Σάββατο 26 Μαρτίου 2016

ΤΟ ΚΗΡΥΓΜΑ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ 27 ΜΑΡΤΙΟΥ 2016

ICXCNIKA
Ἀριθμὸς 13
Κυριακή Β΄ Νηστειῶν
27 Μαρτίου 2016
(Μαρκ. β΄, 1-12)
Στὸ σημερινὸ Εὐαγγέλιο, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, ὁ παραλυτικὸς προσκομίζεται στὸν Χριστὸ κατὰ ἕνα παράδοξο τρόπο. Ἐπειδὴ ὑπῆρχε πολὺς κόσμος καὶ ἦταν ἀδύνατο νὰ προσεγγίσουν, γι᾿ αὐτὸ ἀνέβηκαν στὴν στέγη τοῦ σπιτιοῦ ποὺ βρισκόταν ὁ Χριστός, ξήλωσαν ἕνα μέρος ἀπ᾿ αὐτὴ καὶ κατέβασαν τὸ κρεβάτι μὲ τὸν παραλυτικὸ μπροστὰ στὸν Χριστό.
Ὅμως τὰ παράδοξα αὐτῆς τῆς Εὐαγγελικῆς περιοκῆς, δὲν σταματοῦν ἐδῶ. Τὸ ἕνα διαδέχεται τὸ ἄλλο. Ὁ Χριστὸς ἀντικρύζοντας τὸν ἀσθενῆ, δὲν ἀναφέρεται στὴν σωματική του ἀσθένεια, σὰν νὰ μὴν ὑπάρχει. Ἀλλὰ ἀπευθυνόμενος πρὸς αὐτὸν τοῦ λέγει πὼς οἱ ἁμαρτίες του εἶναι συγχωρεμένες.
Πόσο παράξενα καὶ παράδοξα ἐνεργεῖ ὁ Χριστός! Ἐπειδὴ ὁ ἄνθρωπος δὲν μπορεῖ νὰ τὸ κατανοήσει. Ἀφοῦ δὲν ἔχει τὴ δυνατότητα νὰ ἑρμηνεύσει τὸν τρόπο ἐνεργείας Του. Εἶναι ἄλλος ὁ δρόμος καὶ ὁ τρόπος λειτουργίας τοῦ Θεοῦ καὶ ἄλλος τοῦ ἀνθρώπου.
Καὶ συγκεκριμένα ἐδῶ στὸν παραλυτικό, ὁ Χριστὸς ἐνεργεῖ μ᾿ αὐτὸν τὸν τρόπο, γιατὶ ἐπιθυμεῖ νὰ καταδείξει τὸ στενὸ δεσμὸ ποὺ ὑπάρχει μεταξὺ τῆς ἁμαρτίας καὶ τῆς ἀσθένειας. Γνωρίζει πὼς ἐτοῦτος ὁ ἄνθρωπος, ὅπως ἄλλωστε συμβαίνει σὲ κάθε ἄνθρωπο, ἔχει διαπράξει ἁμαρτωλὲς καὶ ἄδικες πράξεις.
Ἐπιθυμώντας νὰ ἀποκαθάρει τὸν ψυχικὸ κόσμο του μὲ τὴν συγχώρηση τῶν ἁμαρτιῶν του, ὑπογραμμίζει τὸ γεγονὸς τῆς ἐπιδράσεως τῆς ψυχῆς, στὸ σῶμα. Καὶ τὸ ἀντίθετο. Ἐπειδὴ ὅμως τὰ πάντα ἐκπορεύονται ἀπὸ τὴν ψυχή· καὶ ἐπειδὴ ἐκεῖ ὅλα προγραμματίζονται καὶ σχεδιάζονται, γι᾿ αὐτὸ εἶναι ἀπαραίτητο νὰ εἶναι χῶρος καθαρότητας καὶ ἁγιότητας.
Ὕστερα ἔρχεται τὸ σῶμα, ὡς ὑπηρετικὸ ὄργανο τῆς ψυχῆς καὶ ἐκτελεῖ ὅσα ἤδη ἔχουν σχεδιαστεῖ καὶ ἀποφασιστεῖ. Ἡ ψυχὴ λοιπόν, ὡς κυρίαρχο ὄργανο καθοδηγεῖ τὸ σῶμα νὰ πράξει τὸ καλὸ ἢ τὸ κακό.
Ὁ Χριστὸς ἀναφερόμενος στὶς ἁμαρτίες καὶ ὄχι στὴν ἀσθένεια τοῦ σώματος, ἀποδεικνύει μὲ παρρησία πὼς ἔχει ἐξουσία Θεϊκή. Καὶ μπορεῖ νὰ συγχωρεῖ. Γιατὶ τὶς ἀσθένειες τοῦ σώματος ὁ ἄνθρωπος πολλὲς φορὲς μπορεῖ νὰ θεραπεύσει καὶ κάποτε ἀποτελεσματικὰ. Ὅμως τὶς ἀσθένειες τῆς ψυχῆς «εἶν᾿ ἀνήμπορος νὰ τὶς γιατρέψει».
Καὶ ἐπειδὴ ἡ εὐθύνη τοῦ ἀνθρώπου γιὰ τὶς πράξεις ποὺ διαπράττει καθημερινὰ εἶναι καθοριστική, ἕνας μονάχα τρόπος ὑπάρχει γιὰ νὰ τὸν ἀπαλλάξει ἀπὸ τὸ βάρος τους. Ἡ συγχώρηση. Μὲ τὴν συγχώρηση, ὅπως καὶ πιὸ πάνω ἀναφέραμε, μόνο ὁ Θεὸς μπορεῖ νὰ τὴ δώσει.
