸν ἀρχιτελώνη Ζακχαῖο. Αὐτὸς ἔχοντας μάθει ὅτι ὁ Χριστὸς θὰ περνοῦσε μέσα ἀπὸ κάποιο κεντρικὸ δρόμο τῆς πόλης του, ἔτρεξε καὶ ἀνέβηκε σὲ μία συκομουριά, γιὰ νὰ τὸν δεῖ, ἐπειδὴ ὁ ἴδιος ἦταν κοντὸς καὶ τὸ πλῆθος θὰ τὸν ἐμπόδιζε. Ἐκεῖ σκαρφαλωμένο στὸ δέντρο τὸν εἶδε ὁ Χριστὸς καὶ τὸν πρόσταξε νὰ κατέβει καὶ νὰ πᾶνε μαζὶ στὸ σπίτι του, γιὰ νὰ περάσει τὴ νύχτα. Αὐτὸς τότε πετώντας ἀπὸ χαρὰ κατέβηκε καὶ τὸν ὑποδέχτηκε στὸ σπίτι του. Ὁ κόσμος βέβαια σχολίαζε καὶ γκρίνιαζε, γιατί ὁ Χριστὸς νὰ διανυκτερεύσει στὸ σπίτι τοῦ ἁμαρτωλοῦ. Τότε ὁ Ζακχαῖος μπροστὰ στὸ Κύριό του ὑπόσχεται νὰ δώσει τὴ μισή του περιουσία ὡς ἐλεημοσύνη καὶ τετραπλῆ ἀποζημίωση σὲ ὅσους ἀδίκησε. Καὶ ὁ Χριστὸς δηλώνει ὅτι φανερώθηκε ἐκείνη τὴν ἡμέρα ἡ σωτηρία στὸν οἶκο τοῦ Ζακχαίου, καθὼς ὁ Υἱὸς τοῦ Ἀνθρώπου ἦρθε, γιὰ νὰ βρεῖ καὶ νὰ σώσει τὸ χαμένο πρόβατο.

Δύο σημαντικὰ καὶ ἀξιέπαινα ψυχικὰ χαρίσματα μποροῦμε νὰ διακρίνουμε στὸ πρόσωπο τοῦ Ζακχαίου. Τὸ πρῶτο εἶναι ἡ καλὴ ἐπαναστατικότητα, ἡ ἐπιθυμητὴ ἀντισυμβατικότητα, σὲ συνδυασμὸ μὲ τὸ θάρρος. Ὁ Ζακχαῖος μέσα τοῦ φλεγόταν ἀπὸ ἕναν σφοδρὸ πόθο, νὰ δεῖ τὸ Χριστό. Εἶχε ἀκούσει πιθανὸν πολλὰ γιὰ αὐτὸν καὶ τὸν ἔτρωγε ἡ περιέργεια: πῶς εἶναι αὐτὸς ὁ πολυθρύλητος Χριστὸς; Ποιὸς εἶναι ὁ Χριστός; Ἡ ἐπιθυμία τοῦ αὐτὴ τὸν ὁδήγησε νὰ κάνει κάτι πολὺ ἀναξιοπρεπὲς, θὰ λέγαμε, μὲ τὰ μέτρα τῆς «καθὼς πρέπει» κοινωνίας: ν΄ἀνεβεῖ σ΄ἕνα δέντρο, γιατί λόγω τῆς κοντῆς κορμοστασιᾶς του δὲ μποροῦσε νὰ ἰδεῖ. Ἡ κίνησή του ἦταν καθαρὰ παιδική. Σὰν ἄτακτο παιδὶ ὁ Ζακχαῖος παραθεωρώντας τὴν ὁποιαδήποτε κοινωνική του θέση, σκαρφαλώνει, γιὰ νὰ δεῖ τὸν ποθούμενο Χριστό. Ἀποβάλλει κάθε «ἀξιοπρέπεια» καὶ «σοβαρότητα», κάθε προσωπεῖο, κάθε ὑπερήφανη ἀναστολή, γίνεται παιδὶ καὶ ἔτσι κατακτᾶ τὸ Χριστό, τὴν Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν, ἐπαληθεύοντας τὸν λόγο: «Ἐὰν μὴ στραφῆτε καὶ γένησθε ὡς τὰ παιδία, οὐ μὴ εἰσέλθητε εἰς τὴν Βασιλείαν τῶν Οὐρανῶν». Τὸ θαρρετὸ παιδί, ὁ Ζακχαῖος, ἐκτινάσσεται ἀπὸ τὴ λάσπη τοῦ δρόμου, τὴ χώρα τῶν παθῶν καὶ τῆς καταδίκης, καὶ βρίσκει τὴν ἐλευθερία τοῦ πνεύματος πάνω στὸ δέντρο μὲ τὴν σωτήρια θεωρία τοῦ Θεανθρώπου.