Ὁ Θεὸς παρέχοντας τὴν συγχώρηση, ξεπερνάει ἀκόμη καὶ τὰ ὅρια τῆς δημιουργίας Του. Γιατὶ δίνοντας ἄφεση καὶ διαγράφοντας πράξεις καὶ ἔργα ἁμαρτωλά, «δὲν ἐπιτελεῖ μονάχα ἔργο δικαιοσύνης, ἀλλὰ... πραγματώνει ἔργο ἀγάπης, ποὺ δὲν εἶναι πιὰ δημιουργία, ἀλλά ὑπερδημιουργία».
Οἱ γραμματεῖς ποὺ κατηγόρησαν τὸν Χριστὸ πὼς ξεστόμισε βλασφημία μὲ τὸ λόγο Του ὅτι συγχωροῦνται οἱ ἁμαρτίες τοῦ παραλυτικοῦ, κρίνουν μὲ ἀνθρώπινα μέτρα. Καὶ στέκονται ἀδύναμοι μπροστὰ στὴ Θεϊκὴ βούληση. Γι᾿ αὐτὸ ὁ Χριστὸς, ξεπερνώντας τὰ ἀνθρώπινα μέτρα, ἐπιθυμώντας νὰ δείξει ποιὸς εἶναι, τοὺς ἀπευθύνει τὸ ἐρώτημα: «Τί εἶναι εὐκολότερο νὰ πῶ στὸν παραλυτικό, ἂς εἶναι συγχωρεμένες οἱ ἁμαρτίες σου ἢ νὰ τοῦ πῶ, σήκω καὶ πάρε τὸ κρεβάτι σου καὶ περπάτα;»
Γιατὶ καὶ τὰ δύο φαντάζουν ἀδύναμα γιὰ τὸν ἄνθρωπο. Μήτε νὰ συγχωρεῖ ἁμαρτίες μπορεῖ καὶ μήτε νὰ γιατρέψει τὸν παραλυτικό. Μὰ ὁ Χριστὸς ἔχει τὴ δυνατότητα νὰ πράξει καὶ τὰ δύο, γιατὶ εἶναι Θεὸς καὶ ἀγαπᾶ τὰ πλάσματά Του.
Ἐκφράζοντας τὸ Θεϊκὸ κύρος καὶ τὴ Θεϊκὴ ἀγάπη, προστάζει τὸν παραλυτικό: «Σοὺ λέγω, σήκω καὶ πάρε τὸ κρεβάτι σου καὶ πήγαινε στὸ σπίτι σου». Ὁ Χριστὸς ὡς ὁ ἰατρὸς τῆς ψυχῆς καὶ τοῦ σώματος, θεραπεύει καὶ τὰ δύο.
Καὶ ἔτσι ὁ παραλυτικὸς ἐξῆλθε μπροστὰ σὲ ὅλους θεραπευμένος ψυχικὰ καὶ σωματικά. Διπλὴ ἡ θεραπεία του καὶ διπλὸ τὸ δῶρο τοῦ Χριστοῦ σ᾿ αὐτόν.
Ἀγαπητοὶ μου ἀδελφοί,
δὲν πρέπει ποτὲ νὰ περάσει ἀπὸ τὸ μυαλό μας, πὼς εἴμαστε ἔξω ἀπὸ τὸ χῶρο τῆς ἁμαρτίας. Δηλαδὴ πὼς δὲν ἔχουμε διαπράξει ἁμαρτίες, γιατὶ κάτι τέτοιο δὲν εἶναι ἀλήθεια. Ἀντίθετα μάλιστα, ἡ ἀλήθεια εἶναι πὼς ζοῦμε μέσα στὸ χῶρο τῆς ἁμαρτίας καὶ διαπράττουμε ἄλλος λίγες καὶ ἄλλος πολλὲς καθημερινά.
Ὁ Χριστὸς ὅμως ἦλθε στὸν κόσμο γιὰ νὰ σηκώσει στοὺς ὤμους Του τὰ δικά μας ἀτοπήματα καὶ ἁμαρτήματα. Αὐτὸς ἄλλωστε ἔχυσε τὸ αἷμα Του ἐπάνω στὸ Σταυρό, γιὰ νὰ μποροῦμε ἐμεῖς νὰ γευμόμαστε τὴ δική Του ζωή, γιὰ νὰ πάρουμε τελικὰ τὸ διπλὸ δῶρο Του, ὅπως ὁ παραλυτικὸς τοῦ σημερινοῦ Εὐαγγελίου. Τὴν συγχώρηση τῶν ἁμαρτιῶν μας καὶ τὴ θεραπεία τῶν σωματικῶν ἀσθενειῶν μας. Καὶ νὰ ἐγερθοῦμε, παίρνοντας τὸ κρεβάτι τοῦ πόνου καὶ τῆς ἀρρώστιας, γιὰ νὰ τὸ κάνουμε χῶρο χαρᾶς καὶ μακαριότητας, καὶ πορευόμενοι νὰ ζήσουμε τὴν ἀγάπη Του στὴ βασιλεία Του. Ἀμήν. 
  Πηγή: Ιερά Μητρόπολη Χίου

Κυριακή 20 Μαρτίου 2016

20 MAΡTIOY 2016




ΚΥΡΙΑΚΗ  ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ 
KAI TO
 ΠΑΝΕΝΟΡΙΑΚΟ ΜΝΗMΟΣΥΝΟ

"Τὴν ἄχραντον Εἰκόνα σου προσκυνοῦμεν Ἀγαθέ,
 αἰτούμενοι συγχώρησιν τῶν πταισμάτων ἡμῶν,
  Χριστὲ ὁ Θεός· βουλήσει γὰρ ηὐδόκησας σαρκὶ ἀνελθεῖν ἐν τῷ Σταυρῷ,
 ἵνα ῥύσῃ οὓς ἔπλασας ἐκ τῆς δουλείας τοῦ ἐχθροῦ·
 ὅθεν εὐχαρίστως βοῶμέν σοι· Χαρᾶς ἐπλήρωσας τὰ πάντα, 
ὁ Σωτὴρ ἡμῶν, παραγενόμενος εἰς τὸ σῶσαι τὸν Κόσμον."



     Η αγία αυτή ημέρα είναι ξεχωριστή, διότι παρά το κατανυκτικό κλίμα της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, εορτάζει λαμπρά η Ορθοδοξία μας, η αληθινή Εκκλησία του Χριστού. Ποιούμε ανάμνηση του κορυφαίου γεγονότος της εκκλησιαστικής μας ιστορίας, της αναστηλώσεως των ιερών εικόνων, το οποίο επισυνέβη το 843 μ.Χ. στο Βυζάντιο, χάρις στην αποφασιστική συμβολή της βασιλίσσης και μετέπειτα αγίας Θεοδώρας, συζύγου του αυτοκράτορα Θεοφίλου (840 - 843 μ.Χ.).
Οι Πατέρες όρισαν να εορτάζεται ο θρίαμβος του ορθοδόξου δόγματος την πρώτη Κυριακή των Νηστειών για να δείξει στους πιστούς πως ο πνευματικός μας αγώνας θα πρέπει να συνδυάζεται με την ορθή πίστη για να είναι πραγματικά αποτελεσματικός. Νηστεία και ασκητική ζωή έχουν και άλλες αιρέσεις ή θρησκείες, και μάλιστα με πολύ αυστηρότερους κανόνες άσκησης. Όμως αυτό δε σημαίνει ότι μπορούν αυτοί οι άνθρωποι να σωθούν και να ενωθούν με το Θεό. Η σωτηρία είναι συνώνυμη με την αλήθεια, αντίθετα η πλάνη και το ψεύδος οδηγούν σε αδιέξοδα και εν τέλει στην απώλεια.
    Στην  ενορία  μας  έχει καθιερωθεί  εδώ και πολλά χρόνια την Κυριακή της Ορθοδοξίας,  να τελείται μνημόσυνο υπέρ αναπαύσεως των ψυχών  των διατελεσάντων Εφημερίων, Επιτρόπων, Ιεροψαλτών, Νεωκόρων, Κτητόρων, μεγάλων Ευεργετών, και Δωρητών και πάντων των διακονησάντων  του ως άνω Ιερού Ναού και των Ναϊδρίων  αυτού.
     Οι χοροί των ιεροψαλτών  με την καθοδήγηση του  χοράρχη κ. Θεόδωρου Κουτσούδη  έψαλλαν  μελωδικότατα και με κατάνυξη τα εξαίρετα τροπάρια  της ημέρας της Ορθοδοξίας.
Η σημερινή λαμπρή  εορτή  έκλεισε με την  περιφορά  των εικόνων  από τα μικρά παιδιά της  εκκλησίας μας  και με τον  ιερέα  να κρατά  με ευλάβεια και  συγκίνηση  την εικόνα  της  Δεήσεως  (Τρίπτυχο), διαβάζοντας τις περικοπές  του συνοδικού της Ζ’ Οικουμενικής Συνόδου, ενώ  έψαλλε το Μέγα Προκείμενο   «Τις Θεός μέγας ως ο Θεός ημών; Συ ει ο Θεός υμών  ο ποιών θαυμάσια μόνος». Δεν υπήρχε  σήμερα πιστός εντός του ναού που να μην δακρύσει και να μην συγκινηθεί. Εορτάσθηκε ο θρίαμβος της Ορθοδοξίας, η νίκη  της Ορθοδόξου χριστιανικής διδασκαλίας και πίστεως.
Μετά το τέλος της  Θείας Λειτουργίας ένα ζεστό καφέ  με  νηστίσιμα εδέσματα προσέφεραν στο Κουκουνάρειο Πνευματικό Κέντρο  οι Κυρίες της Φιλοπτώχου που εδώ και αρκετά  χρόνια  προσφέρουν  αυτή την ημέρα. Ευχόμεθα καλή  και ευλογημένη  Μεγάλη Τεσσαρακοστή να περάσομε και να αξιωθούμε να προσκυνήσομε τα φρικτά Πάθη του Κυρίου μας και την ζωηφόρο Ανάστασή του.
























Σάββατο 19 Μαρτίου 2016

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ 2016 ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ

LOGOTYPO


ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ 2016
          Πρωτ. 533
Ἀ­ριθμ.
         Διεκπ. 294
ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ  23
Πρός
τόν Ἱ­ε­ρόν Κλῆ­ρον
καί τόν εὐ­σε­βῆ λα­όν
τῆς  κα­θ’ ἡ­μᾶς Ἱ­ε­ρᾶς Μη­τρο­πό­λε­ως
Ἀ­γα­πη­τά μου παιδιά,
Ἐμεῖς οἱ ἄνθρωποι ζοῦμε μέσα στόν κόσμο τῆς διπλῆς πραγματικότητος, τῆς φυσικῆς καί τῆς πνευματικῆς. Τί εἶναι ἡ φυσική πραγματικότης; Εἶναι ἡ ὕλη. Τί εἶναι ἡ πνευματική πραγματικότης; Εἶναι ἡ ψυχή. Εἴτε τήν ὕλη, εἴτε τήν ψυχή, καθιστᾶ ὡς πραγματικότητα μόνο ὁ παντοδύναμος Δημιουργός ὅλων τῶν πραγματοτήτων, ὁ Θεός Λόγος. Τοῦτο εἶναι ἡ εὐαγγελική ἀπάντηση, ἡ μόνη ἀπάντηση στήν ἀνθρώπινη σκέψη, πού γι’ αὐτήν σημαίνει ἀληθινό εὐαγγελισμό.
«Ὁ Λόγος σάρξ ἐγένετο». Αὐτές οἱ τρεῖς λέξεις περιλαμβάνουν ὁλόκληρο τό Εὐαγγέλιο τοῦ θεϊκοῦ καί τοῦ ἀνθρωπίνου ρεαλισμοῦ. Ἕως τήν ἐνσάρκωση τοῦ Θεοῦ Λόγου, οἱ ἄνθρωποι ἦταν φαντάσματα. Ἀπό τήν Ἐνσάρκωση, διά μέσου κάθετί ἀνθρωπίνου, ἀρχίζει νά ρέει ἡ θεϊκή πραγματικότης. Κάθε ἄνθρωπος, εἶναι τόσο ἀληθινά πραγματικός, ὅσο ἑνώνει τόν ἑαυτό του μέ τόν ἐνσαρκωμένο Θεό Λόγο. Τοῦτο σημαίνει νά γίνει μέλος τοῦ σώματος τοῦ  Θεανθρώπου Χριστοῦ, πού εἶναι ἡ Ἐκκλησία. Ἡ Μία, Ἁγία, Καθολική καί Ἀποστολική Ἐκκλησία. Ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία. Ἡ Ἐκκλησία, ὡς σῶμα τοῦ Θεοῦ Λόγου, εἶναι οὐσιαστικά ἡ μόνη ἀξεπέραστη ἀξία μέσα σ’ αὐτόν τόν πεπερασμένο κόσμο.
Ἡ ἀπέραντη σπουδαιότης τοῦ ἐνσαρκωμένου Θεοῦ Λόγου, εἶναι ἡ πρώτη καί κυριότερη πραγματικότης καί τό θεμέλιο κάθε μόνιμης πραγματικότητος γιά τόν ἐπίγειο κόσμο μας: «Ὁ Λόγος σάρξ ἐγένετο, καί ἐσκήνωσεν ἐν ἡμῖν, καί ἐθεασάμεθα τήν δόξαν Αὐτοῦ, δόξαν ὡς μονογενοῦς παρά Πατρός».
Ἐφόσον ὁ Θεός Λόγος ἔγινε ἄνθρωπος, ἔκανε πραγματοποιήσιμα τά θεῖα ἰδεώδη γιά ἀνθρώπους μέ θεῖες ἀξίες. Ἐφόσον πιστεύομεν ὅτι «ὁ Λόγος σάρξ ἐγένετο», τό ἰδεῶδες ἦτο παρόν σωματικῶς, καί κατορθωτό γιά ὅλη τήν ἀνθρωπότητα. Γι’ αὐτό ἦλθε ὁ Χριστός: γιά νά μάθει ἡ ἀνθρωπότης, ὅτι καί ἡ ἐπίγεια φύση, τό πνεῦμα τοῦ ἀνθρώπου, μπορεῖ νά φανερωθεῖ σέ τέτοια οὐράνια λάμψη, καί ὄχι μόνο τό πνευματικό ὡς ἰδεῶδες, καί ὅτι αὐτό εἶναι ἐπίσης δυνατό καθώς καί φυσικό. Οἱ μαθητές τοῦ Χριστοῦ, πού λάτρευαν αὐτό τό καταφωτισμένο Σῶμα, τεκμηρίωσαν μέ τά μέγιστα βασανιστήρια, τί εὐτυχία εἶναι νά φοροῦμε ἐντός μας αὐτήν τήν Ἐνσάρκωση, νά μιμούμεθα τήν τελειότητα αὐτῆς τῆς Εἰκόνας καί νά πιστεύουμε στή δική Του Ἐνσάρκωση. Καί οἱ λοιποί, πού ἔβλεπαν πόση εὐτυχία δίνει αὐτή ἡ Ἐνσάρκωση, μόλις ὁ ἄνθρωπος ἀρχίζει πραγματικά νά λαμβάνει μέρος στό κάλλος της, θαύμαζαν, ἀποροῦσαν καί ἐπιθύμησαν ἐπιτέλους καί οἱ ἴδιοι νά ἀπολαμβάνουν αὐτή τήν φιλόκαλλη μακαριότητα` ἔγιναν χριστιανοί καί χαίρονταν ἐκ τῶν προτέρων γιά τά μαρτύρια.
Αὐτό δείχνει καί τεκμηριώνει, ὅτι μέσα σ’ αὐτόν τόν κόσμο, ὑπάρχουν μόνο δύο ἀληθινές πραγματικότητες: Ὁ Θεός καί ὁ ἄνθρωπος. Ὁ Θεός εἶναι ἡ μεγαλύτερη καί ἡ ἐγγύτερη πραγματικότης. Ἡ δεύτερη πραγματικότης εἶναι ὁ ἄνθρωπος, ἡ ἀθάνατη ψυχή του, ἡ προσωπικότης του, ἡ εἰκών τοῦ Θεοῦ. Ὁ ἄνθρωπος ὑπάρχει, ἐπειδή ὑπάρχει ὁ Θεός. Ἄν δέν ὑπῆρχε ὁ Θεός, δέν θά ὑπῆρχε οὔτε ὁ ἄνθρωπος. Ἡ Ὀρθοδοξία, ὁ ὀρθόδοξος ρεαλισμός, δέν εἶναι τίποτα ἄλλο, παρά ὁ θεανθρώπινος ρεαλισμός, χαριτωμένη καί ὀργανική συνένωση τοῦ Θείου καί τοῦ ἀνθρωπίνου, τοῦ οὐρανίου καί τοῦ ἐπιγείου. Κάθε αἴσθηση, κάθε σκέψη, πρέπει νά λογο-ποιηθεῖ (κατά τόν Θεό-Λόγο), νά θεανθρωποποιηθεῖ, καί ἔτσι νά ἀπαθανατιστεῖ. Καί τοῦτο συμβαίνει μέ τόν ἄνθρωπο, ὅταν ἐν-εκκλησιαστικοποιηθεῖ, γίνει ἕνα ζωντανό κύτταρο μέσα στόν Θεανθρώπινο ὀργανισμό τοῦ Χριστοῦ, τήν Ἐκκλησία. Ζωντανά παραδείγματα εἶναι οἱ σαρκωμένοι