Δεύτερο χαρακτηριστικό του Ζακχαίου εἶναι ἡ ἔμπρακτη μετάνοια. Πολλοὶ θὰ ἔλεγαν ὅτι ἡ ἁπλῆ θέα τοῦ Χριστοῦ θὰ ἀρκοῦσε γιὰ νὰ τὸν σώσει καὶ νὰ τοῦ ἀλλάξει ζωή. Ὁπωσδήποτε αὐτὴ ἦταν ἡ ἀρχὴ τῆς μεγάλης ἀλλαγῆς στὴ ζωή του, παρ’ ὅλα αὐτά, κανένα καλὸ δὲν ἐμπεδώνεται, ἂν δὲν ἔχει συνέχεια. Ἡ μεταστροφὴ ἑνὸς ἁμαρτωλοῦ εἶναι ἕνα ἐντυπωσιακὸ γεγονός, εἶναι θὰ λέγαμε μία «εἴδηση». Αὐτὸ ὅμως ποὺ ἀκολουθεῖ συνιστᾶ τὴν οὐσία τῆς μετάνοιας, ποὺ εἶναι ἡ ὁριστικὴ ἀποκόλληση ἀπὸ τὸ βρωμερὸ παρελθόν. Ὁ Ζακχαῖος ἦταν τελώνης, φοροεισπράκτορας, βουτηγμένος στὸν ἄδικο πλοῦτο, ἐξαρτημένος ἀπὸ τὸ χρῆμα. Ἀναγνωρίζει ὅτι ὅλο του τὸ εἶναι μέχρι τώρα στηρίζεται στὴν ἀπάτη, στὴν κλοπή, στὴν ἀδικία, στὸ ψέμα. Ἐπιβάλλει λοιπὸν στὸ ἑαυτὸ τοῦ «μέτρα λιτότητας», ἕνα προσωπικὸ οἰκονομικὸ μνημόνιο, μὲ συγκεκριμένους ὅρους: «Δίνω τὴ μισή μου περιουσία στοῦ φτωχούς, ἐπιστρέφω σὲ ὅποιον ἀδίκησα τετραπλάσιο ποσὸ ἀπὸ αὐτὸ ποὺ τοῦ πῆρα». Ἡ μετάνοια τοῦ Ζακχαίου ἦταν συγκεκριμένη, εἶχε στόχους καὶ πρόγραμμα. Δὲν ἦταν συγκεχυμένη καὶ θεωρητική. Ἦταν ἕνα πνευματικὸ μαχαίρι ποὺ ἔκοψε τὴ ζωή του στὰ δύο: πρὸ Χριστοῦ καὶ μετὰ Χριστόν. Μποροῦμε εὔκολα νὰ φανταστοῦμε ὅτι ὁ Ζακχαῖος μὲ αὐτὴν τὴν ἀπόφασή του ἔγινε κατὰ κόσμον φτωχός, ὅμως ἀπέκτησε ἕναν ἄλλον ὑπερκόσμιο πλοῦτο, τὸν ἴδιο τὸν Χριστό. Ἔγινε ὁ ἔμπορος ποὺ βρῆκε τὸν πολύτιμο μαργαρίτη καὶ ἔδωσε τὰ πάντα γιὰ νὰ τὸν ἀποκτήσει.

Τὰ μηνύματα τῆς σημερινῆς εὐαγγελικῆς περικοπῆς εἶναι ξεκάθαρα καὶ ἠχοῦν δυνατὰ σὲ ὅλους: «Σηκωθεῖτε ἀπὸ τὸν βαρὺ ὕπνο τῆς ραθυμίας, ἀνεβεῖτε στὸ δέντρο νὰ δεῖτε τὸ Χριστό, σταθεῖτε μπροστά Του καὶ δῶστε ὅλα τὰ τιποτένια πλούτη σας, πετάξτε ἀπὸ πάνω σας τὰ βαρίδια ποὺ σᾶς πνίγουν, κερδίστε τὸν Χριστό, γίνετε πραγματικὰ πάμπλουτοι». Ἀμήν, γένοιτο!

Πηγή: Ιερά Μητρόπολη Χίου