τηρητές τοῦ ὀρθοδόξου θεανθρωπίνου ρεαλισμοῦ, οἱ Ἅγιοι τῆς Ἐκκλησίας μας. Μπροστά στά μάτια τους ἡ εἰκόνα τοῦ Χριστοῦ, τό ἀπόλυτο κάλλος. Τό κάλλος εἶναι ἰδεῶδες. Ὡστόσο τά ἰδεώδη σέ μᾶς καί στήν ὑπόλοιπη Εὐρώπη, ἀπό πολύ καιρό κλονίστηκαν. Μέσα στόν κόσμο ὑπάρχει μονάχα ἕνα ἰδεῶδες, ἕνα μοναδικό φαινόμενο τοῦ ἀπολύτου Κάλλους, τό Πρόσωπον τοῦ Χριστοῦ: «Τήν Ἄχραντον Εἰκόνα Σου προσκυνοῦμεν, Ἀγαθέ». Αὐτό τό ἀπέραντα ἐξαίσιο φαινόμενο, τό ἀπέραντο θαῦμα! Ὁλόκληρο τό κατά Ἰωάννην Εὐαγγέλιο εἶναι γεμᾶτο μ’ αὐτή τή σκέψη: Ὁ Εὐαγγελιστής Ἰωάννης θεωρεῖ τό θαῦμα τῆς Ἐνσαρκώσεως, ὡς ὁρατό φαινόμενο τοῦ κάλλους. «Τό κάλλος θά σώσει τόν κόσμο» ἔγραψε ὁ Ντοστογιέφσκι. Ἀναμφισβήτητα, τό ἀπόλυτο Κάλλος εἶναι ὁ Χριστός, ὁ ἐνσαρκωμένος Θεός Λόγος. Τό μαγευτικό Πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ, στήν Ὀρθοδοξία εἶναι τό πᾶν. Ἐμβαθύνατε στήν Ὀρθοδοξία! Αὐτό δέν εἶναι μόνο ἐκκλησιασμός καί τελετουργίες` εἶναι ἡ ζωηρή αἴσθηση. Οὐσιαστικά, μέσα της εἶναι μονάχα τό Πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ. Κάθε τι ὀρθόδοξο ἀκτινοβολεῖ μέ τό μυστηριῶδες καί ἁπαλό φῶς τοῦ Προσώπου τοῦ Χριστοῦ.
Οἱ αἱρετικοί, οἱ πεπλανημένοι, οἱ βλάσφημοι, θέλησαν νά ἀλλοιώσουν τό Πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ. Μέ κάθε καθαρότητα διατηρήθηκε τό Πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ στήν Ὀρθοδοξία. Τό σχῆμα τῆς πίστεως, δηλαδή ἡ Ὀρθοδοξία, περιέχει μέσα της τό Πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ. Εἶναι ὁ πιό σύντομος καί ὁ πιό περιεκτικός προσδιορισμός τῆς Ὀρθοδοξίας. Ὅλα τά Εὐαγγέλια, ὅλες οἱ ὀρθόδοξες παραδόσεις, συνοψίζονται στό Πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ. Αὐτό χρειάζεται ἡ γῆ καί ὁ οὐρανός, ὁ ἄνθρωπος καί ἡ ἀνθρωπότης. Ζώντας μέσῳ τοῦ Προσώπου τοῦ Χριστοῦ, τηρώντας ὅλα τά αἰώνια καί μεγαλοπρεπῆ χαρίσματά Του, ἡ Ὀρθοδοξία ἀποθησαυρίζει ἐντός της, τήν ἐπίλυση ὅλων τῶν προσωπικῶν καί κοινωνικῶν προβλημάτων. Ἡ Δυτική Εὐρώπη, μέσῳ τοῦ ρωμαιοκαθολικισμοῦ καί τοῦ προτεσταντισμοῦ, σακάτεψε καί ἔχασε τό Πρόσωπο τοῦ Θεανθρώπου Χριστοῦ. Ἐξαιτίας αὐτοῦ, τά πάντα θολώθηκαν καί ἀναχώρησαν στό χάος. Τό χαμένο στή Δύση Πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ ἔχει διατηρηθεῖ σέ ὅλο τό φῶς τῆς ἁγνότητός του μέσα στήν Ὀρθοδοξία. Τίποτα ἄλλο δέν εἶναι ἀναγκαῖο, ἐπειδή ἡ Ὀρθοδοξία εἶναι τό πᾶν, «πᾶσα ἡ Ἀλήθεια».
Καί τί ἀποτελεῖ τόν μυελό, τήν οὐσία τῆς Ὀρθοδοξίας; Ἡ διακονία σ’ ὅλη τήν ἀνθρωπότητα, ἡ ἀποκάλυψη τοῦ Χριστοῦ ἐνώπιον τοῦ κόσμου. Τοῦ Χριστοῦ, πού εἶναι ἄγνωστος στόν κόσμο, ἀλλά διατηρημένος μέσα στήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία μας. Ἀποστολή τῆς Ὀρθοδοξίας εἶναι ἡ ἀνάσταση ἐκ νεκρῶν ὁλόκληρης τῆς Εὐρώπης καί ὁλόκληρου τοῦ κόσμου. Αὐτό δέν εἶναι σέ καμιά περίπτωση κάποιος τελετουργικός ἐκκλησιασμός, οὔτε κάποιος θρησκευτικός φανατισμός, εἶναι ἡ ἀνθρώπινη πρό-οδος πρός τόν Χριστό καί ἡ παν-ανθρωποποίηση τῆς ἀνθρωπότητος ἐν Χριστῷ, εἶναι μιά θυσία ἐν ὀνόματι τοῦ Χριστοῦ, γιά τήν ἀλήθεια, γιά τό συμφέρον, γιά τήν ἀγάπη, γιά τήν διακονία ὅλης τῆς ἀνθρωπότητος, στήν ὑπεράσπιση ὅλων τῶν ἀδυνάτων καί τῶν ὑποδουλομένων μέσα στόν κόσμο. Αὐτό εἶναι τό ἀπόλυτον Κάλλος, τό Πρόσωπον τοῦ Χριστοῦ μέσα στίς εὐρωπαϊκές ἀντιφάσεις καί τήν εὐρωπαϊκή μελαγχολία, αὐτό εἶναι τό ἀποστολικό ἔργο τῆς μεγάλης, καθολικῆς ἁρμονίας, τῆς ἀδελφικῆς πλήρους ὁμονοίας ὅλων τῶν φυλῶν, κατά τόν εὐαγγελικό νόμο τοῦ Χριστοῦ, αὐτή εἶναι ἡ Ὀρθοδοξία, στήν οἰκουμενική της διάσταση, τό Πρόσωπον τοῦ Χριστοῦ, ὁ πανυπερμέγιστος θησαυρός σ’ὅλους τούς κόσμους, ὁρατούς καί ἀοράτους.
Μέ πατρικές εὐχές
+Ο ΧΙΟΥ, ΨΑΡΩΝ & ΟΙΝΟΥΣΣΩΝ ΜΑΡΚΟΣ

Σάββατο 12 Μαρτίου 2016

ΤΟ ΚΗΡΥΓΜΑ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ 13 ΜΑΡΤΙΟΥ 2016


ICXCNIKA
Ἀ­ριθ­μὸς 11
Κυ­ρια­κὴ τῆς Τυροφάγου
13 Μαρτί­ου 2016
(Ματθ. στ΄, 14-21)

Ἄν στερέψει μέσα μας, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, ἡ πηγὴ τῆς συγγνώμης καὶ τῆς συγχώρησης, τότε ὁ Θεὸς θὰ μᾶς ἔχει ἐγκαταλείψει. Καὶ ἔτσι, ἐμεῖς οἱ δικοί Του, δηλαδὴ τὰ παιδιά Του, θὰ γίνουμε ξένοι. Γιατὶ ἀγνοήσαμε τὸ θέλημά Του, τὴν ἐντολή Του. Νὰ συγχωρᾶμε τὰ κρίματα τῶν ἄλλων καὶ νὰ δίνουμε συγγνώμη καὶ ἄφεση.
Νὰ τὶ λέγει τὸ Εὐαγγέλιό Του: «Ἂν συγχωρέσετε στοὺς ἀνθρώπους τὰ κρίματά τους, θὰ συγχωρέσει καὶ σὲ σᾶς τὰ δικά σας ὁ οὐράνιος Πατέρας».
Ξεκάθαρα λόγια! Ὁ Θεὸς προειδοποιεῖ πὼς γιὰ νὰ μποροῦμε νὰ ζητοῦμε ἀπ᾿ Αὐτὸν συγγνώμη καὶ ἄφεση γιὰ τὰ πολλά μας ἁμαρτήματα καὶ ἀνομήματα, πρέπει πρῶτα νὰ ἔχουμε διάθεση καὶ βούληση νὰ συγχωρᾶμε ἐκείνους ποὺ μᾶς βλάπτουν καθημερινά.
Γιατὶ εἶναι τουλάχιστον προπέτεια καὶ ἀναίδεια νὰ ἁμαρτάνουμε, προσβάλλοντας τὸ ὄνομα τοῦ Θεοῦ καὶ νὰ τοῦ ζητοῦμε τὴ συγχώρηση. Καὶ ἀπὸ τὴν ἄλλη μεριὰ στὰ σφάλματα καὶ στὰ κρίματα τῶν ἄλλων νὰ φερόμαστε μὲ σκληρότητα καὶ ν᾿ ἀρνούμαστε νὰ τοὺς συγχωρέσουμε.
Πόσες ἄραγε φορὲς ζητήσαμε ἀπὸ τὸ Θεὸ συγχώρηση; Ἀμέτρητες! Ὅπως ἀμέτρητο εἶναι καὶ τὸ ἔλεός Του καὶ ἡ ἀγαθότητά Του. Γι᾿ αὐτὸ μᾶς συγχωράει. Καὶ πόσες φορὲς ἐμεῖς συγχωρέσαμε τοὺς ἀνθρώπους ποὺ μᾶς ἔφταιξαν, ζημίωσαν, πίκραναν, πρόσβαλαν, πρόδωσαν; Πόσες; Πολὺ λίγες ἢ καθόλου!
Ὅμως ὁ ἀπόστολος Πέτρος, ὅταν ρώτησε τὸν Χριστὸ πόσες φορὲς πρέπει νὰ συγχωρέσει τὸν ἄλλο ἄνθρωπο, τὸν ἀδελφό του· ἑπτὰ φορές; Πῆρε τὴν ἀπάντηση πὼς πρέπει νὰ τὸν συγχωρέσει ἕως ἑβδομήντα ἑπτά, δηλαδὴ συνέχεια. Δίχως νὰ μετράει τὸ πόσες φορές, ἀλλὰ νὰ ζυγιάζει τὴ διάθεσή του. Γιὰ τὸν πιστὸ ἄνθρωπο θὰ ἦταν φρόνιμο νὰ διερωτηθεῖ, ὄχι πόσο ἢ πότε συγχωράει, ἀλλὰ πῶς. Γιατὶ τὸ πόσο καὶ τὸ πότε ὡς ποσότητες, μετατρέπουν τὴν ὑποχρέωση καὶ τὸ καθῆκον, σὲ ἀνάγκη καὶ συμφέρον. Ἐνῶ ὁ Χριστὸς ἐνδιαφέρεται ἰδιαιτέρως στὸ πῶς ὁ ἄνθρωπος συγχωράει.
Κατ᾿ αὐτὸν τὸν τρόπο ἡ συγγνώμη δὲν μπορεῖ ποτὲ νὰ γίνει πράξη ἐπίδειξης ἢ πιὸ πολὺ ἀπαξίωσης τοῦ ἄλλου. Ὅταν συγχωρῶ καὶ δίνω ἄφεση, τότε εἶναι σὰν νὰ ὑποδέχομαι τὸν ἄλλο σὲ κοινωνία μαζί μου. Συμφιλιώνομαι μαζί του καὶ τὸν τοποθετῶ στὴ θέση τοῦ ἀδελφοῦ. Καὶ ὁ ἄλλος, αὐτὸς ποὺ μὲ τὶς πράξεις του διετάραξε τὴν ἑνότητα καὶ τὴν κοινότητα, τώρα συγχωρεμένος ἐπανεντάσσεται στὸ χῶρο τῆς ἁγάπης. Ἔτσι ἀποκαθιστᾶται ἡ διαταραχθεῖσα εἰρήνη καὶ ἠρεμία.
Ἡ παροχὴ ὅμως τῆς συγγνώμης πρὸς τὸν ἄλλον καὶ ἄρα ἡ ἐκδήλωση τῆς ἀγάπης πρὸς αὐτόν, δὲν μπορεῖ νὰ ἑρμηνευθεῖ ὡς παραίτηση τοῦ ἑαυτοῦ μας. Δηλαδὴ δὲν ἀφήνουμε ἀνυπεράσπιστο τὸν ἑαυτό μας ἀπέναντι «στὴν κακία, τὴ δολιότητα, τὴν ἀνηθικότητα, τὴν ἀπιστία τῶν διπλανῶν μας». Ἀπεναντίας, στὶς περιπτώσεις αὐτὲς ἔχουμε ὑποχρέωση νὰ προστατέψουμε τὸν ἑαυτό μας, παίρνοντας τὰ ἀναγκαῖα καὶ κατάλληλα μέτρα.
Ἡ ὑπεράσπιση δὲ αὐτὴ ὑπογραμμίζει τὸ γεγονὸς πὼς ἔχουμε τὴν ὑποχρέωση νὰ προστατεύσουμε τὴν πίστη μας, τὴν τιμὴ καὶ τὴν ἀξιοπρέπειά μας. Ὅλα ὅμως αὐτὰ δὲν πρέπει νὰ γίνονται ἀπὸ μίσος ἢ ἐκδίκηση πρὸς τὸν ἄλλο. Γιατὶ τότε θὰ εἴμαστε ἐνάντιοι πρὸς τὴν φιλανθρωπία καὶ τὴν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ.
Ὅπως συμβαίνει πολλὲς φορὲς στὴ ζωή μας. Ἀντιμετωπίζουμε τὶς καιρικὲς μεταβολές. Τὴ βροχὴ καὶ τὸ κρύο. Τὴ ζέστη καὶ τὴ φωτιά. Τὶς πλημμύρες καὶ τοὺς κεραυνούς. Τὶς καταιγίδες καὶ τοὺς σεισμούς. Καιρικὰ φαινόμενα, ποὺ δὲν καταφερόμαστε κατ᾿ ἀυτῶν μὲ μένος καὶ ἐκδίκηση. Δὲν ἔχει ἄλλωστε νόημα μιὰ τέτοια συμπεριφορά! Μᾶλλον θὰ ἦταν γελοῖα! Μὰ τὰ ἀντιμετωπίζουμε μὲ τὰ διάφορα μέτρα ποὺ παίρνουμε γιὰ νὰ προφυλαχθοῦμε.
Κατὰ τὸν ἴδιο τρόπο ὀφείλουμε νὰ ἀντιμετωπίσουμε κάθε εἶδος καταστροφῆς «ποὺ πηγή της δὲν εἶναι τὰ στοιχεῖα τῆς φύσεως, ἀλλὰ ὁ ἄνθρωπος, ὁ διπλανός μας». Καὶ ὅπως ἀγαποῦμε καὶ φροντίζουμε τὴ φύση, πολὺ περισσότερο ὀφείλουμε νὰ ἀγαπᾶμε, νὰ συγχωροῦμε καὶ νὰ φροντίζουμε τὸν ἄνθρωπο.
Ἀγαπητοὶ μου ἀδελφοί, ἐτοῦτον τὸν ξεκάθαρο θεϊκὸ λόγο γιὰ τὴν ὑποχρέωση ποὺ ἔχουμε νὰ συγχωροῦμε τοὺς ἄλλους, τὸν ἔχουμε ἀσφαλῶς ἀκούσει, τὸν γνωρίζουμε. Προσπαθοῦμε ὅμως νὰ τὸ πράττουμε καθημερινά; Γιατὶ ἐμεῖς κάθε ἡμέρα ὑποσχόμαστε στὸ Θεὸ τὸ «ὡς καὶ ἡμεῖς ἀφίεμεν τοῖς ὀφειλέταις ἡμῶν...»;
Μήπως δὲν λέμε τὴν ἀλήθεια; Καὶ ὁ Θεὸς τὸ γνωρίζει. Καὶ τὸ ἀποδοκιμάζει. Γι᾿ αὐτό, γιὰ νὰ ἔχουμε τὴ συνείδησή μας ἥσυχη, ὑπακούοντας στὸ λόγο τοῦ Χριστοῦ, νὰ εἴμαστε ἕτοιμοι νὰ συγχωρᾶμε αὐτοὺς ποὺ μᾶς ἀδίκησαν γιὰ τὰ λίγα. Γιὰ νὰ μποροῦμε καὶ ἐμεῖς νὰ ζητοῦμε τὴ συγχώρηση ἀπὸ τὸ Θεὸ γιὰ τὰ πολλὰ σφάλματα ποὺ καθημερινὰ διαπράττουμε προσβάλλοντας τὸ ὄνομά Του. Ἀμήν.
 Πηγή: Ιερά Μητρόπολη Χίου

Σάββατο 5 Μαρτίου 2016

ΤΟ ΚΗΡΥΓΜΑ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ 6 ΜΑΡΤΙΟΥ 2016


ICXCNIKA
Ἀ­ριθ­μὸς 10
Κυ­ρια­κὴ τῆς Ἀπόκρεω
6 Μαρτί­ου 2016
(Ματθ.  κε΄, 31-46)
   
    Πῶς μποροῦμε ἆραγε νὰ κερδίσουμε τὴν αἰωνιότητα, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί; Τὸ ἔχουμε σκεφθεῖ; Γιατὶ ἡ αἰωνιότητα κερδίζεται μὲ ἁπλᾶ πράγματα. Μᾶς τὸ εἶπε ἄλλωστε σήμερα ὁ Χριστὸς στὸ  κείμενο τοῦ εὐαγγελιστοῦ Ματθαίου.
      Ποιὰ λοιπὸν εἶναι αὐτὰ τὰ ἁπλά πράγματα ποὺ θὰ ζητήσει ἀπὸ ἐμᾶς ὁ δίκαιος κριτής; Μὰ, ἂν δώσαμε ψωμὶ καὶ τροφὴ στὸν πεινασμένο· ἕνα ποτήρι νερὸ στὸ διψασμένο· ἕνα ροῦχο στὸν γυμνό, μία φιλοξενία στὸν ξένο. Ἂν κάναμε μία ἐπίσκεψη στὸν ἄρρωστο καὶ στὸν φυλακισμένο...
     Πόσο λίγα καὶ πόσο ἁπλᾶ μᾶς ζητοῦνται! Καὶ πόσο πολλὰ καὶ πόσο πλούσια μᾶς χαρίζονται! Ἡ αἰωνιότητα, ἡ βασιλεία Του! Καὶ ἐμεῖς νὰ 'μαστε ἐκεῖ, μαζί Του, τιμημένοι καὶ μακάριοι!  Ὥστε μὲ λίγα πράγματα θὰ κερδίσουμε τὸν παράδεισο καὶ πάλι μὲ λίγα πράγματα θὰ πέσουμε στὴν κόλαση!
      Καὶ ὅλα ἐτοῦτα τὰ λίγα καὶ τὰ ἁπλά εἶναι τὸ δίκαιο καὶ τὸ σωστὸ ποὺ πρέπει νὰ πράξουμε. Αὐτὸ ἄλλωστε διάλεξε καὶ ὁ ἴδιος ὁ Χριστὸς καὶ μᾶς ἄφησε ὡς παρακαταθήκη. Νὰ ζήσουμε μὲ δικαιοσύνη, νὰ ἀγωνιζόμαστε γι᾿ αὐτὴν καὶ νὰ προσπαθοῦμε γιὰ τὴν ἐπικράτησή της.
     Ὅμως ὁ Χριστὸς προχώρησε ἀκόμη πιὸ πέρα καὶ πρόσθεσε ὅτι, γιὰ νὰ ὑπάρχει δικαιοσύνη, πρέπει νὰ ὑπάρχει πρῶτα ἀπ᾿ ὅλα ἀγάπη. Εἰδεμὴ, μόνο ἡ δικαιοσύνη μπορεῖ νὰ καταντήσει ἀδικία καὶ σκληρότητα, ὅπως ἀκριβῶς συνέβαινε μὲ τοὺς Φαρισαίους. Αὐτοὶ μπορεῖ νὰ εἶχαν καὶ νὰ γνώριζαν τὸ δίκαιο, ὅμως στεροῦνταν ἀπὸ ἀγάπη καὶ ἔλεος πρὸς τοὺς ἀνθρώπους.
     Γι᾿ αὐτὸ καὶ ἡ Ἐκκλησία, ἐτοῦτες τὶς Κυριακὲς ποὺ μᾶς πλησιάζουν πρὸς τὴν περίοδο τῆς μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, μᾶς παρουσιάζει τὸ Θεὸ τῆς ἀγάπης καὶ τοῦ ἐλέους.
    Φιλάνθρωπος καὶ ἀγαθὸς εἶναι ὁ Θεός μας! Ἀκούει μὲ συμπάθεια τὴν προσευχὴ τῶν ταπεινῶν, δέχεται μὲ ἀγάπη καὶ στοργὴ τὴν μετάνοια τῶν ἁμαρτωλῶν καὶ παρέχει τὴ συγγνώμη καὶ τὸ ἔλεός Του σ᾿ ὅποιον τὸ ζητήσει.
     Προχωρώντας σήμερα, Κυριακὴ τῆς κρίσεως, προβάλλεται ἡ δικαιοσύνη καὶ ἡ κρίση τοῦ Θεοῦ. Γιατὶ ὁ Θεὸς δὲν εἶναι μονάχα φιλάνθρωπος καὶ ἀγαθός, μὰ καὶ κριτής, ποὺ κρίνει μὲ δικαιοσύνη.
    Ἔτσι, ἂν στὴν πρώτη Του παρουσία στὴ γῆ, ἔδωσε ὡς παρακαταθήκη τὴν ἐντολὴ τῆς ἀγάπης, τώρα στὴ δεύτερη παρουσία Του, κρίνει μὲ δίκαιο καὶ φιλάνθρωπο τρόπο.
    Κρίνοντας λοιπὸν μὲ δικαιοσύνη, ἄλλους τοποθετεῖ δεξιά Του καὶ ἄλλους ἀριστερά, ἀνάλογα πῶς ἔπραξαν καὶ πῶς πορεύτηκαν στὴ ζωή τους μὲ γνώμονα τὴν ἐντολὴ τῆς ἀγάπης. Γιατὶ τελικὰ «ἡ ἀγάπη εἶναι ὅλος ὁ νόμος καὶ οἱ Προφῆτες», ὅπως ἔχει τονίσει μὲ ἔμφαση ὁ ἴδιος ὁ Χριστός.
     Καὶ ἐτούτη  ἡ ἀγάπη δὲν εἶναι λόγος μόνο, ποὺ ἐκπορεύεται ἀπὸ τὸ στόμα, σκορπίζει καὶ χάνεται. Μὰ «εἶναι καθαρὸ αἴσθημα στὴν καρδιὰ καὶ πράξη φιλαδελφίας». Ἡ ἀγάπη δὲν εἶναι μονάχα γιὰ τοὺς δυνατοὺς καὶ τοὺς πλουσίους· αὐτοὺς δηλαδὴ ποὺ μποροῦν καὶ αὐτοὺς ποὺ ἔχουν νὰ δώσουν.
    Γιατὶ ὁ Χριστός, δίνοντας τὴν ἐντολὴ τῆς ἀγάπης, δὲν ἔκανε τέτοιο διαχωρισμό, μήτε φόρτωσε τὴν ἀγάπη μὲ δυσβάστακτα βάρη γιὰ τοὺς πολλούς. Τὴν ἔδωσε σὲ ὅλους στὸ μέτρο τῶν δυνατότήτων τους. Ἀφοῦ τελικά, ὅλοι μποροῦν νὰ δώσουν τὸ λίγο καὶ τὸ ἁπλό.
    Ἀγαπητοὶ μου ἀδελφοί, ὁ Θεὸς ἀσφαλῶς εἶναι ἀγάπη καὶ φιλανθρωπία· ἀγαθότητα καὶ εὐσπλαγχνία. Ἦλθε μὲ ἀγάπη γιὰ τὸν ἄνθρωπο καὶ ἔδωσε τὴ ζωή του ὁλόκληρη γι᾿ αὐτόν. Ἀλλὰ ὡς δίκαιος ὀφείλει νὰ ἀποδώσει καὶ τὸ δίκαιο· νὰ ἀμείψει αὐτὸν ποὺ ἐργάσθηκε σκορπίζοντας ἀγάπη καὶ νὰ δικάσει ἐκεῖνον ποὺ ἔκρυψε τὸ δῶρο Του, τὸ ἀπαξίωσε καὶ τὸ ἔκανε ἄχρηστο.
    Ὅμως ἐτούτη ἡ κρίση τοῦ Χριστοῦ εἶναι φιλάνθρωπη, ἐπειδὴ δὲν πραγματώνεται μὲ θεϊκὰ κριτήρια, γιατὶ τότε κανένας μας δὲν θὰ σωζόταν. Ἀλλὰ εἶναι στὰ ἀνθρώπινα μέτρα, γι᾿ αὐτὸ εἶναι σωτήρια. Ἂν λοιπὸν μᾶς δίνει θάρρος καὶ ἐλπίδα ἡ φιλανθρωπία Του· ἂν μᾶς στηρίζει ἡ ἀγάπη Του καὶ τὸ ἔλεός Του, τότε καλὸ θὰ εἶναι γιὰ μᾶς νὰ μᾶς φοβίζει ἡ θεία δικαιοσύνη Του. Ὄχι βέβαια ὡς μιὰ τρομοκρατία, ἀλλὰ ὡς φρένο στὸν κατήφορό μας καὶ χαλινάρι στὶς ἀποκοτιές μας. Ἀμήν.     Πηγή: Ιερά Μητρόπολη Χίου